هوش مصنوعی، انقلابی که آغازگر تحولات شگرف در بازار کار شده، تهدیدی برای برخی مشاغل سنتی و فرصتی برای ظهور حرفه‌های نوین به شمار می‌رود. این فناوری نه‌تنها ساختارهای شغلی را تغییر می‌دهد، بلکه راه را برای رشد نیروهای کار هوشمندتر و مجهزتر هموار می‌کند.

به گزارش کیوسک‌خبر، ‌هوش مصنوعی به‌سرعت در حال تغییر چهره بازار کار جهانی است. این فناوری پیشرفته، که ابتدا با هدف افزایش بهره‌وری و کاهش هزینه‌ها وارد عرصه شده، چالش‌ها و فرصت‌های بی‌سابقه‌ای را برای کارگران و کارفرمایان به ارمغان آورده است. از یک سو، قابلیت‌های خارق‌العاده هوش مصنوعی در خودکارسازی فرایندها و بهبود کیفیت خدمات، تهدیدی برای برخی مشاغل سنتی محسوب می‌شود و از سوی دیگر، نویدبخش ایجاد مشاغل جدید و تحول در نیروی کار است.

بر اساس گزارش مجمع جهانی اقتصاد، تا سال ۲۰۲۵، هوش مصنوعی ممکن است ۷۵ میلیون شغل را حذف کند، اما در مقابل، ۱۳۳ میلیون شغل تازه ایجاد خواهد شد. این آمار نشان‌دهنده ماهیت دوگانه این فناوری است: تخریب فرصت‌های شغلی کهن و ایجاد فرصت‌های نوین.

دکتر مسلم خانی، استاد دانشگاه و متخصص حوزه کارآفرینی، در گفت‌وگویی توضیح می‌دهد که چهار فناوری اصلی، پیش‌برنده تغییرات اساسی در بازار کار هستند:

هوش مصنوعی: ابزاری قدرتمند برای ارائه خدمات با کیفیت بالاتر و کاهش خطاهای انسانی.
رباتیک شدن فرایندها: به‌کارگیری ربات‌ها در صنایع مختلف از کشاورزی تا خدمات.
چاپ سه‌بعدی: تحولی که تولید را سریع‌تر، ارزان‌تر و سفارشی‌تر کرده است.
اینترنت اشیا: شبکه‌ای از دستگاه‌های هوشمند که بهره‌وری کسب‌وکارها را افزایش می‌دهد.
این چهار عامل با تسهیل اتوماسیون و کاهش نیاز به نیروی انسانی سنتی، بازار کار را دگرگون کرده و مشاغلی جدید خلق می‌کنند که مستلزم مهارت‌های فنی و دانش تخصصی است.

مشاغل تکرارشونده، یدی و برنامه‌پذیر در اولین گام تحت‌تأثیر فناوری‌های نوین قرار می‌گیرند. به‌عنوان‌مثال، هوش مصنوعی می‌تواند وظایف لجستیکی مانند مدیریت خودروها و برنامه‌ریزی مسیرها را به طور کامل بر عهده بگیرد. اما این به معنای حذف نیروی انسانی نیست. خانی توضیح می‌دهد که در مرحله دوم، هوش مصنوعی به ابزاری در خدمت نیروی انسانی تبدیل خواهد شد، نه جایگزین آن.

در این میان، تقویت مهارت‌های تخصصی و یادگیری فناوری‌های نوین، کلید حفظ و ارتقای شغل در آینده‌ای است که هوش مصنوعی بخشی از آن است. برای نمونه، هوش مصنوعی در صنایع حقوقی می‌تواند سرعت تحلیل پرونده‌ها و کاهش خطا را بهبود بخشد، اما همچنان نیازمند متخصصانی خواهد بود که از این ابزارها بهره‌برداری کنند.

به گفته خانی، ایران برای مواجهه با این تغییرات نیازمند دو رویکرد کلیدی است:

بازآموزی نیروی کار موجود: از طریق برنامه‌های آموزشی تخصصی، شاغلان فعلی باید توانمندی‌های خود را با نیازهای جدید بازار تطبیق دهند.
توسعه سیاست‌های حکمرانی در حوزه هوش مصنوعی: این سیاست‌ها باید بر تولید فناوری بومی و استفاده مؤثر از داده‌ها تمرکز داشته باشند تا کشور تنها یک مصرف‌کننده نباشد.
در حال حاضر، بیش از ۷۰ درصد از نیروی کار ایران فاقد تحصیلات دانشگاهی یا مهارت‌های لازم برای انطباق با تحولات فناوری هستند. این خلأ آموزشی می‌تواند تهدیدی جدی برای بازار کار کشور باشد، اما با سرمایه‌گذاری در آموزش، می‌توان آن را به فرصتی برای پیشرفت تبدیل کرد.

در نهایت، باید گفت که هوش مصنوعی ماهیت کار را تغییر خواهد داد، نه لزوماً باعث از بین رفتن مشاغل شود. اما برای انطباق با این تغییرات، کارگران باید مهارت‌های جدید کسب کنند. این فناوری می‌تواند به ابزاری قدرتمند برای بهبود بهره‌وری، کاهش خطاها و ایجاد فرصت‌های شغلی نوین تبدیل شود.

با آماده‌سازی زیرساخت‌های آموزشی و سیاست‌گذاری صحیح، هوش مصنوعی می‌تواند به‌جای تهدید، به فرصتی برای تحول بازار کار ایران بدل شود. در این مسیر، یادگیری و بهره‌برداری هوشمندانه از این فناوری، کلید موفقیت در دنیای پرشتاب آینده است.