به گزارش کیوسک خبر به نقل از پایگاه خبری بانک مسکن-هیبنا، امروزه عوامل انسانی در توسعه بیابان در اکوسیستم های خشک و نیمه خشک، که ناپایداری از ویژگی های اصلی این مناطق است، نقش تشدید کننده دارد و سهم این عوامل در روند تخریب سرزمین به خوبی نمایان است. در خصوص دسته بندی اراضی کشور و بر اساس نقشه های موجود، ۸۵ میلیون هکتار از اراضی کشور را مراتع و ۳۲٫۵ میلیون هکتار را بیابان تشکیل می دهد. کاهش هر میلیمتر بارندگی، باعث افت تولید در مراتع می شود. وقتی بارندگی کم باشد، گیاهان یکساله نابود و بستر اراضی خشک می شوند. بدین ترتیب، زمینه فرسایش آبی و بادی فراهم می شود و باعث شکل گیری بیابان و بیابان زایی در کشور می شود. در شرایط خشکسالی، بیابان زایی تشدید می شود، زیرا بخش اعظم مراتع درجه ۳ که سطح زیادی از مراتع کشور را تشکیل می دهد، در معرض بیابان شدن قرار می گیرد. تلفیق این واقعیت های طبیعی به همراه تاثیرات عوامل انسانی نظیر الگوهای نامناسب کشت، فشار زیاد چرا روی مراتع، تغییر کاربری جنگل ها و بهره برداری ناپایدار از سفره های آب زیرزمینی سبب شده تا سطح وسیعی از اراضی کشور تحت تاثیر پدیده بیابان زایی باشد. اما چگونگی برخورد با این مقوله مهم است. از نگاه کارشناسان می توان با مدیریت کارآمد مانع تبدیل این عرصه ها به بیابان شد و به همان نسبت، با مدیریت غلط می توان به فرسایش بادی آبی در این عرصه ها دامن زد. واقعیت این است که فرسایش آبی بخشی از ویژگی های ذاتی اقلیم ایران است و متاسفانه اقدامات انسانی سبب تشدید این فرسایش شده است. بررسی ها نشان می دهد که اراضی دیم کم بازده در عرصه های شیب دار که در آن شخم در جهت شیب صورت می گیرد، باعث ایجاد فرسایش آبی می شود. همچنین اراضی زراعی رها شده به ویژه در فصل خشکی و توام شدن آن با وزش باد، زمینه ساز فرسایش بادی می شود. حفظ جنگل های موجود و غنی سازی آن ها و تقویت پوشش گیاهی مراتع مهمترین عامل موثر و تاثیرگذار در کنترل فرسایش آبی و بادی است. در این شرایط کاشت درخت همراه با توسعه پوشش گیاهی و مدیریت منابع آب، شیوه ای مناسب برای مدیریت اراضی شیب دار است که باعث تثبیت و حفظ خاک می شود. در کشور ما سالی که باران وجود دارد، این اراضی کشت می شود، اما ۵ سال آنها رها می شوند و این سبب فرسایش بادی و آبی در این اراضی می شود. آنچه مسلم است این است که باید تلاش شود سهم عوامل انسانی در فرآیند بیابان زایی کاهش یافته و نرخ فرسایش به سطح قابل قبولی برسد. در این بخش، مراتع نقش تعیین کننده ای دارند. امروز ۸۳ میلیون دام در مراتع کشور وجود دارد که بیشترین آسیب را به این عرصه ها وارد می کند. این در حالی است که برخی کارشناسان معتقدند می توان با برنامه ریزی و مدیریت صحیح با ۵۰ درصد دام موجود در مرتع، همین تولید را برآورده کرد. بنابراین باید فعالیت ها از مراتع شروع شوند، چون بیشترین فرسایش از این اراضی شروع می شود. بیشترین تغییر کاربری را هم در همین عرضه ها شاهدیم، بنابراین نخستین گام در این زمینه رسیدن به تعادل دام در مرتع است.