ارکیده داودی
با افزایش اخیر قیمت خودروهای داخلی در حاشیه بازار، فشار متولیان تنظیم بازاربر شرکت های خودروسازی برای رشد تولید و عرضه و حذف قرعه کشی عرضه خودرو بیبشتر شده و فرصت نقدهای غیر منصفانه از صنعت خودرو را فراهم کرده است. فارغ از مباحث مطرح در مورد کیفیت و قیمت خودروهای داخلی، نگاه برخی منتقدان به شرایط کنونی تولید و عرضه خودرو های داخلی قابل توجه است، منتقدانی که یا از واقعیت های هزینه تمام شده تولید و شرایط حاشیه بازار خودرو اطلاعی نداشته یا این که برای تامین برخی اهداف خاص خود را به تجاهل زده و با سودجویی از شرایط موجود بر شاخ کسب منافع آنی خود از صنعت خودرو حتی به قیمت تیشه زدن به ریشه این صنعت نشسته اند. اظهار نظر اخیر یک عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس در مورد حذف قرعه کشی عرضه خودرو، از جمله این رویکردها است. نماینده مردم قزوین، البرز و آبیک در مجلس شورای اسلامی که در سال گذشته، درخواست وی از ایران خودرو برای دریافت خودرو شاسی بلند به بهانه سرکشی به حوزه انتخابیه اش خبر ساز شده بود، اکنون فرصت را غنیمت شمرده و به انتقاد شدید از وزیرصمت، مجمع تشخیص مصلحت نظام و مدیران خودروساز پرداخته است. لطفالهق سیاهکلی، با نادان و غیر متخصص خواندن متولیان دو شرکت بزرگ خودروسازی ، افزایش ۱۰۰ تا ۲۰۰ میلیون تومانی قیمت ها را پیش شرط حذف قرعهکشی فروش خودرو تلقی و نتیجه گیری کرده است که آنها نمیدانند،عرضه و تقاضا تعیینکننده قیمت خودرو است.
فارغ از پیشینه چنین دیدگاهی، از نقطه نظر اقتصادی نیز نظام عرضه و تقاضا در تعیین قیمت خودرو زمانی کارآمد خواهد بود که قواعد بازار آزاد حاکم بوده ودولت نقشی درقیمت گذاری دستوری یا نحوه تولید محصولات خودروسازان نداشته باشد. چرا که اقتصاد آزاد نیز قیمت تمام شده یک کالا بر مبنای هزینه تمام شده تولید و در بازاری رقابتی تعیین می شود اما این امر به معنای تولید با قیمت تمام شده بالا و عرضه محصول با زیان نیست اگر این نماینده محترم مجلس یا سایر منتقدان، واقعا دغدغه حذف قرعه کشی و بهبود شرایط بازار خودرو از طریق واردات و عرضه خودروهای خارجی را دارند، بهتر نیست تا به جای نادان و بی اطلاع خواندن فعالان صنعت خودرو، دست از برخی منافع شخصی و زیاده خواهی های خود برداشته و داغ شدن بازار نقد از خودروسازان را فرصتی برای پیگیری برخی درخواست های ناحق خود قلمداد نکنند و گرنه در نظام اقتصادی که رشد شاخص های تورمی حرف نخست را می زند وعلاوه بر افزایش سالانه و ماهیانه هزینه تمام شده تولید خودرو، چنین زیاده خواهی ها و منافع شخصی نیز سهمی در افزایش هزینه سربار شرکت های خودروسازی دارد، پیگیری این گونه منافع شخصی از تریبون مجلس چه کمکی به رفع مشکلات خودروسازان و بهبود شرایط بازار خودرو خواهد کرد؟!علاوه بر آن افزایش شکاف قیمت کارخانه و حاشیه بازار خودروهای داخلی ریشه در عواملی چون رشد دلال بازی و سرمایه گذاری برخی افراد برای خرید خودرو به عنوان کالایی سرمایه ای برای کسب سود بیشتر دارد که به نظر می رسد این نماینده محترم نیز برای جا نماندن از قافله کاهش ارزش دارایی های خود سعی در فضاسازی برای ایجاد رانت ، دریافت خودرو به قیمت کارخانه و بهره مندی از مابه التفاوت قیمت آن با حاشیه بازار دارد. روی دیگر اظهار نظر این عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس به انتقاد از برنامه های وزیر صمت برای رشد تولید و عرضه و ساماندهی بازار خودرو باز می گردد، جایی که وی خود را از منتقدان اصلی این برنامه های سید رضا فاطمی امین قلمداد و نتیجه گیری کرده است که این برنامه ها قادر به رفع مشکلات صنعت خودرو نیست اما پیش از این کمتر دیدگاه یا نقد علمی به برنامه های مذکور داشته یا در مخالفت با آن در تریبون مجلس و رسانه های اجتماعی و مکتوب داد سخن داده یا حداقل رای مخالف به این برنامه ها داده است. وقت آن رسیده که با مردم صادق باشیم و فضای نقد کارشناسی صنعت و بازار خودرو را از پیگیری برای کسب برخی منافع شخصی متمایز کنیم نه این که برای دستیابی به چنین منافعی به صنعت خودرو ضربه زده و به قول معروف بر شاخ کسب منافع شخصی از شرکت های خودروسازی نشسته و بن این صنعت را ببریم.