در همین ارتباط، سعید اسدی مدیر کالایی یکی از کارگزاریها معتقد است با ایجاد فضای شفاف برای معاملات ملک به کمک بورس کالا، تخلفات مختلف از جمله تخلفات قیمتی معاملات این حوزه در بازار سنتی نیز کاهش خواهد یافت و این از مهمترین اتفاقاتی است که عرضه املاک در این بورس رقم خواهد زد.
اسدی با اشاره به جذابیت بازار املاک برای سرمایهگذاران، در گفتگو با «کالاخبر» افزود: ملک به دلیل ارزشافزودهای که برای خریدار ایجاد میکند؛ همواره مورد رصد و تقاضای افراد بوده است. بهتناسب همین تقاضا، تخلف هم در بازار ملک بسیار دیده میشود.
این کارشناس بازار سرمایه متذکر شد: این تخلفات و سوءاستفادههای مالی بهویژه در خریدوفروش املاکی که متعلق به دولت است، بیش از بخش خصوصی دیده میشود. بارها در مزایدهها و عرضه اموال دولتی دیده شده که تخلفاتی صورت گرفته و پاکتهای مزایده باز شدند و یا پاکتهایی با پاکت برنده در لحظه آخر جابهجا شدهاند. حتی گاهی از سوی فروشنده هم اهمالهایی دیده شده و اموال دولتی بهگونهای حراج شده و به نااهلان واگذار شدهاند که بعدها برای این معامله دادگاه تشکیلشده و آن را ابطال کردهاند.
به گفته اسدی این اتفاق به دلیل سود وسوسهانگیزی است که ملک به همراه دارد و در فضای غیرشفاف، زمینه برای سوءاستفاده هر چه بیشتر و بالا بردن نفع طرف معامله فراهم میشود.
این کارشناس بورس تاکید کرد: در چنین فضایی، بورس تصمیم گرفته فضایی را ایجاد کند که عرضه تمام املاک و اموال دولتی و غیردولتی در شرایطی برابر برای همه افراد و بهصورت کاملاً شفاف انجام شود. این سازوکار در بورس فراهم شد و قرار است در ابتدا دولت و سپس بخش خصوصی، املاک خود را بهجای بازار سنتی در یک بازار مکانیزه و آنلاین عرضه کنند.
او عنوان کرد: در بورس این امکان وجود دارد که عموم مردم از این عرضه مطلع شده و برای خرید بهعنوان متقاضی وارد معامله شوند. بنابراین محدودیتی به نفع افرادی خاص ایجاد نخواهد شد.ضمن اینکه بورس در اتاق پایاپای تضمینهایی را پیشبینی کرده است که در هر شرایطی اگر یکی از طرفین بدعهدی و یا تخلف کرد و یا معامله را فسق کرد؛ حق طرف دوم تضییع نشود.
اسدی افزود: بورس ضمن اخذ درصدی از قیمت معامله بهعنوان «وجهالضمان»، این امکان را فراهم میکند که معامله از وجاهت بیشتری برخوردار شود و دو طرف با خیالی آسوده نسبت به انجام معامله اقدام کنند.
اسدی با اشاره به اینکه در بازار سنتی مسکن بارها مشاهدهشده که یکی از طرفین معامله، بدعهدی یا تخلفاتی میکند و موجبات زیان طرف مقابل را فراهم میآورد، گفت: در بازار سنتی ممکن است ملکی که فروشنده معرفی میکند با آن ملکی که به مشتری تحویل میدهد، اختلاف داشته باشد. یا ملک را به صورت هم زمان به چند نفر میفروشد و یا در قیمت با طرف دیگر دچار مشکل میشود. اما وقتی عرضه املاک در چارچوب بورس و نظم حاکم بر آن انجام شود، دیگر این مشکلات وجود نخواهد داشت و مقررات بورس، اجازه بروز این تخلفات و یا حداقل، ضایع شدن حق طرفین را نمیدهد.
او ادامه داد: البته این بازار نوپاست و باید با انجام معاملات، مشکلات احتمالی آنهم شناسایی شود. در سایر بورسها نیز مشکلاتی بعضاً در ابتدای کار وجود داشت که نقصهای موجود آنها بهتدریج با بازبینی مقررات و رفع باگهای موجود، برطرف شد.
این کارشناس بازار سرمایه توضیح داد: ابتدا قرار است که املاک دولتی در بورس کالا عرضه شود و بانکها نیز برای شروع پیشقدم شدهاند. وزارت راه و شهرسازی نیز قرار است عرضه املاک خود را از کانال بورس داشته باشد. اما اینگونه نیست که این بازار صرفاً مختص دولتیها باشد و خصوصیها نتوانند در آن حضور یابند. اتفاقاً طبق پیشبینیها این بورس، فضای مناسبی را برای بخش خصوصی و انبوهسازان فراهم خواهد کرد که از این طریق تأمین مالی انجام دهند.
او به کشف قیمت مناسب در این بازار اشاره کرد و گفت: کشف قیمت در بورس به شکل منطقهای و از طریق سازوکار بورس کالا خواهد بود. این امکان در واقع یکی از مهمترین مزیتهای عرضه املاک در بورس کالا است که میتواند باعث ایجاد شفافیت در قیمتها و معاملات شود و حتی برای تعیین قیمت در بازار سنتی نیز راهنمای مفیدی باشد. بهگونهای که حتی میشود متناسب با قیمت کشفشده یک ملک در بورس، قیمت ملک دیگر در همان منطقه را در بازار سنتی بهراحتی تعیین کرد. در واقع این موضوع میتواند به شفاف شدن قیمتها در بازار مسکن نیز کمک کند.