فواد ایزدی-استاد علوم سیاسی

هدف آمریکایی‌ها این است که محدودیت‌های تسلیحاتی علیه ایران باقی بماند و با توجه به اینکه آمریکایی‌ها باید منطقه غرب آسیا را ترک کنند، احساس می‌کنند که اگر توانمندی تسلیحاتی ایران بیشتر شود، سرعت خروج آن‌ها نیز افزایش پیدا می‌کند؛ بنابراین آن‌ها نسبت به توانمندی تسلیحاتی ایران دغدغه‌مند هستند در حالی که تسلیحات ایران، تسلیحات متعارفی است.در خود مقاله نیویورک تایمز نیز اشاره شده که آمریکا از برجام خارج شده و رسما در بیانیه‌ای که کاخ سفید در این زمینه حدود دوسال پیش منتشر کرد از کلمه END استفاده شده است و این به معنای پایان رسمی حضور آمریکا در برجام است، ادامه داد: اینکه آمریکا از یک توافقی خارج شود و آن را پایان یافته اعلام کند و دوباره بخواهد به آن توافق متوسل شود و خود را عضوی از آن بداند نه در راستای اینکه سیاست گذشته خود را اصلاح کند بلکه در این راستا که می خواهد برای حل دغدغه های خود تحریم‌ها علیه ایران تمدید شود و از مکانیزم ماشه استفاده کند، امری غیر قانونی است چرا که وقتی که آمریکا بیانیه داده و از کلمه END استفاده کرده این موضوع به این معناست که رسما از برجام خارج شده است.
 طرف‌های دیگر برجام هنوز از این توافقنامه به صورت رسمی خارج نشده‌اند، البته اروپایی‌ها نیز با اجرا نکردن تعهدات خود در عمل از برجام خارج شده‌اند ولی رسما در این زمینه بیانیه‌ای منتشر نکرده‌اند. بنابراین رسما خارج نشده‌اند. دولت های چین و روسیه نیز همچنان در برجام حضور دارند.آمریکایی‌ها مدعی هستند که همچنان عضوی از برجام هستند تا کل این توافق را نابود کنند چرا که استفاده از مکانیزم ماشه یعنی اینکه ما به شرایط قطعنامه ۱۹۲۹ بازگردیم.در واقع یکی دیگر از اهداف آمریکایی‌ها از دنبال کردن این موضوع آن است که می‌خواهند کشورهایی که هنوز رسما از برجام خارج نشده‌اند را از این توافقنامه خارج کنند.اقدام آمریکایی‌ها در این زمینه قانونی نیست و قاعدتا دیگر کشورهای عضو شورای امنیت باید با این مسئله مخالفت کنند، این نوع رفتارها نگاه فکری آمریکا را نشان می‌دهد و اینکه آن‌ها به قوانین بین‌المللی تعهدی ندارند و صرفا از آن‌ها برای تحقق اهداف خود استفاده می‌کنند.آمریکایی‌ها تقریبا حدود دو سال است که از برجام خارج شده‌اند و از نظر قانونی معنا ندارد که مدعی باشند که همچنان عضو از این توافق هستند نه با این هدف که تلاش داشته باشند اشتباه گذشته‌شان را در مورد این توافق جبران کنند بلکه می‌خواهند دیگرانی را که هنوز در برجام باقی مانده‌اند را خارج کنند. صحبت‌های آمریکایی‌ها در این زمینه قانونا و عقلا پذیرفته شده نیست.در پاسخ به این سوال که برخی معتقدند هدف آمریکایی‌ها از این موضوع این است که کاری کنند که ایران رسما خود از برجام خارج شود،باید به این موضوع توجه داشت که برجام یک امر مقدس نیست. برجام توافقی بود که طی آن طرف های مقابل ایران نسبت به توانمندی‌های هسته‌ای ایران دغدغه هایی داشتند که بر اثر این توافق دغدغه آنها حل شد ولی ایران به آن اهدافی که از برجام دنبال می‌کرد نرسید چرا که اکنون تحریم‌هایی که کشورمان با آن روبرو است بیش از برجام است و فروش نفت ما کمتر از قبل از برجام است بنابراین این موضوع که ایران در این توافق بماند یا نماند خیلی مطرح نیست.زمانی که یک توافق کارآمدی برای شما ندارد، اینکه شما رسما در آن باشید یا نباشید موضوعیتی ندارد و تنها زمانی این امر ممکن است موضوعیت پیدا کند که از این توافق نامه به عنوان یک امر مقدس یاد شود که چنین تفکری بعضا در کشور وجود دارد و عده‌ای برجام را مقدس می دانند.آمریکا قلدری‌های خاص خود را دارد و ما هم مشکلات خود را داریم ولی معتقدم که قاعدتا باید دیگر کشورهای عضو شورای امنیت با آن مخالفت کنند چرا که یک کار قانونی نیست. در واقع عرض من این نیست که آمریکا نمی‌تواند این کار را انجام بدهد چرا که ما با یک کشور قلدر روبرو هستیم، بلکه صحبت این است که این کار غیرقانونی است.