عبدالصمد خرمشاهی – وکیل پایه یک دادگستری
کیوسک خبر – به خاطر دارم که سال‌های اولیه انقلاب دوستی داشتم که در یکی از سازمان‌های مهم دولتی پست حساسی برعهده گرفته بود. او تعریف می‌کرد که بعد از یکسال که از خدمتش در آن سازمان می‌گذشت، به دعوت همتای خودش در یکی از کشورهای همسایه در راس هیاتی عازم آن کشور شد و طی جلسات مشترک با همتای خود تبادل نظر کرده و گفت‌وگو داشته‌اند. نکته‌ای که دوستم بدان اشاره می‌کرد این بود که همتای وی در رشته کاری خودش ۳۰ سال دارای مدیریت و تجربه فراوان در همان سازمان بوده چیزی که من فاقدش بودم و طبعا نمی‌توانستم هم‌طراز او اظهارنظر در مورد مسائل مشترک داشته باشم. این مقدمه را بدان خاطر آوردم که متاسفانه در کشور ما موضوع مدیریت و تجربه و سابقه کاری برای انتخاب مسئولان در درجه چندم اهمیت قرار دارد. مثلا فلان مدیر چند صباحی بدون تخصص و داشتن مدارک مرتبط به صرف ارتباط جناحی یا تشکیلاتی مسئولیت مهمی در یکی از شرکت‌های مهم می‌گیرد و تا می‌آید صاحب تجربه‌ای در آنجا شود، به سمت استانداری یا فرمانداری منصوب می‌شود و هنوز مشغول رتق و فتق امور نشده و تجربه‌ای کسب نکرده است که تحت تاثیر مسائل یادشده ناگزیر به ترک منصب شده و در جای دیگری مشغول می‌شود که هیچ شناختی از تشکیلات آن سازمان یا آن شرکت نداشته است. موضوع انتخاب آقای زاکانی به عنوان شهردار تهران که این روزها به شدت خبرساز شده نیز شاید بی‌ارتباط با مطالبی که عرض کردم، نباشد. ظاهرا ایشان چند دوره نماینده مجلس بوده‌اند و سپس به سمت رئیس مرکز پژوهش‌های مجلس منصوب شده‌اند ودر سال‌های قبل‌تر از آن نیز مسئولیت‌هایی را برعهده داشته‌اند که مرتبط با موضوع مدیریت شهری نبوده است. از منظر قانونی تا جایی که حافظه حقیر کمک می‌کند در سال ۱۳۷۵ قانون تعیین شرایط احراز سمت شهرداران تصویب شد و در همین قانون نحوه انتخاب شهرداران با آئین‌نامه اجرائی مربوطه موکول شد که در سال ۱۳۷۷ به تصویب هیات وزیران رسید. این آئین‌نامه در سال ۱۳۹۷ تغییر پیدا کرد و متعاقب این آئین‌نامه شهرداران شهرهای بالای یک میلیون نفر جمعیت می‌بایستی علاوه بر داشتن شرایط عمومی و دارا بودن مدرک تحصیلی مرتبط با امور شهرداری حداقل ۹ سال سابقه مدیریت ارشد در این رابطه داشته باشند. حال آنکه حسب شنیده‌ها جناب زاکانی دارای مدرک تحصیلی مرتبط نبوده و سابقه اجرائی و کاری در مشاغل شبیه شهرداری یا استانداری را نداشته است. در گذشته‌های دور کسانی که در مشاغلی نظیر استاندار، فرماندار یا شهردار مشغول به کار بوده‌اند، قطعا از پله اول شروع کرده تا به مدارج بالا می‌رسیدند و طبعا از زوایا و پیچ و خم و تکالیف مربوط به خود کاملا آشنایی داشته و این قضیه نادر بود که شخصی یک‌شبه فرماندار یا استاندار یا شهردار شود. طبیعی است تغییر مداوم اینچنین مشاغلی لطمات زیادی از هر منظر به سازمان مربوطه وارد می‌کند. صرفنظر از این مسائل، شهرداری از آن مشاغلی است که علاوه بر شرایطی که عنوان شد، ذوق و شوق خاصی را طلب می‌کند. یعنی تمام هم و غم شهردار می‌بایستی مصروف خدمت به شهروندان و زیبایی شهر و ایجاد هر چه بیشتر تسهیلات در زمینه خدمات شهری از قبیل ایجاد بوستان‌ها، احداث پل‌ها، گذرگاه‌ها، اتوبان‌ها، گلکاری و نظافت شهر و موارد مشابه آن باشد. در واقع شهرداری بهترین جا برای خدمت به شهروندان است و بر همین اساس می‌بایستی خادم‌ترین و متخصص‌ترین و دلسوزترین و کارکشته‌ترین افراد با سابقه مدیریت بالا و تجربه کافی جهت تصدی این پست یا این سمت انتخاب شوند. جایی که می‌بایستی فارغ از زد و بندهای سیاسی و جناحی باشد. ظاهرا بازرسی کل کشور نیز با توجه به همین مسائل مخالفت خود را با انتخاب آقای زاکانی جهت تصدی شهرداری تهران به شورای شهر اعلام کرده است. در هر حال امیدوارم کلانشهر تهران که با هزاران مسائل ریز و درشت و مشکلات عدیده در زمینه خدمات شهری روبه‌روست، صاحب شهرداری شود که شمه‌ای از اوصاف یادشده را با خود به همراه داشته باشد.