سعید داغینه در گفت و گو با خبرنگار مهر، در مور د فشار یک جریان سیاسی برای اینکه وانمود کند مشکل خرید واکسن کرونا ناشی از عدم الحاق ایران به کنوانسیون‌های FATF بوده است، گفت: سخنان دیروز رئیس کل بانک مرکزی به صراحت نشان داد مشکل خرید این واکسن‌ها، ناشی از تحریم‌های بانکی آمریکا بوده و ارتباطی به عدم الحاق ایران به کنوانسیون‌های FATF نداشته است.
سخنان دیروز رئیس کل بانک مرکزی به صراحت نشان داد مشکل خرید این واکسن‌ها، ناشی از تحریم‌های بانکی آمریکا بوده و ارتباطی به عدم الحاق ایران به کنوانسیون‌های FATF نداشته است
وی تصریح کرد: طبق بیانیه تفصیلی توصیه شماره ۸ و دستورالعمل FATF در رابطه با نهادهای غیرانتفاعی که تجارت بشردوستانه دارند، اجرای استانداردهای FATF در قلمروهای مالی، نباید تعهداتی که کشورها نسبت به حقوق بشر دارند را مخدوش کند؛ یعنی اینکه اجرای استانداردهای FATF نباید مانع تجارت اقلام بشردوستانه شود و از سویی دیگر نهادهای غیرانتفاعی همچون سازمان جهانی بهداشت جزو نهادهای پرریسک محسوب نمی‌شوند.
این کارشناس مسائل تحریم افزود: در رابطه با جزئیاتی که در مورد تهیه واکسن کرونا منتشر شده، گفته شده که قرار بوده بخشی از دارایی‌های ایران از کره جنوبی آزاد تا برای خرید واکسن کرونا استفاده شود اما «اوفک» اجازه این کار را نداده است. اوفک دفتر کنترل دارایی‌های خارجی آمریکا بوده و مربوط به وزارت خزانه داری آمریکاست. بنابراین در اینجا اصلاً بحث FATF مطرح نبوده است.
وی ادامه داد: آزاد شدن دارایی‌های ایران از حساب‌های بانک‌های کره ای و ورود این دارایی‌ها به حساب شرکت‌های واکسن ساز، نشان می‌دهد که مبدا و مقصد پول‌ها مشخص است و بنابراین از نظر استانداردهای FATF مشکلی وجود نداشته است زیرا مبدا، مقصد و ذی نفع مشخص است.
داغینه تصریح کرد: بنابراین بحث خرید واکسن کرونا نمی‌تواند به FATF مربوط باشد بلکه اوفک گفته است که این اقدام دارای ریسک بالایی در دور زدن تحریم است و به همین دلیل مجوزی که باید به بانک‌های کره ای جهت آزادسازی دارایی‌ها می‌داد را اعطا نکرد و بانک‌های کره ای هم به دلیل ترسی که از جریمه شدن داشتند، این کار را انجام ندادند. در مرحله بعد هم که مجوز صادر شد، چون باید تبدیل وون کره جنوبی به دلار آمریکا، توسط یک بانک امریکایی انجام می‌شد، بانک مرکزی ایران نگران بود به محض انتقال پول به حساب این بانک امریکایی، ین پول به بهانه‌های واهی از سوی دولت آمریکا مصادره شود؛ مقامات کره ای هم حاضر نبودند تضمین دهند که این اتفاق رخ نمی‌دهد. به همین دلیل بانک مرکزی ایران ریسک این کار را نپذیرفت و تصمیم گرفت از کانال دیگری برای خرید و تأمین وجه واکسن‌ها اقدام کند. که هیچیک از اینها به FATF ارتباطی ندارد.
حتی تحریم‌ها هم نمی‌تواند مانعی برای خرید واکسن شود زیرا تجارت ایران علیرغم شدیدترین تحریم‌ها، سالهاست در جریان است و در حال حاضر هم فعال است و از همین روش‌ها می‌توان واکسن‌ها را خریداری کرد
وی یادآور شد: حتی تحریم‌ها هم نمی‌تواند مانعی برای خرید واکسن شود زیرا تجارت ایران علیرغم شدیدترین تحریم‌ها، سالهاست در جریان است و در حال حاضر هم فعال است و از همین روش‌ها می‌توان واکسن‌ها را خریداری کرد. کارشکنی امریکایی‌ها در خرید اقلام بشردوستانه بویژه واکسن کرونا در حالی است که اقلام بشردوستانه از دایره تحریم باید خارج باشد اما در عمل اینگونه نیست.
پیوستن به کنوانسیون‌های FATF شرایط را بدتر می‌کند
این کارشناس دیپلماسی اقتصادی در رابطه با ضرورت پیوستن به کنوانسیون‌های FATF، تصریح کرد: طبق اذعان مقامات آمریکایی از جمله مشاور امینت ملی ترامپ شنیدیم که، از لحاظ تحریمی، تحریم دیگری برای ایران وجود ندارد و هر آنچه در حوزه تحریم قابل پیاده سازی بوده، از سوی آمریکا علیه ایران اعمال شده است؛ در چنین شرایط تحریمی، الحاق به کنوانسیون‌های FATF هیچ بهبودی در شرایط ایران ایجاد نمی‌کند. اتفاقاً الحاق، شرایط را برای کشورمان بسیار سخت‌تر خواهد کرد. دستورالعمل‌های FATF به قطع روابط بانکی توصیه نمی‌کند بلکه به بانک‌ها توصیه می‌کند که به تراکنش‌هایی که مربوط به یک قلمروی مالی همچون قلمروی مالی ایران است، نظارت بیشتری داشته باشند و تراکنش‌ها را به واحد اطلاعات مالی گزارش دهند اما قواعد تحریمی واحد اطلاعاتی آمریکا، این گونه نیست و علیه افراد و نهادهاست و مشخصاً می‌گوید که باید تمام تراکنش‌ها قطع شود. بانک‌ها و مؤسسات مالی بر اساس اطلاعات وزارت خزانه داری نمی‌توانند بگویند که از محدودیت‌ها اطلاعی نداشتند زیرا اوفک آنها را جریمه می‌کند.
آمریکا از طریق نهادهای اطلاعاتی به شدت دنبال این است که حساب‌ها و کانال‌های مالی ایران که برای دور زدن تحریم استفاده می‌شود را کشف کند و اگر ما در این شرایط به کنوانسیون‌های FATF ملحق شویم، امریکایی های براحتی این کانال‌ها را شناسایی کرده و مسدود می‌کنند
وی افزود: بنابراین در حال حاضر پیوستن به کنوانسیون‌های FATF نه تنها کمکی به ایران نمی‌کند بلکه شرایط را بدتر می‌کند؛ حرف من هم ناظر بر سند وزارت خزانه داری آمریکاست که گفته است چارچوب‌هایی را برای تجارت بشردوستانه با ایران در نظر گرفتیم که در این بخش باید حداکثر شفافیت مالی به وجود بیاید زیرا ایران از این بخش برای دور زدن تحریم استفاده می‌کند و در همان سند عنوان شد که از آنجایی که ایران استانداردهای FATF را اجرا نکرده است ما خودمان قواعدی را می‌گذاریم که بانک‌ها و مؤسسات موظف به گزارش دهی تراکنش‌ها به صورت ماهانه باشند.
داغینه گفت: نقش FATF این است که در مورد تراکنش‌های مالی شفافیت ایجاد کند و مبدا دارایی‌ها را مشخص کند تا بتوانند از این طریق روش‌های دور زدن تحریم را کشف و مسدود کنند؛ از این رو پیوستن به کنوانسیون‌های FATF نه تنها کمکی به تجارت خارجی نمی‌کند بلکه حتی ممکن است آن را قفل کند.
این کارشناس مسائل تحریم افزود: طبق گزارش دفتر پژوهشی کنگره آمریکا صادرات نفت ایران امسال نسبت به سال گذشته افزایش یافته است؛ دلیل این اقدام این است که خریداران نفت مطمئن شده اند که اطلاعاتشان از طریق تجارت با ایران افشا نمی‌شود؛ یعنی شیوه‌هایی که ایران برای دور زدن تحریم‌های آمریکا استفاده کرده، مؤثر بوده است.
متأسفانه در حال حاضر همسویی تأمل برانگیزی بین بعضی از مقامات ایران با مقامات وزارت امور خارجه و خزانه داری آمریکا دیده می‌شود
وی گفت: آمریکا از طریق نهادهای اطلاعاتی به شدت دنبال این است که حساب‌ها و کانال‌های مالی ایران که برای دور زدن تحریم استفاده می‌شود را کشف کند و اگر ما در این شرایط به کنوانسیون‌های FATF ملحق شویم، امریکایی های براحتی این کانال‌ها را شناسایی کرده و مسدود می‌کنند.
کسانی که ما را تحریم کرده اند، دنبال الحاق ایران به FATF هستند
وی در مورد هم سویی برخی از مقامات دولت ایران با آمریکا، اظهار داشت: در این رابطه می‌توان به اظهارات آقای ربیعی سخنگوی دولت اشاره کرد که چندی پیش گفتند حتی کشورهای دوست ما مثل چین و روسیه توصیه داشتند که اگر به FATF نپیوندیم کار بانکی مختل می‌شود و آنها نمی‌توانند با ما کار کنند، این در حالیست که رسماً اظهارنظری در این خصوص از سوی مقامات چینی و روسی منتشر نشده است بلکه این گونه اظهار نظرات از سوی مقامات اروپایی و امریکایی مطرح شده است.
داغینه افزود: به عنوان نمونه آقای پمپئو وزیر خارجه دولت آمریکا بارها از ایران درخواست کرد که فوراً لوایح مربوط به FATF را تصویب کند و مقامات اروپایی هم بارها در متن اینستکس و جاهای دیگر این موضوع را مطرح کردند؛ در واقع کسانی که ما را تحریم می‌کنند از ما می‌خواهند که به FATF بپیوندیم نه کسانی که در حال کمک به ما هستند.
وی گفت: متأسفانه در حال حاضر همسویی تأمل برانگیزی بین بعضی از مقامات ایران با مقامات وزارت امور خارجه و خزانه داری آمریکا دیده می‌شود.