به قلم: مرتضی نجفی قدسى
به مناسبت فرارسیدن بیست و یکم دی ماه چهارمین سالگرد ارتحال مرحوم حجت الاسلام والمسلمین حاج شیخ مهدى مظاهرى (رض) که ازجمله مناجات خوانان محبوب و مردمی اصفهان بود، مرتضی نجفی قدسی در یادداشتی با عنوان «فیض سحری» به تبیین شخصیت معنوی و روح خاشع این واعظ شهیر پرداخته است:
بسمالله الرحمن الرحیم
« کانُوا قَلِیلًا مِنَ اللَّیْلِ ما یَهْجَعُونَ * وَ بِالْأَسْحارِ هُمْ یَسْتَغْفِرُونَ (ذاریات، ۱۷و ۱۸)
آنان (پرهیزکاران) اندکی از شب را میخوابیدند(و بیشتر آن را به عبادت و بندگی میگذراندند) و سحرگاهان از خدا طلب آمرزش میکردند.
یکی از شخصیتهای اثرگذار و محوری در پنجاه سال اخیر خطه اصفهان مرحوم حجتالاسلام والمسلمین حاج شیخ مهدی مظاهری بود که در شب جمعه بیست و یکم دی ماه ۱۳۹۶ شمسی به لقاءالله پیوست.
پیام مقام معظم رهبری و اشاره به زمزمه های معنوی مناجات خوان اصفهان
خوشبختانه رهبری معظم انقلاب بلافاصله پیام گرانقدری را به مناسبت درگذشت این واعظ شهیر و روحانی خدمتگزار صادر فرمودند که اشارات ارزشمندی در معرفی شخصیت این عالم وارسته دارد.
ایشان پس از تسلیت به همه دوستداران و ارادتمندان و تربیت شدگان منابر مؤثر آن مرحوم، از زمزمهی معنوی دعا و نیایش ایشان در شبهای جمعه و سحرهای ماه مبارک رمضان طی سالهای طولانی ذکر کرده و آن را از یادگارهای معنوی شهر عزیز اصفهان برشمردند.
مناجات خوان محبوب و دستگیر ایتام و محرومین
حجتالاسلام حاج شیخ مهدی مظاهری یکی از چهرههای بسیار محبوب و دوست داشتنی و پرنفوذ در بین مردم اصفهان بود و این محبوبیت و جایگاه اجتماعی به خصایص این روحانی مردمی مربوط میشود.
اولاً ایشان پایهگذار مؤسسات خیریه بسیاری در اصفهان بود که هر کدام هزاران نفر را تحت پوشش دارد که از جمله آنها عبارتند از: انجمن خیریه ابابصیر(جهت خدمت به نابینایان) و انجمن مددکاری امام زمان(عج) جهت خدمتگزاری به ایتام و محرومین و مستمندان و یا دیگر مؤسسات علمی و فرهنگی مانند تشکیل دانشگاه علوم و معارف قرآن در اصفهان و به همین سبب هم سالها پیش در دوره وزارت آقای احمد مسجد جامعی در وزارت ارشاد از زمره خادمان قرآن معرفی شده بود.
بحث خدمتگزاری ایشان منحصر به ایتام و محرومین و بیبضاعتها نبود، در زمان جبهه و جنگ، بیشترین تدارکات مردمی جبهه در اصفهان به همت وی و با توجه به مجالس و منابری که با جمعیتهای کثیر برگزار میشد، شکل میگرفت و آنان هر نیازی داشتند کافی بود به اطلاع ایشان برسانند و ایشان در یک جلسه مردمی تمام آن آذوقه و تدارکات را فراهم میکرد.
اما محبوبیت ایشان و اثر کلامش در بین مردم اصفهان برای چه بود؟! این سوال مهمی است و محور سخن و معرفی شخصیت مرحوم حجتالاسلام مظاهری در همین مطلب است که در پیام رهبری معظم انقلاب هم به آن اشاره شده است.
احیاگر روح دعا و نیایش در بین مردم خصوصا جوانان
مرحوم مظاهری احیاگر روح دعا و نیایش در بین نوجوانان، جوانان و عامه مردم اصفهان بود. در قبل از انقلاب که دعای کمیل هنوز در بسیاری از شهرها اصلاً مطرح نبود، ایشان جلسات بسیار گرم و پرشوری داشت و سنت ایشان هم در دعا خوانی این بود که زمان سحر را انتخاب میکردند، یعنی غالب برنامههای دعاخوانی ایشان در نیمه دوم شب بود و تا اذان صبح بطول میانجامید.
در شبهای ماه مبارک رمضان، هر شب تمام دعای ابوحمزه ثمالی را قرائت میکرد و مردم اصفهان با نغمههای عاشقانه دعاخوانی ایشان عشق و صفا میکردند.
خداوند یکی از الطافی که به آقای مظاهری داده بود، صدای خوش بود و مردم از صدای دعاخوانیایشان چه دعای کمیل، دعای ندبه و یا دعای ابوحمزه و یا زیارات و دعاهای مأثوره لذت میبردند.
بنده حقیر از کودکی علاقمند شرکت در مجالس دعاخوانی مرحوم حجتالاسلام والمسلمین مظاهری بودم و تا وقتی که در اصفهان بودم حضور در مجالس ایشان را مغتنم میدانستم و در این سالهایی که در اصفهان نبودم هم سعی میکردم در ماه مبارک رمضان یک شب به عشق دعای ابوحمزه ایشان به اصفهان بروم.
توصیه حجت الاسلام قرائتی به مردم
شاید تعجب کنید یک جمعیت چندهزار نفری در دل شب در مسجد سید و یا مسجد جامع اصفهان برای استماع دعای ابوحمزه که توسط حجتالاسلام مظاهری قرائت میشد، هرشب اجتماع میکردند و جناب حجتالاسلام قرائتی نیز معمولاً سالی یک شب میآمدند و بارها از ایشان شنیدم که به مردم اصفهان میگفتند، قدر جلسهتان را بدانید، چنین جلسهای با این روح و صفا در هیچ شهری نیست!
یکی از لوازم شخصیت انسان اگر بخواهد متقی و پرهیزکار باشد و با خدایش عشقبازی کند، آشناشدن با روح دعا و نیایش است و فطرت انسان این معنا را میطلبد ولی متأسفانه ما عوض آنکه به این نیاز روحی با مراجعه به مفاتیح و یا دعاهای امام سجاد و دیگر ائمه(ع) برویم، به سراغ عرفانهای کاذب شرقی و غربی میرویم که جز سراب چیز دیگری نیست و جز ضلالت و گمراهی نصیب دیگری ندارد.
رواج مجالس دعاخوانی و نیایش در اصفهان به برکت نفوس پاک
مرحوم حاج آقا مهدی مظاهری این نیاز بشری را خوب شناخته بود و قاطبه مردم اصفهان از مجالس دعا و نیایش ایشان بهرهمند بودند و لذا در اصفهان هماکنون دعاخوانی در بین هیأتها و حسینیهها و مساجد بسیار رواج دارد و اینها به نفس گرم مرحوم حاج شیخ مهدی مظاهری است و البته در یک دورانی هم که استاد پرورش در اصفهان بودند با ایشان در این مهم همراه بودند و آقای سیدعلی اکبر پرورش نیز گاهی در مجالس دعا و نیایش با حجتالاسلام مظاهری همنوا بود.
در قرآن کریم میفرماید: « قُلْ ما یَعْبَؤُا بِکُمْ رَبِّی لَوْ لا دُعاؤُکُمْ (فرقان ـ ۷۷) یعنی اگر دعای شما نبود، پروردگار به شما توجهی نمیکرد! پس بنابر این انسان باید برای جلب توجه پروردگار و کسب استعانت از او که قادر مطلق است و برانجام هر کاری تواناست، با دعا خواندن از او طلب مغفرت کند و رابطهاش را با خدا اصلاح نماید و سعی کند همه شب را نخوابد و سحرگاهان بیدار باشد و از فیوضات سحری که به اولیاء خدا داده میشود، بهرهمند گردد که قرآن کریم بارها بر این رمز گشایش در زندگی اشاره دارد و حافظ لسانالغیب نیز گفته است:
این گنج سعادت که خدا داد به حافظ / از یمن دعای شب و فیض سحری بود