جلال خوش‌چهره – تحلیلگر مسائل سیاسی
کیوسک خبر – رئیس دولت جدید این نگرش و سابقه را دارند که مخالف برجام بوده و این نگرانی را در میان مردم و موافقان برجام چند برابر کرده است. این نگرانی به آن علت است که برجام را تنها مسیر برون رفت سیاست خارجی کشور از بحران‌های پیش رو قلمداد می‌کنند. امروز از سوی دیگر شاهد هستیم که هم غربی‌ها و هم آمریکایی‌ها مذاکرات را معلق نگه داشته‌اند تا دولت سیزدهم ایران روی کار آید. این به آن علت است که می خواهند تغییرات در شورای عالی امنیت ملی ایران را از یک سو و از سوی دیگر تغییرات در وزارت خارجه را مشاهده و سپس تصمیم‌گیری کنند. به همین علت امروز گمانه‌زنی‌های پرابهام دیده می‌شود. نباید فراموش کرد که سیدابراهیم رئیسی برجام را به رسمیت شناخته و شاید صرفا در مدیریت آن تغییراتی ایجاد کند. ایران غنی‌سازی اورانیوم فلزی را در دستور کار قرار داده و توافق خود با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی را نیز تمدید نکرده است و از طرفی اشخاصی مخالف برجام همچون سعید جلیلی نیز جزو نزدیکان سیدابراهیم رئیسی هستند که بر مجموعه نگرانی‌ها افزوده است. پس از پایان دور ششم مذاکرات در وین اتفاق دیگری نیز رخ داد و ادبیات طرف‌های برجام نسبت به گذشته تندتر شد، اما همچنان این مساله مطرح است که دولت سیزدهم برای برون‌رفت از مشکلات اقتصادی نیاز دارد تا برجام را از دستور کار خود خارج نکند و طرف‌های دیگر برجام نیز هنوز ضرورت احیای برجام را درک کرده و خواهان آن هستند. این اراده وجود دارد که برجام به فرجام رسد؛ زیرا اگر این امر محقق نشود، سید‌ابراهیم رئیسی حداقل وعده‌هایی را که به مردم داده است را نیز نمی‌تواند محقق کند. یک مسیر ساده و مستقیم است و پیچیدگی خاصی ندارد، به این صورت که مشکل اصلی جامعه مسائل اقتصادی است و معضلات اقتصادی نیز به‌واسطه تحریم‌ها به‌وجود آمده است و کشور برای عبور از تحریم‌ها نیاز دارد تا برجام بار دیگر احیا شود. به نظر می‌رسد تاکید ایران بر لغو همه تحریم‌ها و تداوم غنی‌سازی بالای ۶۰ درصد از حمله مواردی است که کار را امروز در وین سخت کرده است و باید مراقب بود تا صحنه فعلی نیز برهم نخورد. در مذاکرات گذشته همواره مشاهده می‌شد که آلمان مواضعی میانه را اتخاذ می‌کرد، اما همین اتفاقات سبب شد تا آن‌ها نیز با ادبیاتی تندتر وارد عرصه مذاکرات شوند. این تحولات سبب شده تا تحقق احیای برجام در هفته‌های آینده و در آینده نزدیک تاحدودی سخت شود. مشخصا این عدم تحقق احیای برجام در کوتاه مدت دو پیامد دارد؛ نخست اینکه اقتصاد ایران در کوتاه مدت سامان نخواهد یافت و روابط خارجی کشور نیز همچنان در حالت منزوی باقی خواهد ماند. در مجموع نشانه‌ها و پالس‌هایی که دریافت می‌شود دوپهلو است و همین امر ممکن است هر آینده‌ای را برای کشور رقم زند.