به گزارش کیوسک خبر به نقل از «کالاخبر»، محسن ورزشکار کارشناس و فعال صنعت قیر می گوید: قیمت گذاری قیر در ایران یک فرآیند مشخص و ساده ای دارد. بیش از ۹۵ درصد بهای قیر، قیمت وکیوم باتوم به عنوان ماده اولیه تولید قیر است. وکیوم باتوم نیز از سوی پالایشگاه ها در بورس کالا با قیمتی که از سوی انجمن صنفی صنعت پالایش نفت که متشکل از پالایشگاه های کشور است، عرضه می شود.

به گفته محسن ورزشکار کارشناس و فعال باسابقه صنعت قیر انجمن صنفی مذکور براساس فرمولی که سال ها قبل شرکت پالایش و پخش فرآورده های نفتی تعیین کرده بود، قیمت گذاری وکیوم باتوم را انجام می دهد. در این فرمول قیمت نفت کوره سنگین و قیمت کروسین بر مبنای نرخ های فوب خلیج فارس که در نشریه جهانی پلاتس منتشر می شود بکار گرفته می شود. به عبارت دیگر میانگین ۱۵ روزه قیمت نفت کوره سنگین و کروسین در این فرمول قرار می گیرد و قیمت دلاری وکیوم باتوم محاسبه و بدست می آید.

او ادامه داد: قیمت پایه وکیوم باتوم برای عرضه در بورس کالا باید به ریال تبدیل شود و برای این کار باید در میانگین ۳۰ روزه نرخ های خرید و فروش ارزش در سامانه نیما ضرب شود؛ لذا وکیوم باتوم با این قیمت پایه از سوی پالایشگاه ها در بورس کالا عرضه می شود.

وی ادامه داد: با عرضه وکیوم باتوم از سوی پالایشگاه ها، شرکت های تولیدکننده قیر در رقابت با یکدیگر نیاز خود را تامین می کنند. به صورت سنتی در برخی از فصول حتی در نرخ های پایه نیز معامله صورت نمی گیرد و در بعضی فصول دیگر اما ممکن است شرکت ها مجبور به رقابت شوند و وکیوم باتوم را حتی تا ۳۰ یا ۴۰ درصد بالاتر از قیمت های پایه خریداری کنند. بنابراین زمانی که وکیوم باتوم با نرخ های بالا خریداری شود قیمت تمام شده قیر بالا می رود و در نتیجه قیمت فروش به همان نسبت افزایش می یابد.

لزوم رشد عرضه ها در بورس

ورزشکار تصریح کرد: از سوی دیگر افزایش قیمت وکیوم باتوم در رقابت هایی که صورت می گیرد ناشی از روند عرضه های پالایشگاه های کشور است و چنانچه میزان عرضه ها بالاتر رود طبیعتا رقابت اتفاق نمی افتد و قیمت وکیوم باتوم با نرخ های پایین تری به دست شرکت قیرساز می رسد.

۳ عامل رشد قیمت قیر

وی در جمع بندی دلایل رشد قیمت قیر گفت: در بحق افزایش قیمت قیر سه عامل اصلی تاثیرگذار وجود دارد اول قیمت نفت کوره و کروسین فوب خلیج فارس، دوم نرخ تسعیر ارز در سامانه نیما و سوم رقابت برای خرید وکیوم باتوم در بورس که منشا آن میزان عرضه وکیوم باتوم از سوی پالایشگاه ها است.

برخی موافق خروج قیر از شفافیت هستند؟!

این کارشناس صنعت قیر ضمن اشاره به برخی اظهارنظرها پیرامون خروج قیر از بورس کالا با هدف کاهش قیمت آن گفت: بورس کالا یک بازار و سازوکاری است که معاملات به صورت شفاف در آن در حال انجام است. مطرح کردن خروج قیر از بورس به معنای شکل گیری معاملات زیرزمینی این محصول است و کسی با خبر نخواهد شد وکیوم باتوم با چه نرخی و به چه شرکت تولیدکننده قیر داده شده است و در فضای رقابتی که شرکت ها در تلاش برای تامین نیاز خود هستند فساد هم بیشتر خواهد شد.

راهکار چیست؟

ورزشکار در پایان تنها راهکار بهبود شرایط بازار قیر را نیز اینگونه مطرح کرد: اگرچه صعود قیمت های قیر صادراتی به دلیل ارزآوری برای کشور مطلوب کشور است اما قیمت قیر برای مصارف داخلی نباید در حدود زیاد بالا رود چون بودجه های عمرانی محدود است و توان اجرای پروژه ها در کشور را پایین می آورد. بنابراین بهتر آن است که این دو موضوع از یکدیگر جدا شوند و با عرضه های مطلوب در بورس کالا زمینه تعادل بازار فراهم شود.