مدتی است که تعیین قیمت کنسانتره و گندله به موضوع داغ بین فعالان زنجیره فولاد تبدیل شده است و هر از چندگاهی جلساتی مبنی بر تعیین عادلانه این دو محصول برگزار و خروجی آن معمولا چنگی بر دل تولیدکنندگان زنجیره نمیزند. در این بین برخی از فعلان فولادی معتقد هستند که باید قیمت کنسانتره و گندله بر اساس هزینه سرمایهگذاری تعیین شود؛ این در حالی است که فعلان حوزه معدن این مدل از قیمت گذاری را اساسا قبول نداشته و معتقد هستند که باید قیمت کنسانتره و گندله بر مبنای قیمت جهانی محاسبه شود. طبیعتا آنچه در این بین باید مورد توجه قرار گیرد، تعیین عادلانه قیمت این دو محصول است؛ زیرا در صورت عدم تصمیم گیری درست و تعیین غیر منطقی قیمت، قطعا در زنجیره فولاد چالش و آشفتگی جبران ناپذیری رخ خواهد داد.
با توجه به این موضوع، مقرر شده جلسهای روز دوشنبه ۹ تیرماه، با حضور معاون وزیر صنعت، معدن و تجارت، مدیران عامل شرکتهای فولادی و معدنی و انجمنها برای تعیین قیمت این دو محصول مهم برگزار شود.
در این خصوص بهمن آرمان، اقتصاددان در گفتوگو با خبرنگار اقتصادی ایلنا، خروجی جلسه فردا را برای آینده صنعت کشور مهم دانست و عنوان کرد: اگر در جلسه فردا تصمیمی از روی اشتباه و عمدا برای آسیب زدن به صنعت استراتژیک کشور گرفته شود؛ نه تنها تیشه به ریشه صنعت فولاد زده خواهد شد، بلکه سیاستهای کلی دولت مبنی بر مردمی کردن اقتصاد که یکی از بندهای ابلاغی اقتصاد مقاومتی است، به خطر خواهد افتاد. زیرا تعدادی از سهامهای فولادی کشور در لیست سهام عدالت قرار داشته و علاوه بر آن صدها هزار نفر سهامدار فولادسازان بزرگ هستند. بنابراین تصمیمگیری اشتباه در تعیین قیمت گندله و کنسانتره بدون شک میتواند بازتاب بدی داشته باشد.
وی تعیین قیمت گندله و کنسانتره بر اساس قیمت جهانی را کاملا مردود دانست و گفت: ایران در زمنیه انرژی و ذخایر معدنی دارای مزایای مطلق و نسبی است. بر اساس نظریه یکی از اقتصاددانان دنیا، کشورها باید بر اساس مواردی که دارای مزایای نسبی هستند، تولید خود را متمرکز کنند. اگر قرار باشد کالاهایی مانند سنگ آهن، گندله و یا کنسانتره بر اساس قیمت جهانی تعیین شود، در کنار آن باید بسیاری از کالاها مانند فراوردههای نفتی نیز بر اساس قیمت جهانی باشد.
این اقتصاددان معتقد است: تعیین قیمت گندله و کنسانتره بر مبنا قیمت جهانی اساسا اشتباه است؛ زیرا آسیب متوجه محصول نهایی فولاد خواهد شد. بنابراین در نظر گرفتن قیمتهای جهانی در حال حاضر با توجه به شرایط فعلی ایران، نمیتواند محلی از اعراب داشته باشد.
آرمان همچنین معتقد است: آنچه منافع سهامداران و شرکتهای فولاد را تامین میکند، رسیدن به قیمتی است که سودآوری را برای بخش معدن و فولادسازان تامیین کند.
وی هشدار داد: اگر خروجی جلسه فردا در حد انتظار سهامداران نباشد، برای دارندگان سهام عدالت و سهامدارن مستقیم شرکت زنجیره فولاد به یک بحران تبدیل خواهد شد.
این اقتصاددان، درخواست کرد: در جلسه فردا علاوه بر تعیین قیمت، به موضوع اصلاحیه مالیاتی نیز پرداخته شود.
وی افزود: در اتحادیه اروپا مالیات بر شرکتها بین ۱۳ تا ۱۵ درصد است. این در حالی است که در ایران برای شرکتهای پذیرفته شده در بورس این رقم ۲۲٫۵ درصد است. خوشبختانه عنوان شده در اصلاحیه قانون مالیاتها، قرار است این رقم به ۱۵ درصد کاهش یابد، این امر کمک بسیار زیادی به کارخانه های معدنی و فولادی خواهد کرد.
ایجاد جریان ضدتوسعهای در صنعت فولاد
آرمان معتقد است: یک جریان ضدتوسعهای در کشور فعال شده و متاسفانه این جریان در مراکز تصمیمگیری نفوذ کرده است که آخرین مورد آن را میتوان در صنعت استراتژی فولاد به صورت رانت و فساد مالی مشاهده کرد.
وی یکی از دلایل ایجاد رانت در صنعت فولاد را ارزآوری این صنعت دانست و افزود: دستهای پشت پرده تصمیم گرفتهاند به هر طریق ممکن مانع از پیشرفت این صنعت استراتژیک شوند . متاسفانه نوک پیکان حمله اساسی آنها فولاد مبارکه و ذوب آهن است.
وی اظهار کرد: اگر وزارت صنعت، معدن و تجارت اعتقادی به ایجاد ارزش افزوده دارد، باید مانع از صادرت سنگ آهن شود، در حال حاضر برخی از تولیدکنندگان، بخش مرغوب معادن را استخراج و به قیمت پایین صادر میکنند و متاسفانه ارز حاصل به کشور باز نمیگردد. وزارت صمت باید برای ایجاد ارزش افزوده، ایجاد اشتغال و صرفه جویی ارزی باید صادرات سنگ آهن را به طور کامل ممنوع نماید.
این اقتصاددان بیان کرد: طبق مطالعاتی که توسط بزرگترین شرکت تولیدکننده فولاد کره جنوبی پس از امضای برجام برای سرمایهگذاری در صنعت فولاد ایران صورت گرفت، مشخص شد که بنادر ایران ظرفیت پهلوگیری برای کشتیهای پیش از ۱۰۰ هزار تن را ندارد، در حالی که کشتیهایی که به کشورهایی اروپایی وارد میشود، پیش از ۳۰۰ هزار تن ظرفیت دارد. علاوه بر آن معادن ایران غیرعلمی مورد بهره برداری قرار میگیرد و این امر هزینه بهرهبری در معادن ایران را افزایش میدهد. همچنین در ایران خطوط ریلی کافی برای حمل سنگ آهن به مراکز تولید وجود ندارد؛ بنابراین وزارت صمت باید ظرفیت تخلیه سنگ آهن را به سطح جهانی برساند در این صورت است که واردات سنگ آهن به قیمت جهانی میتواند راه گشا باشد.
آرمان همچنین درخواست کرد: در جلسه فردا یک بار برای همیشه عنوان شود که صادرات سنگ آهن ممنوع است.