سعید عابدی، مدیر خرید و حمل مواد اولیه شرکت فولاد مبارکه، در گفتوگو با رادیوم فولاد اظهار کرد: وجود برخی دلالان میتواند تسهیلگر باشد، اما گروه دیگری از آنها عامل افزایش قیمت یا مشکلات دیگر در حوزه تأمین میشوند. به همین دلیل فولاد مبارکه بهمنظور حذف دلالانی که باعث ایجاد مشکلات میشوند، در تلاش است تا مستقیما برای خرید مواد اولیه با خود تولیدکنندگان در ارتباط باشد و استعلامهای لازم را نیز مستقیما از این بخش دریافت کند. بهعلاوه اگر قرار است کسی نمایندگی آن شرکتها را داشته باشد، فروشنده اصلی باید آن نمایندگی را معرفی کند.
وی درباره مسئولیت قیمتگذاری مواد اولیه نیز گفت: قیمتگذاری مواد اولیه تا سال ۹۸ بر عهده وزارت صمت بود، اما پسازآن هیچ دستورالعملی در این حوزه صادر نشد. این در حالی است که دیوان عدالت اداری در سال ۹۹ قیمتگذاری دستوری، سهمیهبندی و همچنین برنامه وزارت صمت برای جلوگیری از صادرات مواد اولیه را غیرقانونی دانست.
مدیر خرید و حمل مواد اولیه شرکت فولاد مبارکه تصریح کرد: تقریبا از خردادماه سال جاری تا شهریورماه، با افزایش شدید قیمتهای جهانی مواد اولیه مواجه شدیم. به همین دلیل شرکتهای تولیدکننده این مواد نیز خواهان صادرات محصولات خود یا فروش آن به فولاد مبارکه با قیمتهای صادراتی بودند.
عابدی افزود: خوشبختانه در دو ماه اخیر، قیمتهای جهانی بهشدت کاهش داشته و قیمتهایی که هماکنون در داخل به ما پیشنهاد داده میشود نسبت به قیمتهای جهانی، وضعیت بهتری برای تولیدکنندگان به دنبال دارد. اگرچه فروش به قیمت جهانی با توجه به قیمت دلار بیشتر از قیمتهای داخلی میشود، اما باید توجه داشت که این هزینه بابت تحویل کالا در مقصد است که با در نظر گرفتن هزینههای حملونقل و سربار صادرات، فقط زحمت صادرکنندگان را بیشتر میکند.
دو دلیل اصلی کمبود سنگآهن در کشور
وی درباره علت نبود یا کمبود سنگآهن در کشور نیز گفت: این مسئله دو دلیل دارد. اول اینکه معدنیکارها به زنجیرههای پاییندست خود وارد شدند و عملا مصرفکننده سنگآهن شدند. دلیل دوم هم که بهنوعی ادامه دلیل اول است، درواقع به خارج شدن آنها از حوزه وظیفه اصلیشان یعنی اکتشافات و افزایش ظرفیتهای تولید مربوط میشود. به همین دلیل در کشور کمبود ایجاد شد.
مدیر خرید و حمل مواد اولیه شرکت فولاد مبارکه در پاسخ به این سؤال که آیا سنگآهن همچنان بهصورت خام صادر میشود یا خیر، گفت: در دو ماه اخیر، بهدلیل نبود صرفه اقتصادی، صادرات این محصول هم صفر و فروش آن در داخل مقرون بهصرفهتر بوده است، اما صادرات سنگآهن در ماههای قبل از آن هم، اگرچه به نسبت مصرف کشور چندان زیاد نبود، اما بازهم کمبود ایجاد میکرد و باعث ایجاد تلاطم در بازار میشد.
افزایش ظرفیت تأمین مواد اولیه در فولاد مبارکه
عابدی افزود: خوشبختانه هیچوقت تولید فولاد مبارکه به خاطر نبود مواد اولیه کاهش پیدا نکرده به همین دلیل لازم است از حمایت مدیرعامل، معاون خرید و همه همکاران تشکر کنم. البته به دلیل عدم همکاری تأمینکنندگان بخشی از ذخایر ما کم شده، اما همچنان با همان ذخایر، قدرت ادامه کار را داریم. در ۵ ماه اخیر نسبت به ۴ ماه ابتدایی سال ظرفیت تأمین ما بهشدت افزایش یافته و بازار هم بهواسطه قیمتهای پایین صادراتی پایداری بیشتری پیدا کرده است.
وی درباره ذخایر مواد اولیه گفت: اگر به قول آقای طیبنیا از امروز درب کارخانه فولاد مبارکه بسته شود، فولاد مبارکه ازنظر مواد معدنی تقریبا تا ۳ ماه توان ادامه کار دارد.
استفاده از قراضه بهجای سنگآهن اقتصادی نیست
مدیر خرید و حمل مواد اولیه شرکت فولاد مبارکه درباره استفاده از قراضه بهجای سنگآهن اظهار کرد: این مسئله اقتصادی نیست. ما یک کشور درحالتوسعه هستیم و بنابراین میزان تولید قراضه ما بسیار کمتر از نیازمان است. برای مثال، فولاد مبارکه در سال شاید بیشتر از ۳۰۰ هزار تن قراضه نیاز نداشته باشد، اما همین مسئله در بازار قراضه ایران تلاطم بزرگی ایجاد میکند.
عابدی افزود: اگر بخواهیم نسبت قراضه در شارژ کوره را از ۴ تا ۵ درصد کل شارژ بیشتر کنیم، قطعا بازار قراضه کشور به هم خواهد ریخت و قیمت قراضه بیشتر از قیمت محصول خواهد شد. البته الآن هم بهدلیل کمبود آهن اسفنجی و ترس از نبود آن در ۳ ماه آینده، قیمت قراضه به قیمت شمش، بلوم و بیلت نزدیک شده است.
حمایت جدی فولاد مبارکه از بومیسازی مواد اولیه
وی درباره بومیسازی در حوزه مواد اولیه نیز گفت: بخشی از کرد وایرها که کافی، کازی و کربن وایر را شامل میشود پیشتر (حدود ۴ سال گذشته) از خارج تأمین میشد، اما با تلاش تأمینکنندگان داخلی و حمایتهای شرکت فولاد مبارکه تولید آنها در داخل بومیسازی شد و در حال حاضر نیاز فولاد مبارکه از داخل تأمین میشود.
مدیر خرید و حمل مواد اولیه شرکت فولاد مبارکه افزود: بااینحال، متأسفانه همچنان مواد درونی آنها یعنی کافی، کازی و کلسیم متال از خارج تأمین میشود. از طرف دیگر، پودر گرافیک یا کک نفتی کلسینه نیز در سال جاری بهصورت کامل از داخل تأمین شده و هیچ خرید خارجی نداشتهایم.
عابدی ادامه داد: بقیه موارد مثل فرومولیپتن و فروفسفر نیز تا حد امکان از داخل تأمین شد؛ بنابراین میتوان گفت فولاد مبارکه قطعا از هر محصول و مواد اولیهای که تولید داخل باشدحمایت میکند. در حال حاضر هم در حال انعقاد قرارداد تست با شرکتهای «نوین الکترود اردکان» و «زغالهای صنعتی خراسان» هستیم تا بتوانیم الکترود را هم در سالهای آینده از داخل تأمین کنیم. امیدواریم این شرکتها هم بتوانند مواد اولیه خود را که همان ککسوزنی است، تأمین کنند. اگر این اتفاق بیفتد، دستاورد بزرگی برای صنعت فولاد کشور محسوب میشود.
وی درباره بیشترین کسری مواد اولیه در فولاد مبارکه نیز گفت: در حال حاضر بیشترین کسری در سنگآهن یا کنسانتره زبره وجود دارد که امیدواریم با همکاری شرکتهای تأمینکننده جبران شود و به شرایط پایدارتری برسیم. بااینحال، همانطور که گفته شد، ما تا ۳ ماه آینده با هیچ مشکلی مواجه نخواهیم بود. در حوزه معادن هم خریدهایی انجامشده، اما این اقدامات هنوز به نتیجه نهایی که ورود مواد اولیه به فولاد مبارکه است نرسیده، ولی در یکیدو سال آینده نتیجه آنها را هم خواهیم دید.
زیرساختهای فعلی کشور برای تحقق چشمانداز تولید فولاد مناسب نیست
مدیر خرید و حمل مواد اولیه شرکت فولاد مبارکه درباره زیرساختهای موجود کشور اظهار کرد: زیرساختهای فعلی کشور نظیر جاده، ریل، آب، برق و گاز که نیاز اصلی فولادسازان است، برای چشمانداز تولید فولاد و برنامههای بلندمدت این حوزه چندان مناسب نیست.
عابدی افزود: از طرفی برنامه مدونی هم برای جانمایی تأسیس یک واحد تولیدی مثل فولاد وجود ندارد که براساس آن یک شرکت نزدیک معدن تأسیس شود. درواقع یک کارخانه فولادی با فشارهای نواحی مختلف در یک منطقه جغرافیایی کشور بدون توجه به شرایط حملونقل، اقتصادی بودن ساخت آن و… ایجاد شده است.
وی ادامه داد: خوشبختانه در طرحهای جامع فولاد کشور نگاه بهتری به آینده این صنعت صورت گرفته و قرار است دو طرح بزرگ در چابهار و هرمزگان انجام شود که هم به زیرساخت چندانی نیاز ندارد و هم نگاه صادراتی دارد؛ بهبیاندیگر فروش داخلی آنها تقریبا صفر است.
مدیر خرید و حمل مواد اولیه شرکت فولاد مبارکه درباره میزان نیاز شرکت فولاد مبارکه به مواد اولیه گفت: این شرکت ماهانه به ۷۰۰ هزار تن کنسانتره نرمه و زبره، حدودا ۵۰۰ هزار تن گندله و نزدیک به ۱۵۰ هزار تن آهن اسفنجی نیاز دارد که باید از خارج کشور تأمین شود.
نقدینگی، یک اصل مهم در بازار برای تأمین مواد اولیه
وی با اشاره به اهمیت نقدینگی در بازار مواد اولیه اظهار کرد: وجود نقدینگی در بازار مواد اولیه یک اصل مهم است به همین دلیل برای شرکتهای کوچک یک چالش به شمار میرود، چراکه باید مواد اولیه خود را بهصورت نقدی یا پیشپرداخت تأمین کنند.
مدیر خرید و حمل مواد اولیه شرکت فولاد مبارکه افزود: مبالغ لازم برای خرید مواد اولیه مبالغ کوچکی نیست که بتوان بهراحتی آن را تأمین کرد. شرکت فولاد مبارکه سال گذشته در واحد مواد اولیه حدود ۴۳ هزار میلیارد تومان خرید داشته و امسال نیز تا این لحظه ۵۵ هزار میلیارد تومان سفارش را به ثبت رسانده که باید دید تا پایان سال چه تغییراتی میکند.
عابدی تصریح کرد: این مقدار هزینه یعنی هفتهای هزار میلیارد تومان؛ بنابراین یک شرکت با توان اندک قادر به تأمین این مبلغ و خرید مواد اولیه نیست. فولاد مبارکه به دلیل بزرگی و اعتبار بالا در بازار، مواد اولیه خود را بدون هیچگونه پیشپرداخت و بهصورت نقدی خریداری میکند. این شرکت نقدینگی و توان مالی خوبی دارد به همین دلیل همه پرداختهای خود را بهموقع انجام داده و همه بهویژه شرکتهای خصوصی مایل به کار کردن با این شرکت هستند.
استراتژی فولاد مبارکه در رفع موانع تولید
وی در پاسخ به سؤالی درباره استراتژی فولاد مبارکه در جلوگیری از ناهماهنگیها، محدودیتها و مشکلات موجود در زنجیره فولاد گفت: یکی از استراتژیهای خوب فولاد مبارکه در این خصوص، خرید معادن و معدنداری بهمنظور تأمین مواد اولیه و در راستای افزایش پایداری فعالیت شرکت بوده است؛ بهبیاندیگر هدف فولاد مبارکه از این اقدامات لزوما کسب سود نبوده، بلکه بیشتر پایدارسازی خود را دنبال میکرده است.
مدیر خرید و حمل مواد اولیه شرکت فولاد مبارکه خاطرنشان کرد: ازآنجاکه زیرساختها هم برای پایدار شدن فولاد مبارکه نیاز است، این شرکت باید به این حوزه هم وارد شود.
عابدی درباره تعهد یا عدم تعهد تأمینکنندگان به تأمین مواد اولیه نیز گفت: در اغلب موارد مواد اولیه بهموقع از سمت معدنداران به فولاد مبارکه میرسیده و اگر هم کاستی در این حوزه وجود داشته، بهدلیل زیرساختهای کشور و نه عدم ایفای تعهدات بوده است.
وی تصریح کرد: البته برخی از شرکتهای بزرگ معدنی وارد حلقههای پاییندستی شدند و بهنوعی از ایفای تعهد خود سر باز زدند؛ یعنی بر اساس سهمیهای که وزارت صمت بهصورت رسمی یا غیررسمی اعلام کرده بود عمل نکردند و درواقع اولویت تأمین مواد اولیه خود و حلقههای پاییندستی خودشان بوده است.