محمدرضا محبوب‌فر – کارشناس بحران‌های محیطی
کیوسک خبر – به‌دنبال مشکلات حادث‌شده ناشی از نبود آب و برق در کشور، آنچه در مجلس شورای اسلامی شاهد بوده‌ایم، کسب درآمد از استخراج رمزارز و صادارت برق قانونی اعلام شده و طرحی برای کسب درآمد ۵۰۰ میلیون دلاری بوده که تصویب شده است. خاموشی‌‏ها و بی‌برقی در کشور به «مردم‌آزاری» منجر شده، یعنی علاوه بر قطعی برق، برنامه‌ریزی‏ها و اطلاعات قبلی، که باید برای اطلاع مردم صورت گیرد، زیرپا گذاشته ‏شده و میلیون‌ها نفر را در شرایط دشواری قرار داده است. در حال حاضر قطعی برق مشکلات بسیاری را در بیمارستان‏ها به ویژه بخش آی‌سی‌یو مراکز درمانی ایجاد کرده، به‌طوری که بیماران کرونایی با مشکل مواجه شده‌اند و حتی زندگی عادی مردم نیز با اختلال روبه‌رو شده است. امروز وضع به جایی رسیده است که مردم به دنبال امکانات اولیه زندگی از جمله آب، برق و واکسن هستند؛ در حالی که این امکانات نخستین، یکی پس از دیگری از مردم ستانده می‏‌شود و بر ‌رنج آنها می‌افزاید. از سوی دیگر سردرگمی در جدول خاموشی‌‏ها نیز مزید برعلت شده و زمانی‌که برنامه‌ریزی‌های از قبل صورت گرفته در قطعی برق به درستی صورت نمی‌گیرد، این نابسامانی در مدیریت بحران بیشتر نمایان می‌شود. شرایط موجود بازگو‌کننده این واقعیت است که مسئولان کشور معمولا عادت دارند بحران را با بحران‌‌سازی پاسخ دهند و هیچ‌گونه پیش‌بینی و آمادگی برای مواجهه با شرایط کنونی ندارند. اکنون کشور وارد فاز خشکسالی و بی‌آبی دائمی شده و نیروگاه‏هایی که با آب، تولید برق می‌کنند، به تعمیر جدی نیاز دارند و تعدادی از آنها از مدار انرژی خارج شده‌اند که از جمله دلایل قطعی برق محسوب می‏‌شوند. در این شرایط، وزارت نیرو باید نسبت به برنامه اعلامی خاموشی‌ها پایبند باشد؛ چراکه مردم باید بتوانند زندگی و کسب‌وکار خود را در شرایط بحرانی مدیریت کرده و برای مشکلات خود تدابیر لازم را اتخاذ کنند و این بی‌‌برنامگی در قطع برق و حتی آب مردم را کلافه کرده است. اطلاع‌‌رسانی‌‌ها و برنامه‌های وزارت نیرو باید به سمت صرفه‌جویی سوق پیدا کند؛ به‌طوری که مردم را باید بیش از گذشته نسبت به امر صرفه‌‌جویی تشویق کند و از طرفی اشتراک سازمان‏ها، نهادها و مشترکین پرمصرف باید از مدار استفاده خارج و از طرفی استخراج رمز‌ارز در مزارع ماینر نیز باید متوقف شود. در حال حاضر۴۰ درصد برق کشور عراق را کشور ایران تامین می‏‌کند و اینجاست که مفهوم «چراغی که به خانه رواست به مسجد حرام است» مصداق عینی پیدا می‌‌کند. امروز توان مالی و اقتصادی مردم ایران تضعیف شده است و بخش اعظمی از جامعه با فقر، محرومیت و بیماری کرونا دست به گریبان هستند. آب، برق و واکسن از جمله نیازهای اولیه مردم هر کشوری است و با وجود جولان حجم گسترده‌ای از چاه‏های نفت و گاز و این همه ثروت خدادادی، کشور نباید چنین وضعیتی پیدا کند. برای مقابله با خشکسالی و بی‌آبی و بی‌برقی در کشور باید مدیریت بحران را به کار گرفت. کارشناسان و متخصصان این حوزه باید فراخوانده شوند و مسئولان سیاست‌زدگی را از برنامه‏‌های خود حذف کنند و باید بدانیم پاسخ به اعتراضات گسترده مردم نسبت به قطع گسترده برق و آب برخوردهای خشونت‌‌آمیز نیست. همچنین افزایش شدید دما به‌ویژه در شهرهای شمالی کشور و قطعی‌‏های بی‌وقفه برق مردم را آزرده‌‌خاطر کرده است. با وجود کمبود آب در کشور مردم در بعضی از شهرهای استان خوزستان در صف تهیه و خرید آب هستند و حتی بیش از ۳۰۰ نقطه شهری نیز با بحران قطعی آب مواجه شده‌‌اند. در استان اصفهان همچنان کشاورزان مقابل شرکت آب‌ منطقه‌ای تجمع کرده‌اند که پاسخ حقابه محیط‌‌زیستی آن‌ها با برخوردهای خشونت‌آمیز همراه بوده است.