در جهانی که با بالاترین نرخ درگیری‌های خشونت‌آمیز از زمان جنگ جهانی دوم و افزایش بی‌سابقه بلایای طبیعی ناشی از تغییرات اقلیمی مواجه است، هوش مصنوعی به عنوان ستون فقرات مدیریت بحران‌های آینده شناخته می‌شود. با استفاده از فناوری‌های پیشرفته مانند تحلیل داده‌های بلادرنگ، سیستم‌های هشدار اولیه و ابزارهای آموزشی سفارشی، سازمان‌های بین‌المللی مانند برنامه توسعه ملل متحد (UNDP) در حال تغییر شیوه‌های مقابله با بحران‌ها هستند.
به گزارش کیوسک‌خبر، جهان امروز با چالش‌های بی‌سابقه‌ای مواجه است. از یک سو، درگیری‌های خشونت‌بار به بالاترین سطح خود از زمان جنگ جهانی دوم رسیده‌اند، و از سوی دیگر، تغییرات اقلیمی باعث افزایش شدت و فراوانی بلایای طبیعی شده‌اند. تنها در یک نمونه اخیر، آتش‌سوزی‌های گسترده در آمریکا بیش از ۳۵ هزار هکتار از جنگل‌ها را نابود کرد و ده‌ها هزار نفر را در معرض خطرات جدی تنفسی قرار داد. در چنین شرایطی، توانایی جامعه جهانی برای پاسخگویی به این بحران‌ها به طور جدی آزمایش می‌شود.
در این میان، فناوری‌های نوین، به ویژه هوش مصنوعی، به عنوان ابزاری قدرتمند برای مدیریت بحران‌ها ظاهر شده‌اند. هوش مصنوعی نه تنها توانسته است زیرساخت‌های پاسخگویی به بحران‌ها را تقویت کند، بلکه آمادگی جوامع را برای مواجهه با بحران‌های آینده افزایش داده است. برنامه توسعه ملل متحد (UNDP) از جمله سازمان‌هایی است که از این فناوری برای بهبود عملیات‌های بشردوستانه و توسعه‌ای استفاده می‌کند.
یکی از کلیدی‌ترین کاربردهای هوش مصنوعی در مدیریت بحران، ارزیابی سریع و دقیق خسارات است. داده‌های بلادرنگ درباره میزان آسیب‌ها و اثرات بحران‌ها برای برنامه‌ریزی عملیات نجات و بهبودی حیاتی هستند. UNDP ابزارهایی مانند سیستم‌های اطلاعات جغرافیایی (GIS) و ابزار ارزیابی دیجیتال سریع (RAPIDA) را توسعه داده است که از تصاویر ماهواره‌ای، داده‌های رسانه‌های اجتماعی و روشنایی شبانه برای ارائه بینش‌های بلادرنگ استفاده می‌کنند.
به عنوان مثال، پس از زلزله‌ای که شهر هرات در افغانستان را لرزاند، RAPIDA توانست مناطق آسیب‌دیده را شناسایی کرده و داده‌های ارزشمندی را برای ارزیابی‌های میدانی فراهم کند. این ابزار به ویژه در شناسایی مناطق دورافتاده و صعب‌العبور بسیار مؤثر بود. با افزودن اطلاعاتی درباره مصالح ساختمانی و ابعاد سازه‌ها، تخمین تعداد خانه‌های آسیب‌دیده و حجم آوار نیز به سرعت امکان‌پذیر شد.
ارائه نیروی انسانی ماهر و مناسب در صحنه بحران یکی دیگر از چالش‌های بزرگ است. UNDP از پلتفرم EVA.ai برای هماهنگی کارکنان با نیازهای میدانی استفاده می‌کند. این پلتفرم معیارهایی مانند تجربه، در دسترس بودن، نزدیکی جغرافیایی و تسلط به زبان‌ها را در نظر می‌گیرد و به شناسایی سریع‌ترین کارشناسان مناسب کمک می‌کند.
از ابتدای سال جاری، این پلتفرم بیش از ۲۴۵۰ کارمند را در سراسر جهان مستقر کرده است. این کارشناسان از دفاتر UNDP در مناطق بحرانی مانند سوریه، اوکراین و باربادوس حمایت کرده‌اند. جالب اینجاست که ابزارهای هوش مصنوعی مانند پر کردن خودکار داده‌ها، زمان ارسال درخواست‌ها را به تنها ۲.۵ دقیقه کاهش داده‌اند.
آمادگی برای بحران‌ها نیازمند توسعه مستمر مهارت‌هاست. آکادمی بحران UNDP با استفاده از فناوری‌هایی مانند واقعیت افزوده، تجربیات آموزشی تعاملی و شخصی‌سازی‌شده را برای پاسخ‌دهندگان به بحران فراهم می‌کند. در یک تمرین اخیر در نیویورک، از واقعیت افزوده برای شبیه‌سازی بحران و ارزیابی آسیب‌ها استفاده شد. این فناوری به شرکت‌کنندگان اجازه داد تا به‌طور مجازی با شرایط بحرانی مواجه شوند و مهارت‌های خود را تقویت کنند.
UNDP در حال سرمایه‌گذاری بر روی سیستم‌های هشدار اولیه است تا رویکرد خود را از مدیریت واکنشی به مدیریت فعال تغییر دهد. داشبورد خطر بحران، داده‌های تاریخی و بلادرنگ را با پیش‌بینی‌های ریسک آینده ترکیب کرده و یک پلتفرم مرکزی برای نظارت و تجزیه و تحلیل خطرات فراهم می‌کند. این ابزار در کشورهایی مانند سریلانکا و اکوادور برای ردیابی خشونت‌های مذهبی، جابجایی جمعیت و مسائل اقتصادی استفاده شده است.
با وجود پتانسیل عظیم هوش مصنوعی، چالش‌هایی مانند حفظ حریم خصوصی و کاهش تعصب در الگوریتم‌ها نیازمند توجه جدی هستند. ایجاد استانداردهای جهانی برای استفاده اخلاقی از هوش مصنوعی در زمینه‌های بشردوستانه یک ضرورت مبرم است. با رعایت این اصول، هوش مصنوعی می‌تواند به ابزاری قدرتمند برای ساخت جهانی مقاوم‌تر و پایدارتر تبدیل شود.
به گزارش کیوسک‌خبر، هوش مصنوعی در حال تغییر شیوه‌های مدیریت بحران‌هاست. از ارزیابی سریع خسارات تا هماهنگی نیروهای انسانی و ارائه آموزش‌های سفارشی، این فناوری توانسته است اثربخشی عملیات‌های بشردوستانه را به طور چشمگیری افزایش دهد. با این حال، برای بهره‌برداری ایمن و مؤثر از هوش مصنوعی، ایجاد استانداردهای اخلاقی و نظارت دقیق انسانی ضروری است. در نهایت، هوش مصنوعی می‌تواند به جوامع کمک کند تا در برابر بحران‌های آینده مقاوم‌تر و آماده‌تر باشند.