شرکت فولاد هرمزگان به عنوان یکی از بزرگ‌ترین تولیدکنندگان فولاد خام کشور در طی یازده سال گذشته با سرمایه‌گذاری‌های مؤثر و هدفمند و حمایت‌های هوشمندانه از سازندگان و شرکت‌های دانش‌بنیان داخلی، در مسیر سخت، اما روشن، بومی‎سازی، حمایت از تولید داخلی و اقتصاد مقاومتی گام‌های بزرگی برداشته و به موفقیت‌های ارزشمندی دست یافته است.

در گفت‌وگوی زیر مسیب فروغی معاون خرید شرکت فولاد هرمزگان به مناسبت یازدهمین سالروز افتتاح شرکت فولاد هرمزگان ضمن پاسخ به سؤالات خبرنگار روابط عمومی به تشریح دستاوردها و اقدامات شرکت در حوزه خرید، بومی‌سازی و حمایت از سازندگان و شرکت‌های دانش‌بنیان داخلی پرداخته است.

معاونت خرید فولاد هرمزگان در راستای اهداف شرکت چه استراتژی‌هایی را مدنظر قرار دارد؟

مدیریت زنجیره تأمین کالا و خدمات جریان پویایی است که دارای اجزای ثابت مستمری مانند گردش اطلاعات، کالا، خدمات و منابع مالی بین واحدهای خرید و تأمین‌کنندگان شامل سازندگان، توزیع‌کنندگان و خرده‌فروشان است و کارایی آن از طریق سودآوری یا ارزش زنجیره تأمین حاصل از اختلاف ارزش محصول و هزینه‌های تأمین قابل ارزیابی است.

معاونت خرید شرکت فولاد هرمزگان با هدف تأمین پایدار، اقتصادی، به‌موقع و باکیفیت، در ساختار سازمانی خود دارای بخش‌های مختلف مدیریتی، مانند خرید مواد اولیه و مصرفی، خرید تجهیزات و قطعات یدکی برق و مکانیک، امور قراردادها، مدیریت برنامه‌ریزی و پشتیبانی خرید و کنترل مواد است که این شرکت در سال ۱۴۰۱ در جهت حرکت در مسر شعار سال و توجه به ایده‌های دانش بنیان با راه‌اندازی سیستم گزارش‌های آنلاین و عارضه‌یابی فرایند و رفع موانع و حذف گلوگاه‌ها اقدام به خرید اقتصادی کالاهای استراتژیک نموده تا بتواند با کاهش بهای تمام‌شده کالاهای اساسی، ارزش زنجیره تأمین را بهبود دهد.

گفتنی است با توجه به شرایط رکود بازار، معاونت خرید شرکت فولاد هرمزگان سیاست‌ها و اقداماتی جهت کاهش بهای تمام‌شده هزینه‌های تأمین، به‌منظور افزایش سودآوری در سال ۱۴۰۱ در پیش گرفته که عمده‌ترین آن‌ها عبارت‌اند از: عقد قراردادهای بلندمدت؛ ایجاد تغییرات بهینه در برخی قراردادهای از قبل منعقدشده کالاهای استراتژیک؛ به‌منظور کاهش میانگین بهای تمام‌شده؛ توسعه و تعمیق روابط بلندمدت با تأمین‌کنندگان کالاهای استراتژیک به‌منظور استفاده از تخفیف‌ها؛ تقویت بانک اطلاعاتی تأمین‌کنندگان به‌منظور افزایش قدرت چانه‌زنی در قیمت.

بومی‌سازی یکی از موضوعاتی است که در راستای اقتصاد مقاومتی و به خصوص در این شرایط تحریمی می تواند به صنعت کشور کمک کند. شما در معاونت خرید در این زمینه چه رو یکردی را اتخاذ کرده و عملکرد شرکت را در این حوزه چگونه ارزیابی می‌کنید؟

ازآنجا‌که تأمین کالا و خدمات دارای یک الگوی چندهدفه است، نقش آن هم در کسب سودآوری و موفقیت سازمان چندوجهی خواهد بود؛ ازاین‌رو امروزه تأمین کالا و خدمات، مهم‌ترین و پیچیده‌ترین فرایند در سازمان است؛ به‌طوری‌که بیش از ۹۰ در صد هزینه‌های یک سازمان در این فرایند رخ می‌دهد و کوچک‌ترین اشتباه در آن می‌تواند اثرات مخرب و غیرقابل جبران بر سود و ارزش سهام و… داشته باشد.

در این میان معنای عملی بومی‌سازی در ایران، اصلاح زنجیره تأمین از طریق تغییر استراتژی خرید قطعات و مواد مصرفی با هدف اصلی ایجاد شرایط تأمین پایدار در زنجیره تأمین و هدف فرعی کمک به صنایع تولیدکننده قطعات و مواد اولیه داخلی (حمایت از تولید داخلی و صنایع دانش‌بنیان ذیل اقتصاد مقاومتی) است.

فرایند خرید داخل علاوه بر اینکه می‌تواند صنایع بالادست خود و واحدهای کوچک سازنده، توزیع‌کننده و تأمین‌کننده را با خریدهای مؤثر تقویت کند؛ همچنین می‌تواند منجر به رشد اقتصاد ملی و محلی گردد. شرکت فولاد هرمزگان با الگوبرداری از شرکت فولاد مبارکه، در شرایط تحریم با توسعه و تعمیق دانش بومی‌سازی و عملیاتی نمودن آن از طریق ایجاد واحد بومی‌سازی و برگزاری جلسات مستمر با تولیدکنندگان استانی و کشوری، توانسته است با سازندگان داخلی به درک متقابلی از نیازها برسند که این امر در سال‌های اخیر منجر به بومی‌سازی بسیاری از تجهیزات مهم و حساس شده که افق روشنی را پیش روی صنعت بومی‌سازی در کشور و استقلال و پایداری تولید، ترسیم کرده است.

قابل ذکر است صرفه‌جویی ارزی در بخش بومی‌سازی در سال ۱۴۰۱ و براساس گزارش اعلام‌شده به سازمان صنعت معدن تجارت حدود ۴۱۸ هزار دلار بوده که این مبلغ صرفه‌جویی مربوط به ۲۶ ردیف کالاست که توسط ۱۹ واحد کارگاه داخلی و یک واحد دانشگاهی انجام شده است.

با توجه به نامگذاری سال و توجه ویژه به تولید دانش‌بنیان در مورد حرکت فولاد هرمزگان در این راستا توضیحاتی را بفرمایید.

شرکت فولاد هرمزگان از طریق واحد تحقیق و توسعه در مجموعه معاونت تکنولوژی، جلسات مختلفی را با واحد بهره‌برداری برگزار کرده که نیازمندی‌های شناسایی‌شده را از طریق برگزاری جلسات منظم با پارک‌های علم و فناوری استانی و کشوری اعلام کند و این نیازهای فناورانه را در قالب بذرهای ایده تعریف نماید تا شرکت‌ها، مؤسسات، پارک‌های علم و فناوری و دانش‌بنیان رویکرد هدفمندتری در خلق ایده و تجاری‌سازی آن داشته باشند.

ازجمله این اقدامات در استان و کشور می‌توان به موارد ذیل اشاره داشت: ایجاد مرکز تکنولوژی در پارک علم و فناوری استان هرمزگان؛ تأسیس هنرستان هم‌جوار فولاد جهت جذب و آشنایی دانشجویان نخبه استانی با صنعت؛ طرح پیش‌رانش دانشجویان تحصیلات تکمیلی؛ راه‌اندازی صندوق پژوهش و فناوری استان هرمزگان با اهداف گسترش بازار محصولات دانایی‌محور و دانش‌بنیان؛ تجاری‌سازی دستاوردهای پژوهشی از طریق ایجاد زمینه مشارکت و سرمایه‌گذاری بخش خصوصی؛ حمایت کمی و کیفی از سازندگان داخلی و شرکت‌های دانش‌بنیان؛ عقد قرارداد با بیش از ۲۰ دانشگاه‌ و پژوهشکده معتبر کشور در قالب انعقاد قراردادهای پژوهشی و اجرایی. خاطرنشان می‌سازد شرکت فولاد هرمزگان توانسته است از طریق طرح‌های حمایتی و توسعه‌ای ، مسیر گردش اطلاعات و فعالیت‌های اجرایی بین دانشگاه و صنعت را تسهیل و هموار نماید.

با توجه به فعالیت‌های ذکرشده تعداد ۱۸۹۴ شرکت داخلی اعم از پارک علم و فناوری، دانش‌بنیان و… معادل ۳۰ درصد کل وندورلیست شرکت فولاد هرمزگان در سامانه مدیریت ارتباط با تأمین‌کنندگان این شرکت وجود دارد. همچنین فرایندهای حمایتی، از طریق لحاظ کردن امتیاز دانش‌بنیان در ارزیابی‌های ورودی، می‌تواند نقش مهمی در استقبال از این دست شرکت‌ها جهت ورود به وندور داشته باشد.

در شرایط تحریم چه تدابیری برای تأمین و بومی‌سازی مواد و تجهیزات اندیشیده‌اید؟

بومی‌سازی در معنای کلی یک استراتژی و در معنای جزئی یک ابزار برای توسعه صنعتی محسوب می‌شود و محدود به شرایط تحریم نیست. تجربه رشد کشورهای نوظهور صنعتی نشان می‌دهد که استراتژی توسعه صنعتی یا تماما بر بومی‌سازی متکی بوده یا بخشی از آن به‌صورت ترکیبی با سایر ابزارها باعث توسعه شده است.

رویکرد شناسایی، ارزیابی، امکان‌سنجی و انتخاب این کالاها و سازندگان آن‌ها، از مهم‌ترین تدابیری است که در جلسات هفتگی بومی‌سازی شرکت فولاد هرمزگان به آن پرداخته می‌شود. همچنین برگزاری جلسات مذاکره و اخذ مشاوره از شرکت فولاد مبارکه در خصوص کالاهای بومی‌سازی‌شده یکی دیگر از رویکردهای اثرگذاری است که تبدیل به بسته‌های دانشی ارزشمند شده است. ایجاد دسترسی به تشکیلات سفارش‌دهی به‌منظور تفکیک و مشخص کردن خریدهای بومی‌سازی از دیگر رویکردها بوده که فرایند گردش اطلاعات بین واحدهای بهره‌برداری و خرید را تسهیل نموده است. همچنین فرایند خرید قطعات یدکی، ماشین‌آلات و تجهیزات در این شرکت به‌گونه‌ای است که کلیه درخواست‌ها پس از طی مرحله بررسی و امکان‌سنجی ساخت داخل توسط واحد بومی‌سازی، به واحد خرید جهت انجام فعل بازرگانی ارسال می‌شود که به‌تبع آن منجر به شناسایی سازندگان بومی‌سازی موفق در کشور شده است. شرکت فولاد هرمزگان در راستای حمایت از بومی‌سازی و سازندگان داخلی اقدام به پرداخت ۶۰ در صد پیش‌پرداخت نموده و همچنین تسهیل در دریافت ضمانت‌نامه‌ها برای خریدهای بومی‌سازی را در دستور کار خود قرار داده است.

در مورد سهم هزینه‌ای و تعدادی تولید و تأمین از داخل در شرکت فولاد هرمزگان توضیحاتی را بفرمایید؟

از ابتدای تولید شرکت فولاد هرمزگان تاکنون سهم هزینه‌ای و تعدادی تولید و تأمین از داخل روند افزایشی داشته که این روند از نظر تعداد سفارش در سال ۱۴۰۱ حدود ۷۵ درصد از کل تعداد سفارش‌ها و ۵۲ درصد از هزینه‌های تأمین، مربوط به سفارش‌های تأمین از داخل بوده است.

نحوه تعامل شما با شرکت فولاد مبارکه به‌عنوان شرکت مادر چگونه تعریف شده و چگونه از تجارب شرکت فولاد مبارکه استفاده نموده‌اید؟

در راستای یکپارچه‌سازی، هماهنگی و هم‌راستای با فعالیت‌های گروه فولاد مبارکه، اساس و پایه فرایندهای تأمین و ساخت شرکت فولاد هرمزگان، بر مبنای فرایندها و ساختارهای شرکت فولاد مبارکه شکل‌گرفته و اکثر بهبودها و تغییرات حاصله هم به‌موازات مدیریت تغییرات شرکت فولاد مبارکه به‌روزرسانی می‌گردد.

سخن پایانی؟

در پایان یازدهمین سالگرد تاسیس شرکت فولاد هرمزگان را به تمامی همکاران شریف خود در شرکت، مردم عزیز هرمزگان و صنعتگران کشور تبریک عرض می کنم و امیدوارم در سایه تلاش و همت و خودباوری بتوانیم از این جهاد اقتصادی سربلند بیرون آمده و در مسیر رشد و توسعه صنعت کشور گام‌های بلندی برداریم.