گسترش بیمه های اجتماعی از اهداف کلان اجتماعی و اقتصادی کشورها محسوب می شود. پوشش بیمه ای امروز یکی از شاخص های توسعه یافتگی جوامع است. در کشور ما نیز برنامه گسترش و تعمیم بیمه آحاد جامعه از جمله بیمه صاحبان حرف و مشاغل آزاد، زنان، دانشجویان و… از چند سال پیش در دستور کار سازمان قرار گرفت.

بیمه و تامین امنیت اجتماعی و اقتصادی یکی از مطالبات همیشگی جامعه بانوان بوده است. در این راستا سازمان تامین اجتماعی با معرفی بیمه زنان و دختران به مطالبه آنها پاسخ داده است. در ادامه برای آشنایی با بیمه زنان و دختران با مهدی شکوری، مدیر کل امور بیمه شدگان به گفتگو نشستیم که در ادامه مطالب می خوانیم:

• بیمه زنان خانه دار از چه سالی آغاز شد؟
  بیمه زنان خانه دار از آذر سال ۱۳۸۷ آغاز شد. در این تاریخ هیات مدیره سازمان تامین اجتماعی این نوع بیمه را در ذیل بیمه صاحبان حرف و مشاغل آزاد تصویب کرد و مصوبه مربوطه به تمامی واحدهای اجرایی این سازمان ابلاغ شد. این نوع بیمه بر اساس خوداظهاری است و متقاضی می تواند راساً درخواست انعقاد قرارداد دهد و با پرداخت حق بیمه مقرر از خدمات تامین اجتماعی برخوردار شود.
• یعنی سازمان تامین اجتماعی، پیشنهاد دهنده بیمه برای زنان محترم فاقد بیمه پردازی بوده است؟
  ایجاد رفاه و عدالت از مهمترین اهداف سیاست های کلان کشور است . همچنین در جامعه اسلامی ما شأن و کرامت برای آحاد جامعه به ویژه زنان دیده شده است. از طرفی اصل ۲۹ قانون اساسی که مهمترین و بنیادی ترین استراتژی و راهبرد کشور در حوزه تامین اجتماعی است و بیانگر اهمیت آن در نزد ارکان کشور و آحاد مردم است بر تعمیم بیمه در جامعه تاکید کرده است. ماده یک قانون تامین اجتماعی مصوب سال ۱۳۵۴ اجرا، تعمیم و گسترش انواع بیمه های اجتماعی را برای همه اقشار به عنوان تکلیف قانونی عنوان کرده است. در مجموع در راستای تحقق این موضوع بیمه گروه های مختلف مورد دستور قرار گرفته است. یکی از این گروه ها زنان محترمی است که در کارگاههای مشمول تامین اجتماعی شاغل نیستند اما متقاضی بیمه هستند. بدین منظور بیمه زنان و دختران شکل گرفت.
• منظور شما از بانوان دقیقاً کدام گروه از زنان و دختران است؟

مراد و مقصود این نوع بیمه، تمامی زنان و دختران کشور است که در رده سنی بین ۱۸ سال تمام تا ۵۰ سال تمام قرار دارند و بدون هرگونه سابقه حق بیمه قبلی می توانند از حمایت های تامین اجتماعی شامل بازنشستگی، ازکارافتادگی، بازماندگی و خدمات درمانی برخوردار شوند.

• اگر بخواهید با یک جمله این بیمه را تعریف کنید چه جمله ای می گویید؟
  جایگاه تامین اجتماعی برای بیمه زنان خانه دار همانند جایگاه شاغلین در کشور است. بیمه شدگان اجباری با پرداخت حق بیمه توسط کارفرمایان بیمه می شوند اما بیمه شدگان با ماهیت اختیاری از جمله متقاضیان بیمه زنان و دختران راساً مبادرت به بیمه پردازی می نمایند. تامین امنیت اقتصادی زنان به خصوص در دوران پیری و ازکارافتادگی از مزایای بیمه برای زنان است.
• در توضیح ویژگی های این نوع بیمه انتخابی بودن نرخ حق بیمه و دستمزد مبنای پرداخت حق بیمه را عنوان می کنند این موضوع را برای خوانندگان ما توضیح می فرمایید.
  سه نوع نرخ حق بیمه برای بیمه زنان خانه دار و دختران تعریف شده است که می تواند یکی از آنها انتخاب شود. دستمزد مبنای پرداخت حق بیمه بین حداقل و حداکثر دستمزد مصوب شورای عالی کار است که زنان متقاضی بیمه می توانند متناسب با سن وسابقه دستمزد موردنظر را انتخاب کنند.
  نرخ حق بیمه ۱۲ درصد داریم که شامل خدمات بازنشستگی و فوت بعد از بازنشستگی می شود. نرخ دیگر ۱۴ درصد است که خدمات بازنشستگی و فوت قبل و بعد از بازنشستگی برای آن تعریف شده است. کاملترین نوع خدمات در نرخ ۱۸ درصد است که شامل بازنشستگی، ازکارافتادگی و فوت است. این نرخ ها سهم بیمه شده است. علاوه بر آن ۲ درصد سهم کمک دولت است که از بیمه شده مطالبه نمی شود و دولت پرداخت می کند.
• در سال ۱۴۰۰ اگر متقاضی بخواهد این نوع بیمه درخواست کند مبلغ ریالی حق بیمه چقدر است؟
• برای سال جاری اگر نرخ ۱۲ درصد انتخاب شود حدود ۳۱۸ هزار تومان باید پرداخت شود. در صورتی که ۱۴ درصد انتخاب شود ۳۷۲ هزار و با انتخاب ۱۸ درصد باید ۴۷۸ هزار تومان پرداخت کند.
• درمان یکی از خدمات قابل ارائه به این گروه از بیمه شدگان است. اگر متقاضی تحت تکفل همسر یا پدر خود باشد از خدمات درمانی به تبع آنها برخوردار باشد آیا مختار است درمان را انتخاب نکند؟
  بله، در این صورت نیازی به پرداخت سرانه درمان نیست اما برای متقاضیانی که تحت تکفل بیمه شده اصلی نیستند می توانند پرداخت سرانه درمان را انتخاب کنند. بر اساس مصوبه هیات محترم وزیران به ازاء هر نفر امسال سرانه درمان ۷۱ هزار و ۶۰۰ تومان تعیین شده است.
• برای برخی از متقاضیان این سئوال پیش می آید زمانی که تحت تکفل پدر یا همسر هستند و از خدمات درمانی برخودار هستند، آیا سابقه بازنشستگی برای آنها محاسبه می شود؟
  خیر، برخورداری از خدمات درمانی برای افراد تحت تکفل(تبعی) به منزله سابقه بیمه پردازی نیست، لذا به این گروه از افراد توصیه می شود که بیمه پردازی داشته باشند تا سوابق برای آنها ایجاد شود و درآینده از بازنشستگی برخوردار شوند. این گروه می توانند از خدمات درمانی به واسطه بیمه شده اصلی( همسر یا پدر- حسب مورد) استفاده کنند و حق بیمه هم پرداخت کنند. به عبارتی پرداخت حق بیمه منافاتی با استفاده از خدمات درمانی به تبع بیمه شدگان اصلی ندارد.
• متقاضیانی که از مستمری پدر استفاده می کنند آیا آنها می توانند بیمه پردازی جداگانه ای داشته باشند؟
  بله، این افراد می توانند ضمن دریافت مستمری به واسطه بازمانده واجد شرایط راساً اقدام به بیمه پردازی کنند تا در آینده بتوانند با احراز شرایط مقرر از مزایای مربوطه بهره مند شوند.
• متقاضیانی که در سال های گذشته شاغل بودند و دارای سوابق حق بیمه هستند اما در حال حاضر بیمه آنها متوقف شده است، آیا می توانند درخواست این نوع بیمه دهند؟
  بله، متقاضیانی که در سال های گذشته بیمه شده اجباری بودند و به هر دلیلی در حال حاضر اشتغال ندارند می توانند این نوع بیمه را انتخاب و نسبت به ادامه بیمه پردازی و تکمیل سابقه اقدام تا به بازنشستگی برسند.
• در حال حاضر چه تعداد زن در کشور تحت پوشش بیمه زنان خانه دار هستند؟
  ۳۶۸ هزار زن و دختر در کشور از این بیمه استفاده می کنند. تمام بانوان ۱۸ سال تمام تا ۵۰ سال تمام می توانند از این بیمه استفاده کنند. در صورتی که بیش از ۵۰ سال سن داشته باشند، در صورت دارا بودن سوابق قبلی، معادل سال های بیمه پردازی به شرط سنی افزوده می شود. به عنوان مثال متقاضی که ۵۲ سال دارد اگر ۲ سال سابقه بیمه داشته باشد می تواند درخواست بیمه دهد.
• متقاضیان گرامی برای بیمه شدن باید لزوماً به شعبه تامین اجتماعی مراجعه کنند یا می توانند غیرحضوری درخواست دهند؟
  متقاضیان محترم نیازی به مراجعه به شعب تامین اجتماعی ندارند. کافی است به سامانه غیرحضوری این سازمان به نشانی es.tamin.ir مراجعه کنند. در این سامانه شرایط متقاضی از نظر سن، سابقه حق بیمه بررسی و در نهایت قرارداد هم منعقد می شود.