امیر محمود حریرچی – جامعه شناس
کیوسک خبر – در نگاه جامعه شناختی به موضوع عذرخواهی مدیران از مردم باید با خط درشت نوشت: «خدمت به مردم تعهد می‌آورد و مدیری که خود را در قبال جامعه و مردم مسئول می‌داند، از عذرخواهی یا استعفا ابایی ندارد. در طرف مقابل اگر بخواهیم رفتار طلبکارانه و عدم عذرخواهی مسئولان برای شرایطی که برای جامعه به‌‌وجود آورده‌اند را تفسیر کنیم، آنها چون احساس مسئولیتی ندارند و لباس مدیریت بر تن برخی از آنها گشاد است، در هیچ حالتی خود را مسئول خطای مرتکب شده نمی‌دانند و خود را از هر خطا و پاسخگویی مبرا می‌دانند.» همان‌طور که دیدیم در اتفاقی که متاسفانه منجر به فوت دو خبرنگار و زخمی شدن تعدادی از آنها شد، رئیس سازمان حفاظت از محیط زیست حتی از مردم و خانواده داغدار حادثه دیدگان عذرخواهی یا حداقل استعفای صوری در دو ماه مانده با پایان کارش در این دولت نکرد. اینگونه مدیران با دید ارباب رعیتی به مردم نگاه می‌کنند و باور دارند که به ۸۰ میلیون نفر افتخار داده‌اند که قبول مسئولیت کرده‌اند، درحالی که کارنامه روشن و مشخصی در دوران مدیریتی‌شان ندارند. از این‌گونه اتفاقات در کشور ما زیاد رخ داده و به‌عنوان مثال در حادثه تصادف قطار دامغان در سال ۹۵ که ۷۴ نفر کشته شدند، معاون وزیر به دلیل این حادثه استعفا داد، اما برخی او را مورد مواخذه قرار دادند و گفتند «استعفای شما باعث تضعیف دولت و مملکت می‌شود!» در این شرایط برخی از مسئولان صندلی و مسئولیتی که به آنها واگذار شده را حق خود می‌دانند، احساس مالکیت نسبت به آن دارند، تا احساس مسئولیت. بنابراین زمانی‌که اتفاقی از سر ناکارآمدی آنها رخ می‌دهد و خانواده‌هایی داغدار می‌شوند، عذرخواهی و استعفا دور از شان مدیریتی آنها به حساب می‌آید. روزگذشته در رسانه‌ها آمده بود که وزیر برق دولت عراق به‌دلیل عدم تامین برق مورد نیاز شهروندان در فصل گرما، استعفا کرده است، اما وقتی برق کشور ما که اتفاقا به عراق نیز صادر می‌شود، با قطعی مکرر همراه شد و هزاران نفر با مشکل روبه‌رو شدند، مسئولان واکنش درخوری نشان نداند. همین اتفاق چند وقت پیش در کره جنوبی نیز رخ داد و وزیر نیروی آن کشور استعفا داد. اما وزیر بهداشت کشور ما به جای عذرخواهی، هر بار که کشور با کاهش آمار روبه‌رو می‌شود با غرور می‌گوید که «دنیا باید از ما الگو بگیرد» و در پیک‌های کرونا مردم را مقصر جلوه می‌‌دهد و می‌گوید: «جنازه همکارانمان را از کف رودخانه کرونا جمع می‌کنیم». همچنین روابط عمومی همین وزیر و وزارتخانه مردمی که یک دُز واکسن برایشان آرزو شده را «پفیوز» می‌خواند و همیشه طلبکار است در حالی که در کشور ۸۳ میلیونی حدود سه درصد جمعیت واکسینه شده. همچنین نماینده مجلس که سیلی به سرباز وظیفه شناس ناجا می‌زند، سرباز را مقصر می‌داند! در تفسیر این موضوعات می‌توان گفت که وقتی خود را مالک یک سازمان یا وزارتخانه‌ای بدانید، هیچ نوع احساس پاسخگویی ندارید، ولی اگر منتخب و مورد اعتماد مردم و احساس مسئولیت در قبال آنها داشته باشید (هر آنچه که در بحران‌ها و حوادث موجب جریحه‌دار شدن اذهان جامعه می‌شود) از عذرخواهی یا استعفا ترسی ندارید. بی‌شک این دسته از مدیران خود را در خدمت مردم می‌بینند و به قول معروف «خادم مردم هستند.» متاسفانه یک هفته از حادثه‌ای که برای خبرنگاران و سرباز معلمان رخ داده ولی هیچ کس به افکار عمومی توضیح نمی‌دهد که این خبرنگاران به چه دلیل سوار اتوبوسی شدند که دارای نقص فنی جدی بوده، حتی رئیس راه منطقه یا مسئولان محلی نیز حاضر نیستند از مردم عذرخواهی کنند!. فقط سخنگوی دولت بود که تحت فشار رسانه‌ها عذرخواهی کرد، ولی دریغ از یک عذرخواهی از سوی میزبان این خبرنگاران. بی‌شک رابطه مستحکم دولت و ملت سبب پیشرفت در هر کشوری می‌شود، اما وقتی رابطه ارباب رعیتی حاکم باشد، دائم از مردم طلبکار خواهیم بود و عذرخواهی برایمان کسرشان به حساب می‌آید.