به گزارش ایرنا، کنترل قند خون و گرفتار نشدن به آن از جمله دغدغه های مردمی است که شهرنشینی و تغذیه نامناسب بر شدت آن افزوده است تا آنجا که به گفته «مریم حضرتی» معاون پرستاری وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، اکنون تعداد افراد مبتلا به دیابت در کشور ۵ میلیون و ۳۸۷ هزار و ۲۰۰ نفر و میزان شیوع این بیماری در بالغین ۹.۴ درصد است.
بیماری افزایش قند خون در میان زنان باردار، بدون علامت و خاموش خودنمایی می کند و گزارش ها نشان می دهد به طور متوسط ۲ تا ۴ درصد زنان باردار مبتلا به دیابت موقت می شوند که به آن دیابت بارداری گفته می شود.
در اهمیت این موضوع همین بس که مقید بودن به کنترل آن، به طور حتم به داشتن شانس حاملگی موفق کمک می کند. ضمن اینکه اگر دیابت بارداری خوب مدیریت نشود کودک را نیز در معرض ابتلا به این بیماری قرار می دهد و مادر و کودک هر دو، دچار عوارض جانبی آن در دوره بارداری و بعد از زایمان خواهند شد.
کنترل و مراقبت و نوع پیگیری های درمانی برای پیشگیری از ابتلای مادران باردار به دیابت بارداری، موضوعی است که خبرنگار حوزه زنان و خانواده ایرنا را بر آن داشت تا با سوزان پیروان متخصص زنان زایمان و ناباروری و عضو انجمن زنان و مامایی ایران به گفت و گو بنشیند.
پیروان در این گفت وگو، با بیان اینکه دیابت بارداری به معنای بالا رفتن قند خون در دوران بارداری است که به طور معمول با زایمان از بین می رود، خاطرنشان کرد: دیابت بارداری می تواند در هر مرحله از بارداری اتفاق بیافتد اما به طور معمول در سه ماهه دوم یا سوم بارداری مشهودتر است.
چرا مادر بارداری که پیش از آن دیابت نداشته، گرفتار دیابت بارداری می شود؟
عضو انجمن زنان و مامایی ایران در پاسخ به این پرسش که چه عاملی باعث بوجود آمدن دیابت بارداری در مادر باردار می شود، توضیح داد: به طور معمول در زمان بارداری نیاز به انسولین که هورمون مسئول کنترل قند خون است بالاتر می رود.
وی افزود: اگر بدن زن باردار نتواند انسولین بسازد، ادامه این روند به دیابت بارداری منجر می شود. موضوعی که هم روی سلامت مادر و هم جنین اثر می گذارد.
 کدام مادر باردار بیشتر در معرض خطر ابتلا به دیابت بارداری است؟
پیروان خاطرنشان کرد: خانم های چاق و خانم هایی که سابقه زایمان نوزاد با وزن بالای چهار کیلو دارند بیشتر در معرض ابتلا به دیابت بارداری هستند. ضمن اینکه فشار خون بالا، اضافه وزن قبل از بارداری، بارداری چندقلویی، داشتن سقط جنین یا مرده‌زایی بدون دلیل ریسک ابتلا به دیابت بارداری را دوچندان می کند.
متخصص زنان و زایمان تاکید کرد: مادران بارداری که یکی از والدین آنان مبتلا به دیابت است هم باید بیشتر مراقب این موضوع باشند و حتما در برنامه های غربالگری موضوع را به پزشک خود مطرح کنند.
مادران بارداری که یکی از والدین آنان مبتلا به دیابت است هم باید بیشتر مراقب این موضوع باشند و حتما در برنامه های غربالگری موضوع را به پزشک خود مطرح کنند.وی تاکید کرد: مادران باردار دقت داشته باشند اگر در دوران بارداری به دیابت بارداری مبتلا شوید، به این معنی نیست که شما قبل از بارداری دیابت داشته‌اید یا پس از بارداری به آن مبتلا خواهید شد. اما در صورت کنترل نشدن، دیابت بارداری خطر ابتلا به دیابت نوع ۲ را در آینده افزایش می‌دهد.
دیابت بارداری چه علایمی دارد؟
عضو انجمن زنان و مامایی ایران درباره علایم احتمالی این بیماری در مادران باردار متذکر شد: دیابت بارداری بسیاری از موارد در آزمایش های کنترل بارداری مشخص می شود زیرا علامت خاصی از خود نشان نمی دهد.
وی به مادران باردار توصیه کرد: تشنگی، خشکی دهان، تاری دید، تکرر ادرار یا داشتن حالت خستگی مزمن از جمله نکاتی است که باید به آن دقت و توجه ویژه داشت و آن را به علائم شایع بارداری نسبت نداد و بلافاصله به پزشک مراجعه کرد.  
این نوع دیابت چه اثری بر بارداری دارد؟
پیروان درباره آثاری که دیابت بر بارداری می گذارد، گفت: در صورتی که مادر دیابت کنترل نشده داشته باشد، نخست اینکه باعث می شود نوزاد در زمان زایمان، وزن زیادتر از طبیعی بگیرد. همچنین عامل افزایش میزان مایع آمنیوتیک می شود به این معنا که بیمار با علائمی نظیر دردهای شکمی (ناشی از فشار زیاد مایع)، نوسان شدید وزن، کمر درد، و ورم شدید پاها و قوزک پا روبه رو می شود. به همین دلیل معمولا برای مشخص کردن اینکه ممکن است افزایش بیش از حد مایع ناشی از دیابت باشد یک تست گلوکز انجام می شود. این موارد معمولا خفیف بوده و با کنترل دیابت براحتی درمان می شوند.
وی مهمترین اثر دیابت بارداری را زایمان زودرس یا احتمال بالا رفتن فشار خون در بارداری عنوان کرد و گفت: با آزمایش قند خون و تست تحمل قند در طول بارداری قادر هستیم دیابت بارداری را شناسایی کنیم.
درمان دیابت بارداری چگونه امکان پذیر است؟
این متخصص زنان و زایمان مشاوران درباره درمان دیابت بارداری به مادران باردار توصیه کرد: ضمن حفظ آرامش، با مراجعه به متخصص تغذیه و دریافت رژیم غذایی مناسب و انجام ورزش منظم براحتی می توان بسلامت از این بیماری رها یافت.
به گفته پیروان، فاصله‌گذاری مناسب در وعده‌های غذایی غنی از کربوهیدرات شامل غلات، برنج قهوه ای، لوبیا، نخود، عدس و سایر حبوبات، سبزیجات نشاسته‌دار و میوه‌هایی با قند پایین، پروتئین ها شامل گوشت و مرغ بدون چربی و ماهی و چربی‌های سالم مانند آجیل، دانه‌ها و روغن زیتون به جلوگیری از افزایش قند خون کمک می‌کند.
وی خاطرنشان کرد: در صورت شدیدتر بودن وضعیت مادر باردار، داروهای کاهنده قند خون تجویز می شود که هم به صورت خوراکی و هم تزریقی تجویز می شود.
از: فاطمه دهقان نیری