امیرعلی ابوالفتح-کارشناس مسائل آمریکا

سیاست خارجه هر کشوری از جمله امریکا متاثر از کارگزار و سیستم است، یعنی بخشی برگرفته سلایق اندیشه‌ها و تفکرات شخصیت‌های حقیقی است که در جایگاه حقوق قرار می‌گیرند از جمله رییس جمهور، وزیر امور خارجه مشاور امنیت ملی، وزیر دفاع و بخشی دیگر نیز فعل و انفعالات سیستم است، یعنی هیات حاکم در هر کشوری است که سیاست خارجه یک برآیندی از این دو است.در آمریکا در عرصه تصمیم‌سازی یا تعیین راهبردها در میان شخصیت‌ها اول از همه شخص رییس جمهور و بعد از آن تیم امنیتی رییس جمهور در حوزه سیاست خارجه و سیاست امنیتی شامل وزیر خارجه، وزیر دفاع، مشاور امنیت ملی تا حدودی وزیر انرژی و روسای جامعه اطلاعاتی مانند CIA قرار دارند.وقتی در مورد تغییر برایان هوک و روی کار آمدن آقای آبرامز صحبت می‌کنیم باید توجه کنیم که این اشخاص در کادر اصلی تصمیم‌سازی ایالات متحده امریکا نیستند، برایان هوک مسوول میز ایران در وزارت امور خارجه امریکا بود، یک مدیر میانی که مسوولیت مصوباتی را دارد که دستگاه‌های اصلی تصمیم‌ساز اتخاذ می‌کنند و این‌ افراد مجری هستند.بنابراین به این تغییر نباید بیش از اندازه وزن داد، چرا که سیاست‌ها در جای دیگری تنظیم شده و ریل‌گذاری انجام گرفته است و توسط این مجری اجرا می‌شود البته این مجری در مرحله اجرا می‌تواند اثرگذار باشد و قطعا مکانیکی نیست اما برای سطح مدیر میانی حضور یا فقدان یک آدم آن‌قدر تاثیرگذار نیست.اگر روزی که جان بولتون جانشین مک‌مستر شد یا پمپئو جانشین تیلرسون شد، می‌شد به این پرسش این‌گونه پاسخ داد که گویا قرار است راهبرد امریکا تغییر کند اما اکنون این سمت چندان بااهمیت نیست که ما تصور کنیم حال که الیوت آبرامز بر سر کار آمده است بخواهد به عنوان مثال در ایران بحث تغییر رژیم را دنبال کند چرا که در این مساله در سطح بالاتر تصمیم‌گیری شده است.در مورد دلایل کنار رفتن او خود بهانه آورد که می‌خواهد به بخش خصوصی برود که البته از این دست اتفاقات هم می‌افتد، در امریکا بخش خصوصی از لحاظ پرستیژ و هم از لحاظ درآمد آن‌قدر جذابیت دارد که خیلی از افراد، سمت‌های اسم و رسم‌دار دولتی را رها می‌کنند و به بخش خصوصی می‌روند برای این‌که چندبرابر بیشتر پول در بیاورند، بنابراین ممکن است این مساله درست باشد، با توجه به واکنشی که به مایک پمپئو نشان داده است و تجلیلی که لابی‌های اسرائیل و جمهوری‌خواهان از برایان هوک انجام می‌دهند، هیچ نشانه‌ای از دعوا میان وزارت خارجه نیست که بگوییم برایان هوک نسبت به یک موضوعی قهر کرده و رفته است. بنابراین برایان هوک احتمالا به دلیل مسائل شخصی و کاری از سیستم بیرون رفته است.حتی اگر فرض را هم بر این بگیریم که آبرامز به اسرائیل خیلی نزدیک است و به دنبال تغییر نظام در ایران است و ضد ایران است اما عملکردی که در دوره مسوولیت خود در قبال ونزوئلا داشته، نتیجه‌ای نداده است، یعنی اگر آبرامز در قبال ونزوئلا از نظر دولت ترامپ یک کارنامه قابل قبولی داشت مثلا می‌توانست مادورو را سرنگون کند و گوایدو را بر سر کار بیاورد و تغییر رژیم در ونزوئلا انجام دهد، می‌شد گفت که از تجربیات آن‌جا و الگوی امریکا در ونزوئلا که برای آن‌ها به موفقیت رسیده است، در ایران اجرا کند اما این اتفاق هم نیافتاده است.