احمدرضا مسعودی، کارشناس اقتصادی

دیدار امسال رهبر انقلاب با کارگران و برخی از مسئولان وزارت کار و صمت، حاوی پیام‌های مهمی برای صنایع پیشران کشور بود. پیام‌هایی که بطور قطع در هنگام تدوین سیاست‌های بلندمدت لحاظ خواهد شد و البته نشان دهنده نگاه کلی حاکمیت به مجموعه فعالیت‌های اقتصادی در کشور است.

برهمین اساس، حضرت آیت‌الله خامنه‌ای در این دیدار، قاچاق و واردات بی‌رویه کالاهایی را که تولید داخلی و با کیفیت دارند، خنجری بر قلب تولید کشور خواندند و گفتند: “بر اساس آمارهای کارشناسان، هر یک میلیارد دلار واردات از اجناس دارای تولید داخلی مانند کفش، پوشاک و لوازم خانگی، به تعطیلی ۱۰۰هزار فرصت شغلی در کشور منجر می‌شود.”

ایشان در این زمینه افزودند: “البته خودروسازها از این حرف سوءاستفاده نکنند زیرا وضع آنها تعریفی ندارد و مقصود، آن جاهایی است که تولید خوب و با کیفیت دارند.”

لازم به یادآوری است که رهبری سال گذشته از قیمت بالای لوازم خانگی تولید داخل انتقاداتی را در تریبون عمومی مطرح فرمودند که برخی این سخنان را ناظر به نارضایتی ایشان از کلیت صنعت لوازم خانگی عنوان کردند اما فرمایشات جدید رهبر انقلاب به طور خاص نشان میدهد علیرغم وجود برخی مشکلات و کاستی‌ها در صنعت لوازم خانگی، در مجموع عملکرد تولیدکنندگان در وهله اول مایه دلگرمی معظم‌له بوده و در مرحله بعد، ایشان عمیقا باور دارند که حساب این صنعت راهبردی و مهم از خودروسازان مونتاژکار جداست.

قابل توجه اینکه طی یکسال اخیر برخی منتقدان سعی داشته‌اند دانسته و یا ندانسته عملکرد سراسر شکست و مردودی خودروسازان را به پای فعالان صنعت لوازم خانگی بنویسند و از این ناحیه برای زمین‌گیر کردن ده‌ها مجموعه بزرگ تولیدی تلاش کنند.

اکنون که شخص اول نظام اینگونه با صراحت از عملکرد تولیدکنندگان لوازم خانگی دفاع و حمایت کرده‌اند دست‌کم ۴وظیفه متقابل و مهم برای مدیران این صنعت و سیاستگذاران قابل تعریف است:

۱- متاسفانه به دلایل بسیار زیاد همچنان برخی محصولات کارخانجات داخلی از عمق ساخت داخل پایینی برخوردار است که طبیعتا برای ساخت محصول نهایی نیاز به واردات قطعه و خروج ارز از کشور خواهد بود. هرچند قابل پذیرش است که ساخت برخی قطعات با تکنولوژی پیشرفته High tech نیاز به سرمایه گذاری هنگفت و کلانی دارد، اما توقع میرود تولیدکنندگان داخلی با استفاده از ظرفیت‌های موجود برای بی‌نیاز شدن از واردات قطعه و تجهیزات، تا حدممکن تلاش کنند چرا که یکی از خواسته های مردم و سیاستگذاران اقتصاد این است که صنعت لوازم خانگی نیازمند منابع ارزی نباشد.

۲- طی سالهای اخیر به دلیل ابهام در به سرانجام رسیدن برجام، صنعت لوازم خانگی تا حدود زیادی در فضای تعلیق و نااطمینانی قرار گرفته که نتیجه چنین امری از بین رفتن توان برنامه‌ریزی برای صاحبان بنگاه بوده است. باتوجه به فضای منفی مذاکرات و راهبردهای کلان نظام و دستگاه اجرایی که بشدت از نظر منابع ارزی در مضیغه به سر میبرد، تصمیم‌گیرندگان صنعت لوازم خانگی باید کلیه امور خود را بدون توجه به آینده برجام و اثرات وضعی توافق احتمالی تنظیم کنند.

۳-سرمایه گذاری جهت تقویت و توسعه واحدهای R&D(تحقیق و توسعه) یک ضرورت قطعی است. نباید از این موضوع مهم غفلت کرد که با نوآوری در ساخت محصولات، مصرف کنندگان نهایی از کیفیت بالا و قیمت پایین محصول در نهایت منتفع خواهند شد و این مسئله در حقیقت همان پاشنه آشیل خودروسازان داخلی محسوب میشود که با برخورداری از ۴۰سال حمایت تمام ارکان حکومتی، نتوانستند حتی یک محصول قابل اعتنا با کیفیت و ایمن روانه بازار کنند. بنابراین اگر تولیدکنندگان داخلی لوازم خانگی بتوانند محصولی در کلاس جهانی با قیمت کمتر از مشابه خارجی تولید کنند، آینده این صنعت و امنیت شغلی هزاران کارگر و مهندس ایرانی تضمین خواهد شد. باید اشاره کرد که تاکنون محصولات فراوانی هم در داخل کشور تولید شده که تقریبا همتراز بزرگترین برندهای جهانی بوده اما توقع بر این است که حتی یک محصول بی‌کیفیت هم در این صنعت از خط تولید کارخانجات پرشمار لوازم خانگی خارج نشود.

۴-صنعت لوازم خانگی با گردش مالی بیش از ۷میلیارددلاری در سال گذشته گرفتار سیاسی‌کاری و اظهارات نسنجیده بوده به نحوی که حتی مسئولان وزارت صمت و نمایندگان مجلس نیز در مواقعی با گفته‌های نابهنگام خود سیگنال‌های متناقضی برای مردم و صاحبان صنایع ارسال کرده‌اند. بنابراین بهتر است در سال جدید اقدامات شائبه برانگیز تمرکز فعالان صنف و صنعت را برهم نزند چرا که بازنده اصلی مردم خواهند بود.