کارکنان مجتمع فولاد سبا با همت و تلاش بی‌وقفه خود و با به‌کارگیری دانش و فناوری روز دنیا اخیراً برای نخستین بار در کشور موفق به تولید فولاد دوفازی DP780 شدند. این دستاورد بزرگ که در راستای تحقق اهداف استراتژیک سازمان برای تولید گریدهای ویژه و حذف واردات آن‌ها به کشور محقق شد، نشان‌دهنده توانمندی‌های فنی و مهندسی متخصصان داخلی در رقابت با تولیدکنندگان جهانی است.

خبرنگار فولاد برای تشریح هرچه بیشتر اهمیت این دستاورد ارزشمند با برخی از مدیران، رؤسا و کارشناسان مرتبط با تولید این محصول ارزشمند گفت‌وگو کرده است که ماحصل آن را در ادامه می‌خوانید.

مهدی ناظم‌الرعایا، مدیر ریخته‌گری و نورد گرم:

چالش‌ها و فرایند تولید فولاد دوفازی DP780

یکی از اهداف استراتژیک مجتمع فولاد سبا تولید گریدهای ویژه و حذف واردات آن‌ها به کشور است. به‌منظور انجام این مهم، جلسات کارشناسی متعددی در این زمینه تشکیل و پس از بررسی شرایط مختلف در کارگاه‌های تولیدی ریخته‌گری و نورد، تصمیم به تولید این گرید ویژه شد.

نظر به استحکام بالای این فولاد، شرایطی خاص در خنک‌کاری و سرعت انجماد و سرعت ریخته‌گری اسلب‌های این گرید وجود داشت که تولید اسلب‌های باکیفیت در ماشین ریخته‌گری حاصل شد.

به دلیل استحکام بالای این گرید و تشکیل فازهای فریتی و مارتنزیتی در فرایند نورد، شبیه‌سازی‌های لازم صورت گرفت و پس از محاسبات مهندسی در این خصوص، تولید در نورد با موفقیت‌ انجام شد. یکی از مهم‌ترین مراحل تولیدی این فولاد پراستحکام، خنک‌کاری سریع آن در قسمت واتروال است تا آستنیت باقی‌مانده به فاز مارتینزیتی یا همان فاز سخت فولاد دوفازی تبدیل شود. پس از محاسبات دقیق در این زمینه، تولید این فولاد پراستحکام در نورد با موفقیت‌ به انجام رسید.

آرش حاجی پور، مدیر تکنولوژی:

تولید بیش از ۸۰ ردصد گریدهای در حال تولید در برترین کارخانه‌های مشابه خارجی در دستور کار مجتمع فولاد سبا

با توجه به دانش و مهارت کارکنان مجتمع فولاد سبا و همچنین احاطه آن‌ها بر تکنولوژی خطوط CSP به‌عنوان یکی از جدیدترین تکنولوژی‌های فولادسازی روز دنیا، استراتژی این مجتمع در حوزه توسعه سبد محصولات، تولید گریدهایی است که تا کنون در کشور تولید نشده‌اند و یا تولید آن‌ها با چالش‌های جدی همراه است که ازجمله آن‌ها می‌توان به گریدهای فولادهای دوفازی، زنگ‌نزن، الکتریکی، کورتن و… اشاره کرد.

در سال ۱۴۰۳ استراتژی مجتمع فولاد سبا در حوزه توسعه سبد محصولات، تولید بیش از ۸۰ درصد گریدهای در حال تولید در برترین کارخانه‌های مشابه خارجی قرار گرفت. از پارامترهای مهم تأثیرگذار در انتخاب هدف‌گذاری‌های سالیانه، کاهش آلایندگی‌های زیست‌محیطی، تأثیر بر ایمنی و افزایش رفاه حال مردم عزیز کشورمان است که یکی از مشتریان مهم صنایع خودروسازی کشور محسوب می‌شوند. با توجه به اینکه فولادهای دوفازی یکی از انواع فولادهایی است که در صنایع خودرو بر هر سه پارامتر کلیدیِ یادشده تأثیر بسزایی دارد، همواره مورد توجه صنایع فولادسازی کشور بوده؛ اما ازآنجاکه به دانش بالای متالورژیکی نیاز دارد تا کنون در کشور تولید نشده بود و از طریق واردات تأمین می‌شد.

پس از تولید موفقیت‌آمیز گرید DP600 در سال گذشته و لزوم گالوانیزه کردن این محصول بنا به درخواست مشتری و همچنین نیاز مشتری‌ها به گریدهای دوفازی پراستحکام‌تر، هدف‌گذاری تولید گریدهای بالاتر ازجمله DP780 و DP1000 در دستور کار مجتمع فولاد سبا قرار گرفت. گرید DP780 با همت کارکنان پرتوان فولاد سبا در قالب پروژه‌های داخلی تولید شد و پروژه تحقیقاتی تولید DP1000 نیز از طریق پروژه‌های تحقیقاتی با یکی از برترین دانشگاه‌های کشور تعریف شد که ان‌شاءالله در سال آینده در سبا تولید خواهد شد.

گِرید DP780 در لبه دانش حوزه فولادسازی دنیا قرار دارد و کارخانه‌های محدودی در دنیا قابلیت تولید این گرید را دارند. بر خود لازم می‌دانم از همه همکاران مجتمع فولاد سبا که با همت خود توانستند این گرید ارزشمند را تولید کنند و همچنین از مدیریت ارشد سازمان که با حمایت‌های خود زمینه توسعه سبد محصولات را فراهم کرده‌اند تشکر کنم.

رسول صالحی، سرپرست اتوماسیون سیستم‌های نورد گرم:

تولید فولادهای پیشرفته؛ خدمتی به صنعت و کشور

تولید انواع فولادهای موردنیاز کشور در مجتمع فولاد سبا حاصل تصمیمات درست مدیریت و تلاش‌های بی‌وقفه همکاران باتجربه برای اجرای توسعه‌ها و بهینه‌سازی‌ در کلیه قسمت‌ها و همکاری با شرکت‌های دانش‌بنیان و نخبگان علمی دانشگاهی بوده است که با ایجاد آمادگی بیشتر در زیرساخت‌های اجرایی و استفاده از دانش روز، موجب بهره‌مندی مشتریان از محصولات متنوع موردنیازشان شده است. یاد و خاطره همکاران بازنشسته و پیمانکاران زحمت‌کش که زمینه این موفقیت‌ها را فراهم کرده‌اند گرامی می‌داریم و برای همکاران تلاشگر در مسیر تعالی کشور آرزوی موفقیت‌های بیشتر داریم.

روح‌الله جمالی، کارشناس تولید فولادسازی:

ارزش‌افزوده بیشتر با تولید فولاد کم‌کربن و کم‌آلیاژ

ازآنجا‌که تولید محصولات جدید و با ارزش‌افزوده بیشتر و برآورده کردن نیازهای بازار جزو الزامات سازمان است، بر حسب راهبرد مدیریت سازمان، تولید فولاد دوفازی DP780 در دستور کار قرار گرفت که جزو فولادهای استحکام بالا و موردنیاز در صنعت خودرو است و با جذب انرژی ضربه و استحکام بالا سبب کاهش خسارت در تصادف می‌شود.

جهت تولید این گرید که جزو دسته فولادهای کم‌کربن و کم‌آلیاژ است، ضمن کنترل کربن مذاب حین تخلیه، فرومنگنز متوسط کربن، فرو سیلکو منگنز، آلومینیوم و سرباره‌سازها افزوده می‌شود و در ادامه در کوره پاتیلی با افزودن عناصر آلیاژی مثل فروکروم و فرو مولیبدن و تصفیه خوب مذاب همراه با گوگردزدایی، گرید یادشده با همت کارکنان سبا تولید شد.

حامد صفاری، کارشناس متالورژی و روش‌های تولید:

پیچیدگی عناصر شیمیایی و استراتژی خنک‌کاری مطابق با استاندارد جهانی

طراحی و تولید ورق گرم فولاد دوفازی DP780 با توجه به اعلام نیاز خودروسازان داخلی و به‌منظور تکمیل سبد محصولات در دستور کار واحد متالورژی و روش‌های تولید سبا قرار گرفت. پس از تولید ورق گرم فولاد DP600 مطالعات و بررسی‌های آزمایشگاهی مستمر سبب شد تا برنامه‌ریزی جهت تولید این گرید صورت گیرد.

کنترل دقیق عناصر شیمیایی و استراتژی‌های خنک‌کاری از پیچیدگی‌های تولیدی این کیفیت محسوب می‌شود. در نهایت با همت بلند همکاران در مجتمع فولاد سبا تولید این کیفیت با موفقیت انجام شد و نتایج محصول نهایی مطابق با استانداردهای بزرگ‌ترین تولیدکنندگان ورق‌های خودرویی بود. کاربرد این فولادها در شاسی و سازه‌های خودرو به‌ویژه اتاق سرنشینان خودرو است.

علی زاهدی، هماهنگ‌کننده شیفت تولید:

همکاری و همدلی؛ رمز موفقیت تولید

در این راستا، هماهنگی قبل از تولید میان کارگاه‌های مختلف سایت صورت گرفت و برقراری آرامش در خط تولید جهت مرور تمامی پیش‌زمینه‌های انجام موفقیت‌آمیز تولید گریدهای جدید انجام شد. همدلی و خودباوری کم‌نظیر کارکنان تولید اعم از پشتیبانی و شیفت و مدیریت جهت انجام هر چه بهتر فرایند تولید، علی‌رغم محدودیت‌های موجود، از عوامل اصلی موفقیت در تولیدات جدید است.

ترکیب تجربه و دانش کارکنان پیشکسوت و تازگی و به‌روز بودن همکاران متخصص جوان، افزایش روزافزون دانش، انگیزه و تجربه کارکنان تولید و تعمیرات، انجام به‌موقع تعمیرات، و راهبرد تولید فولادها با ارزش‌افزوده بالاتر و استراتژیک برای رفع محدودیت‌ها، رشد اقتصادی کشور و خدمت به ملت و میهن عزیزمان ایران از مهم‌ترین مؤلفه‌های تأثیرگذار در تولید محصولات جدید در فولاد سباست.

اسماعیل سلیمیان، کارشناس دفتر فنی فولادسازی:

کارشناسان داخلی پیشرو در تولید کشور

فولاد دوفازی DP780 یکی از فولادهای کاربردی در صنعت خودروسازی است. کنترل دقیق عناصر شیمیایی در دست‌یابی به ریزساختار دوفازی این فولاد اهمیت ویژه‌ای دارد و از طرفی کنترل میزان ناخالصی‌ها و اصلاح آن‌ها با توجه به اینکه از این فولادها در ساخت قطعات سازه خودرو استفاده می‌شود و نیاز به تغییر شکل دارد از اهمیت ویژه‌ای برخوردار که تدبیر لازم برای آن اندیشیده شد.

تمامی مراحل طراحی و تولید این گرید به همت کارشناسان داخلی انجام گرفت و از طریق آن، گامی بلند جهت توسعه سبد محصولات شرکت فولاد مبارکه و کاهش وابستگی‌ها به واردات این ورق‌ها برداشته شد.

ناصر گنجی، کارشناس دفتر فنی تولید ریخته‌گری:

تکیه بردانش و تجربه بالا؛ راز موفقیت تولید

ورق‌های دوفازی مانند DP780 و سایر هم‌خانواده‌های آن در تولید خودروهای بهینه‌تر با میزان مصرف سوخت کمتر (به‌دلیل مسائل اقتصادی و زیست‌محیطی) و استحکام بیشتر بدنه (به‌دلیل رعایت اصول ایمنی) نقش بسزایی دارند. تیم تولید و دفتر فنی ریخته‌گری با پشتکار و تکیه‌بر دانش بومی و تجربه اعضا، گامی مؤثر در مهیا کردن شرایط ریخته‌گری بی‌عیب و نقص این محصول برداشته و نقش مهمی در این زمینه بر عهده داشته است. به‌طور خلاصه تنظیم و کنترل دقیق متغیرهای فرایندی، حضور گام‌به‌گام در مراحل تولید و روحیه کار تیمی سه رکن اصلی موفقیت در این راه بوده است.

محسن حسن‌زاده، کارشناس دفتر فنی:

نرم‌افزار داخلی در کمک تولید

پیش از تولید گرید دوفازی شرایط خنک‌کاری ورق توسط نرم‌افزاری که اخیراً در یک پروژه تحقیقاتی توسط یک شرکت ایرانی طراحی شده بود شبیه‌سازی و دبی آب واتر وال‌ها تعیین شد و در زمان تست شرایط، کاملاً با اهداف کارت ساخت مطابقت داشت. پارامترهای گرید نیز با توجه به نورد تختال میکس انجام و تمامی کلاف‌ها بدون عیب ابعادی تولید شد.

عبدالله جهانگیری، کارشناس نورد گرم:

خواص مکانیکی در تولید

در راستای توسعه سبد محصولات در نورد سبا، گرید DP600 طراحی و با موفقیت نورد شد و برای ایجاد رمپ مناسب خنک‌کاری، واتروال نورد تنظیم گردید. این تنظیمات برای رسیدن به خواص مکانیکی این گرید الزامی است. تولید گریدهای ویژه در فولاد سبا با همدلی همه همکاران و حمایت مدیریت ادامه دارد.

عبدالله ملکی، تکنسین دفتر فنی ریخته‌گری:

ریخته‌گری خاص ورق دوفازی با بررسی و نظارت دقیق

با توجه به سیاست فولاد مبارکه در تولید فولادهای آلیاژی با کاربردهای خاص و ایجاد تنوع محصولات با تهیه دستورالعمل‌ها و پارامترهای مؤثر و مرتبط با این گرید و بررسی و نظارت دقیق در ماشین‌های ریخته‌گری تولید این گرید عملیاتی گردید و گام دیگری در مسیر تحقق اهداف سازمان و کشور برداشته شد.