یکی از وعده های انتخاباتی حسن روحانی احیای دریاچه ارومیه بود، دریاچه ای که تا مرگ کامل چند قدم بیشتر فاصله نداشت و نزدیک بود به تاریخ بپیوندند اما با تلاش دولت تدبیر و امید اولین مصوبه دولت تشکیل ستاد احیای دریاچه ارومیه بود که کارهای اجرایی آن برای نجات دریاچه از همان ابتدای روی کار آمدن دولت یازدهم آغاز و قدم به قدم آب حیات در رگ های خشک شده دریاچه جاری شد تا اینکه امروز شاهد بازگشت دوباره زندگی به این نگین فیروزه ای هستیم.
با وجود اینکه با اقدامات دولت آب به دریاچه بازگشته اما همچنان هستند افرادی که سعی در کم رنگ نشان دادن این تلاش دارند به هر حال با تمام این نامرادی ها پس از گذشت بیش از هفت سال از فعالیت ستاد احیا، دیگر اقدامات مورد نیاز برای احیا گام های آخر را طی می کند و تمام سازه های سخت افزاری آن تا پایان امسال به اتمام خواهد رسید.
تمام این کارها در حالی انجام شد که کشور با سخت ترین تحریم ها مواجه بود اما در این شرایط هم دولت کوتاه نیامد و برای احداث سد کانی سیب بین ۵۰۰ تا ۶۰۰ میلیارد تومان هزینه کرده است. در واقع طرح سد کانی سیب یکی از طرح های قدیمی است که قرار بود با استفاده از آن آب رودخانه کلاس را وارد سرزمین کنند که ستاد احیا هدف آنرا تغییر داد و مقرر شد که از این طریق آب به دریاچه ارومیه برسد که با تمام سختی های راه موفق شد.
رودخانه کلاس در استان آذربایجان غربی، شهرستانهای پیرانشهر و سردشت، با طول ۱۸۰ کیلومتر (تا مرز ایران و عراق) قرار دارد، این رودخانه از کوههای ۲۷ کیلومتری شمال غربی پیرانشهر سرچشمه میگیرد و به سوی جنوب شرقی روان میشود.
ستاد احیای دریاچه ارومیه با این هدف تشکیل و در سال ۱۳۹۳ در گام نخست مطالعاتی برای احیای این دریاچه آغاز به کار کرد و در سریعترین زمان ممکن طرحهای ۴۴ گانه نهایی برای احیای این دریاچه در دستور کار قرار گرفت که احداث تصفیه خانه و ورود پساب تصفیه شده شهرهای تبریز و ارومیه به دریاچه، آموزش کشاورزان برای کمتر مصرف کردن آب در مزارع، لایروبی انهار منتهی به دریاچه و سد کانی سیب و انتقال آب از رودخانه زاب برخی از این طرح های مصوب شده بود که انتقال زاب و احداث سد کانی سیب یکی از بزرگترین پروژه ها بود که سد کانی سیب امروز افتتاح شد و قرار است که تونل انتقال هم تا یک ماه آینده راه اندازی شود.
رودخانه زاب پس از عبور از مرز ایران به کشور عراق وارد میشود و به دلیل واقع شدن در بخش میانی به واسطه کوههای بلند، درهای ژرف به وجود آورده که تا قسمت جنوبی سردشت در جنوب آذربایجان غربی امتداد یافته است که با اجرای این طرح آب مازاد آن به وسیله تونل کانی سیب وارد دریاچه می شود.
طرح تونل انتقال آب زاب به دریاچه ارومیه دارای ۳۶ کیلومتر طول است که آب سد کانی سیب را به دریاچه ارومیه منتقل می کند؛ عیسی کلانتری معاون رییس جمهوری و رییس سازمان حفاظت محیط زیست در حاشیه هیات دولت اعلام کرد که سد اصلی انتقال آب رودخانه زاب به دریاچه ارومیه به نام «کانی سیب» پنجشنبه ۱۱ دی ماه افتتاح میشود، این سد قادر است حدود ۸۰۰ میلیون متر مکعب آب را تنظیم کند.
وی گفت: اگر تا پایان سال تونل انتقال آب این سد تمام شود در سال ۶۲۳ میلیون متر مکعب آب را به دریاچه ارومیه منتقل می کند که با این انتقال تقریبا ۱۵ سانتیمتر به ارتفاع آب دریاچه افزوده می شود و این میزان می تواند کمبود بخشی از آبهایی که در گذشته از حقابه دریاچه برداشت شده بود را جبران کند.
رییس سازمان حفاظت محیطزیست ادامه داد: با این روند امیدواریم در سال ۱۴۰۶ به تراز اکولوژیک دریاچه که ۱۲۷۴.۱ متر با ۱۵ میلیارد متر مکعب آب و ۴ هزار و ۳۰۰ کیلومتر مربع وسعت دریاچه با ۲۵ درصد غلظت نمک است برسیم.
کلانتری گفت: کارهای سخت افزاری احیای دریاچه ارومیه امسال تمام می شود و باید در سنوات آتی انتظار این را داشته باشیم که حداقل سالی بیش از حدود نیم متر ارتفاع دریاچه افزایش یابد، وقتی آب اضافه می شود املاح کف دریاچه که شامل میلیاردها تن نمک است در آب حل می شود که این مساله موجب می شود هم ارتفاع دریاچه بالا بیاید و هم عمق آن زیاد شود که با این روند پیش بینی کردیم که تا سال ۱۴۰۶ به تراز اکولوژکی دریاچه برسیم.
این شرایط در حالی برای دریاچه ارومیه رقم خورد که این دریاچه از اواسط دهه ۱۳۸۰ شروع به خشک شدن کرد و بنا بر آمار بینالمللی تا سال ۲۰۱۵ میلادی حدود ۸۰ درصد از مساحت آن خشک شد ه بود، دریاچه ارومیه یک حوضه آبی بسته است که آب آن از محل بارش مستقیم و روان آب ورودی از آبراههها، ۲۱ رودخانه دایمی و ۳۹ رودخانه دورهای تامین می شود.
قاسم تقی زاده خامسی معاون آب و آبفای وزیر نیرو با حضور آنلاین در مراسم افتتاحیه سد کانی سیب گفت: این سد به عنوان مهمترین منبع تامین آب پایدار در راستای احیای دریاچه ارومیه بوده و سالانه ۶۰۰ میلیون مترمکعب از این سد در اختیار این دریاچه قرار میگیرد.
وی افزود: سد کانی سیب، یکی از طرحهای مهم برای احیای دریاچه ارومیه بوده و علاوه بر ماموریت احیای دریاچه، این سد برای منطقه پیرانشهر در جنوب آذربایجان غربی نیز بسیار مفید است به طوری که از آب آن در راستای تامین آب پایدار کشاورزی و توسعه گردشگری و اشتغال ناشی از آن استفاده خواهد شد.
تقی زاده خامسی اظهار داشت: برای اجرای سد کانی سیب در منطقه پیرانشهر در جنوب غربی آذربایجان غربی، پنج هزار میلیارد ریال توسط دولت تدبیر و امید هزینه شده است.
مسعود تجریشی مدیر دفتر برنامهریزی و تلفیق ستاد احیای دریاچه ارومیه دراین باره به خبرنگار محیط زیست ایرنا گفت: سد کانی سیب یک پروژه قدیمی است که قرار بود با استفاده از آن آب رودخانه ” کلاس ” به داخل سرزمین صورت گیرد که ستاد احیا هدف آنرا تغییر داد و قرار شد که با استفاده از آن و کانال متصل به آن آب به سمت دریاچه ارومیه هدایت شود.
وی افزود: برای احداث سد کانی سیب بین ۵۰۰ تا ۶۰۰ میلیارد تومان هزینه شده است و بقیه مشتقات آن که شامل ۳۶ کیلومتر کانال است نیز تا یک ماه آینده به بهره برداری می رسد چون فقط ۱۱ کیلومتر از آن باقی مانده است.
سد کانی سیب در حدود ۱۵ کیلومتری جنوب شرقی شهرستان پیرانشهر قرار دارد که ۵۰ متر ارتفاع و ۳۳۰ میلیون مترمکعب حجم مخزن دارد.
https://www.kioskekhabar.ir/?p=58627