علی نقوی مدیرعامل بورس انرژی ایران در مراسم رونمایی از تالار برق سبز بورس انرژی ایران که با حضور وزیر نیرو، رئیس سازمان انرژیهای تجدیدپذیر، رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار و شماری از نمایندگان مجلس شورای اسلامی و صنعتگران حوزه تجدیدپذیر برگزار شد، این روز را روزی مهم برای صنعت برق و بازار سرمایه خواند و عنوان کرد: امروز نخستین معامله برق تجدیدپذیر در تالار برق سبز بورس انرژی را شاهد خواهیم بود.
به گزارش کیوسک خبر به نقل از مدیریت ارتباطات بورس انرژی ایران، علی نقوی با تاکید بر اینکه تولید انرژی تجدیدپذیر و بازار این نوع انرژیها در سالهای اخیر به طرز فزایندهای در جهان مورد توجه قرار گرفته است اظهار داشت: هم اکنون سهم بازار آسیا و اقیانوسیه از این بازار ۳۵ درصد است و پیش بینی می شود ارزش بازارانرژی تجدید پذیر در جهان تا سال ۲۰۳۰ به ۲۰۰۰ میلیارد دلار برسد.
مدیرعامل بورس انرژی ایران در ادامه به مرور برنامههای کشورهای همسایه ایران در زمینه انرژی تجدیدپذیر پرداخت و عنوان کرد: عربستان قصد دارد تا سال ۲۰۳۰ نزدیک به ۵۰ درصد انرژی خود را از منابع تجدیدپذیر تهیه کند، این رقم برای پاکستان ۳۰ درصد است و امارات نیز تا سال ۲۰۵۰ برنامهریزی برای تامین ۷۵ درصد از انرژی خود را از منابع تجدید پذیر در دستور کار قرارداده است.
او با اشاره به اینکه طبق گزارشهای جهانی سهم توسعه انرژیهای تجدیدپذیر از شش عنصر اصلی راهبردی انرژی جهان تا سال ۲۰۵۰ معادل ۲۵ درصد خواهد بود ابراز داشت: از این رو افزایش سهم انرژیهای تجدیدپذیر از سبد انرژیهای ایران نیز اهمیت دو چندانی به خود میگیرد.
اهمیت بخش خصوصی در گسترس تجدیدپذیرها
در ادامه مراسم رونمایی از تالار برق سبز بورس انرژی، نقوی با تاکید بر اینکه گسترش انرژیهای تجدیدپذیر بیش از هر چیز به فعال شدن بخش خصوصی در زمینه تامین مالی نیازمند است عنوان کرد: این مهم ممکن نیست جز با با راهاندازی بازاری که با تکیه بر عناصر شفافیت و کارآیی از ساختارهای دولتی تمرکززدایی کند.
او با اشاره به اینکه پیشینه عرضه برق در بورس به دهه ۸۰ و پیشنهاد وزارت وقت نیرو برمیگردد اظهار داشت: در نهایت نیز بورس انرژی ایران به عنوان بستر معاملات حاملهای انرژی و ابزارهای مالی مبتنی بر آن، با تدبیر مقامات وقت سازمان بورس و شورای عالی بورس در سال ۹۱ متاثر از همین ایده آغاز به کار کرد.
نقوی در تشریح آنچه که در ادامه در این بستر معاملاتی رخ داد گفت: علیرغم انگیزه اولیه ورود معاملات برق به بورس، در یک دهه گذشته اهداف مرتبط با آن محقق نشد که ساختار دولتی، و عدم توجه به جایگاه و نقش بخش خصوصی دراین صنعت و تفاوت سازو کارهای بازار محور با ساختارهای متمرکز دولتی مهمترین عوامل این بنبست به شمار میروند.
رویکرد متفاوت در دوره جدید وزارت نیرو
مدیرعامل بوس انرژی ایران در ادامه با اشاره به اینکه با تغییر سکانداری وزارت نیرو در دو سال گذشته رویکردی متفاوت در پیش گرفته شد گفت: نتیجه همکاری وزارت نیرو وبورس انرژی ایران در زمینه اقدام به بررسی و ارائه راهکارهای مرتبط با «توسعه مبادلات برق در بورس انرژی» منجر به ابلاغ دستورالعمل توسعه مبادلات برق در بورس انرژی ایران بود که در روزهای پایانی اسفندماه سال گذشته توسط وزیر محترم نیرو شد.
نقوی «انجام معاملات برق تولید شده توسط نیروگاه های تجدیدپذیر» را از موضوعات مهم این دستورالعمل دانست و ابراز داشت: بورس انرژی ایران نیز از مدتها پیش خود را مهیای این موضوع دیده بود و در نهایت با موافقت وزارت نیرو و طی کردن فرایندهای مقرراتگذاری در این وزارتخانه و زیرساختهای فنی و معاملاتی در بورس انرژی ایران به ایستگاه آغاز معاملات رسیدیم.
او با اشاره به اینکه معاملات برق تجدیدپذیر در بورس در اقتصادهای پیشرفته و در شماری از کشورهای اروپایی و امریکایی مدتهاست رونق گرفته است عنوان کرد: خوشحالیم اعلام کنیم امروز جمهوری اسلامی ایران به عنوان نخستین کشور غرب آسیا آغازگر معاملات برق تجدیدپذیر در بورس انرژی است.
مدیرعامل بورس انرژی ایران در ادامه ضمن تاکید بر اینکه توسعه زیرساختهای فنی معاملات برق سبز بلافاصله پس از ابلاغ دستورالعمل توسعه مبادلات در اسفند سال گذشته در دستور کار قرار گفت بیان کرد:
این فرآیند با همراهی شرکتهای مدیریت فناوری بورس و سپردهگذاری بورس کلید خورد و به دنبال تدوین رویههای مورد نیاز در سازمان انرژیهای تجدیدپذیر، هشت نیروگاه در بورس انرژی ایران مورد پذیرش قرار گرفتند.
او با اعلام آمادگی بورس انرژی ایران در زمینه اقدام به پذیرش سایر نیروگاهها به محض دریافت درخواست گفت: امیدواریم اجازه حضور کلیه نیروگاههای تجدیدپذیر کشور در بورس از سوی ساتبا صادر شود.
ابزارهای جدید در راه است
مدیرعامل بورس انرژی ایران در بخش دیگر سخنرانی خود در مراسم رونمایی از تالار برق سبز به ابزارهای متنوعی که مبتنی بر برق سبز زمینهساز توسعه بازار تجدیدپذیرها خواهند بود پرداخت و گفت:
طی دو ماه گذشته که اطلاعرسانی راه اندازی تالار برق سبز از سوی وزارت نیرو کلید خورد بورس انرژی ایران میزبان سرمایهگذاران مختلف و متنوعی از بخشهای خصوصی و نیمهخصوصی بود که مایل به تاسیس
نیروگاههای تجدیدپذیر بوده و ضمن بررسی گزینههای تامین مالی، علاقمند بودند برق را نه در ساز و کار
قرارداد خرید تضمینی بلکه با استفاده از بستر شفاف و رقابتی بورس عرضه کنند.
او با اعلام خبر در دستور کار قرار گرفتن تاسیس صندوقپروژهها عنوان کرد: با توجه به مذاکرات اولیه انجام گرفته بعد طی مراحل درخواست توسط متقاضی تامین مالی و اخذ مجوز در سازمان بورس و اوراق بهادار، این موضوع عملیاتی میشود.
نقوی به ارائه آمارهایی در مقایسه برق تجدیدپذیر پرداخت و گفت: هر کیلووات ساعت برق تجدید پذیر معادل ۲۷ صدم مترمکعب گاز طبیعی یا ۲۷ صدم لیتر نفت خام ، صرفه جویی به همراه دارد ضمن اینکه در مصرف آب نیز صرفه جویی قابل ملاحظه شده صورت گرفته و مقدار انتشار کربن را نیز کاهش میدهد.
او اضافه کرد: در این میان میتوان با تدابیری به سرمایه گذاران تجدیدپذیر برای مدت معینی گواهی صرفهجویی گاز یا گواهی سپرده نفت خام تخصیص داد تا مبنای تامین مالی یا به عنوان یک عامل جذاب سرمایه گذاری قرار گرفته و راه توسعه این نیروگاهها را تسریع بخشد.
مدیرعامل بورس انرژی ایران همچنین از مورد تایید قرار گرفتن انتشار گواهی انرژی تجدیدپذیر(REC)در آخرین کمیته فقهی سازمان بورس وأوراق بهادار در اردیبهشت ماه خبر داد و گفت: پس از ابلاغ این موضوع توسط کمیته فقهی و طی سایر فرایندهای مربوطه در سازمان بورس، معاملات آن در بورس انرژی آغاز خواهد شد.
نقوی با تاکید بر اینکه تامین مالی به منظور ساخت و تکمیل نیروگاههای تجدیدپذیر به عنوان یکی دیگر از برنامههای بورس انرژی در دستور کار این بورس است اظهار داشت: در این زمینه مدلی از صندوق پروژه طراحی و به وزارت نیرو نیز ارسال شده است که پس از کشف قیمت برق تجدیدپذیر در بورس و شکل گیری بازار آن، تاسیس این صندوقها کلید خواهد خورد.
او با مهم قلمداد کردن رفع انحصار صادرات برق از توانیر بیان کرد: دیگر اقدامی که راهاندازی تالار برق سبز بورس انرژی زمینه آن را فراهم خواهد کرد امکان صادرات برق تجدیدپذیرها در شرایط غیرپیک است که با توجه به ناترازی گاز و سوخت در ایران بسیار مهم و کلیدی است و صدور مجوز صادرات به نیروگاههای تجدید پذیر گام مهمی در توسعه صنعت برق کشور خواهد بود.
نقوی در ادامه با اشاره به اینکه در کنار پیشنهادهای توسعهای چالشهایی نیز وجود دارد گفت: یکی از این چالشها قراردادهای دوجانبه میان صنایع و نیروگاهها است که درفضای غیرشفاف ثبت میشود. چالش بعدی تعیین قیمت برق است که با توجه به صراحت ماده ۱۸ قانون توسعه ابزارهای مالی اطمینانبخشی به عدم دخالت در تعیین قیمت حائز اهمیت است.
مدیرعامل بورس انرژی ایران در پایان این مراسم از دیگر برنامه این رکن بازار سرمایه برای سال پیش رو خبر داد و گفت: امسال در بورس انرژی ایران در کنار مبادلات برق تجدیدپذیر، موضوع معاملات مشترکین بالای یک مگاوات نیز آغاز خواهد شد که از مجموع ۷۶۰۰ مشترک معرفی شده تعداد ۴۷۲۶ مشترک دارای کد بورسی شدند و امکان خرید برق را در بورس دارند.
گفتنی است نخستین معامله برق تجدیدپذیر در بورس انرژی امروز با قیمت یک هزار و ۹۹۵ تومان به ازای هر کیلووات ساعت و در حجم ۶۷۰ کیلووات ساعت صورت گرفت.