به گزارش کیوسک خبر به نقل از روابط عمومی بانک قرض‌الحسنه مهر ایران، توکلی با اشاره به افزایش سرمایه بانک از ۱۵۰۰ میلیارد تومان به ۲۵۰۰ میلیارد تومان، می‌گوید: «برای افق ۱۴۰۰ نیز رقم ۵۰۰۰ میلیارد تومان در نظر گرفته شده است. یکی از رویکردهای هیئت مدیره و مدیرعامل این است که سقف کارمزد تسهیلات را نیز به سه درصد برسانیم.» در ادامه مشروح گفت‌وگو با وی را می‌خوانید.

در طول سه سال اخیر شاهد رشد چشمگیر منابع بانک قرض‌الحسنه مهر ایران بوده‌ایم. هیئت مدیره چه سیاست‌هایی را دنبال کرده که منتج به این دستاورد شده است؟

از صف تا ستاد بانک، همگی کنار یکدیگر بوده‌اند. آنچه که در طول این سه سال منتج به رشد منابع بانک شد، انگیزه‌ای بود که همکاران داشتند. کل مجموعه بانک به این باور رسید که می‌تواند به اهداف تعیین شده دست یابد. شاهد بودیم همکاران در بدنه بانک به بلوغ رسیدند و انگیزه پیدا کردند تا به اهدافی که بانک مشخص می‌کند، برسند. در طول سه سال گذشته رشد خوبی را در منابع بانک تجربه کرده‌ایم و در سال جاری نیز تا کنون منابع بانک به‌میزان ۶۵ درصد رشد پیدا کرده است. امیدواریم این عدد را به ۷۰ درصد نیز برسانیم.

هر جا که همکاران کنار بانک باشند، هر کار غیرممکنی نیز قابل انجام است. انگیزه‌ای که همکاران در حال حاضر پیدا کرده‌اند، ناشی از تعصبی است که نسبت به سازمان خود دارند. این موضوع می‌تواند به رشد و بالندگی بانک در سال‌های آتی نیز کمک کند.

مطالبات معوق بانک قرض‌الحسنه مهر ایران در طول سال‌های اخیر بسیار کم بوده و اخیراً به زیر یک درصد هم رسیده که در بین بانک‌های ایرانی، بی نظیر است. چه سیاست‌هایی باعث دستیابی به موفقیت در این حوزه شده است؟

بانکی می‌تواند موفق باشد که منابع منجمد نداشته باشد. در بانک قرض‌الحسنه دو آیتم مهم وجود دارد که در صورت شکست در آن‌ها، بانک با مشکل روبرو می‌شود. نخست اینکه رشد منابع بانک باید به‌صورت مداوم باشد. دیگر اینکه مطالبات معوق بیشتر از یک درصد نباشد. به‌علت نظارت‌هایی که هیئت مدیره بانک قرض‌الحسنه مهر ایران داشته، منابع بانک منجمد نشده است. هیئت مدیره مدام نظارت می‌کند و از طریق همکاران، اقداماتی را انجام می‌دهد که موفق شده به این دستاورد برسد.

مشتریان بانک قرض‌الحسنه مهر ایران افراد متوسط جامعه هستند که تقید دینی و اعتقادات مذهبی‌شان قوی است. از آنجایی که وام‌های ما مبالغ خرد دارند، برگشت مناسبی هم دارند.

بانک‌های مختلف باید به کفایت سرمایه توجه کنند، زیرا برای پاسخگویی به مشتریان در زمان‌هایی که بانک به مشکل برمی‌خورد، این شاخص اهمیت بالایی دارد. خوشبختانه کفایت سرمایه بانک قرض‌الحسنه مهر ایران بالای ۱۸ درصد است. مورد دیگر نسبت مطالبات به تسهیلات است که برای بانک قرض‌الحسنه مهر ایران کمتر از ۰.۷۵ درصد است. افزون بر این، رشد منابع بانک متوازن بوده است، نه هیجانی. همچنین جمعیتی که از بانک قرض‌الحسنه مهر ایران وام دریافت کرده‌اند، امسال به دو میلیون نفر می‌رسند. پرداخت دو میلیون فقره وام در یک سال برای برخی از بانک‌ها اصلاً امکان‌پذیر نیست. با این همه، نسبت مطالبات بانک زیر یک درصد است و علتش هم نظارت مستمر اعضای هیئت مدیره بانک است. جایی که هیئت مدیره احساس کند، مطالبات در حال افزایش است، به‌طور جدی وارد می‌شود و کارهای اجرایی را انجام می‌دهد.

آیا در بزرگترین بانک قرض‌الحسنه کشور الگوی خاصی داشته‌اید برای تعریف طیف خاصی از مشتریان که بیش از دیگران به وام‌های قرض‌الحسنه نیازمند هستند؟

کار تمام افرادی که در هیئت مدیره بانک قرض‌الحسنه مهر ایران حضور دارند، بانکداری است. پیشینه هر یک از اعضای هیئت مدیره نشان می‌دهد که پیش از این در بانک‌های دیگر صاحب کرسی بوده‌اند. رشد منابع بانک عمدتاً از سال‌های ۱۳۹۴ و ۱۳۹۵ آغاز شده است.

یکی از کارهایی که اکنون انجام می‌شود کمک به شرکت‌های دانش‌بنیان است که می‌توانند به تولید کشور کمک کنند. برخی از وام‌ها را نیز به کسانی تخصیص داده‌ایم که به آن نیاز واقعی داشته‌اند و. این کارها همه در راستای مسئولیت اجتماعی بانک قرض‌الحسنه مهر ایران بوده است.

امروزه طرحی را به‌عنوان حمایت از کالای ایرانی در بانک قرض‌الحسنه مهر ایران اجرا می‌کنیم که می‌تواند بر فعالیت کسبه خرد اثرگذار باشد. با خیلی از شرکت‌های داخلی قرارداد همکاری داریم و تأمین مایحتاج افراد می‌تواند از طریق این شرکت‌ها انجام شود؛ به‌طوری که بانک نیز تسهیلاتی را به مشتریان کالای ایرانی پرداخت کند.

خوشبختانه طی چند سالی که بانک قرض‌الحسنه مهر ایران رشد خود را آغاز کرده، بازار هدف خوبی برای آن ترسیم شده است. برای نمونه دانشگاه‌ها به‌عنوان یک بازار هدف مد نظر بوده‌اند و در این زمینه همکاری‌هایی با دانشگاه پیام نور، دانشگاه آزاد اسلامی، صندوق رفاه دانشجویی وزارت علوم و… انجام شده و در این راستا قراردادهایی منعقد شده است.

بانک قرض‌الحسنه مهر ایران در حوزه مسئولیت اجتماعی نیز فعالیت‌های مختلفی را انجام داده است. آیا این فعالیت‌ها ناشی از یک سیاست ویژه است که از سوی هیئت مدیره اتخاذ شده؟

در بانک قرض‌الحسنه مهر ایران هیئت مدیره در حوزه مسئولیت اجتماعی خود موفق عمل کرده است. ۱۰۰ میلیارد تومان تسهیلات به زنان سرپرست خانوار پرداخت شده، در مناطق زلزله‌زده استان کرمانشاه و نقاط محروم استان سیستان و بلوچستان نیز مدارسی ساخته شده است. ۱۰۰ واحد مسکونی برای مددجویان کمیته امداد ساخته شد و… . در سال‌های قبل نیز ۱.۵ میلیارد تومان وسایل آموزشی برای مناطق محروم خریداری شد که از طریق آموزش و پرورش توزیع شد.

بانک قرض‌الحسنه مهر ایران در سال جاری دو موفقیت مهم در سطح بین‌المللی به دست آورد؛ ارزیابی شما از این دستاوردها چیست؟

بنده در مراسم اهدای جایزه نخبه اقتصادی جهان اسلام به بانک قرض‌الحسنه مهر ایران در مالزی حضور داشتم. آنجا احساس کردم که خود را از سایر بانک‌های ایرانی متمایز کرده‌ایم. عملکردی که بانک قرض‌الحسنه مهر ایران در حوزه مسئولیت اجتماعی دارد، با سایر بانک‌ها متفاوت است. مجموعه افرادی که از بانک مهر ایران وام دریافت کرده‌اند، قابل مقایسه با بانک‌هایی نیستند که در آن مراسم حضور داشته‌اند.

همچنین بر اساس استانداردهای کمیته بازل، شفافیت عملکرد بانک قرض‌الحسنه مهر ایران برای برگزارکنندگان آن مراسم محرز شد. استاندارد کفایت سرمایه در دنیا بین ۸ تا ۱۲ درصد است، ولی در بانک قرض‌الحسنه مهر ایران بالای ۱۸ درصد است که از استاندارد بازل سه نیز بیشتر است. کمیته بازل، نسبت مطالبات به تسهیلات را در محدوده دو تا چهار درصد قابل قبول دانسته، در حالی که بانک قرض‌الحسنه مهر ایران موفق شده این نسبت را به کمتر از یک درصد برساند. آیتم دیگر تعداد افرادی است که از ما تسهیلات گرفته‌اند و همچنین کارهایی که بانک در حوزه مسئولیت اجتماعی انجام داده است. نشریه بنکر این چند آیتم را مد نظر قرار داده و بر اساس آن به هر بانکی امتیاز می‌دهد. در رابطه با جایزه سازمان همکاری اسلامی نیز خوشبختانه بین ۵۳ کشور که در مالزی حضور داشتند، سوم شدیم. این‌ها افتخاری برای شبکه بانکی کشور است. بانک قرض‌الحسنه مهر ایران در آیتم‌های مختلف از نُرم جهانی هم فراتر عمل کرده است و باید به همکاران بانک تبریک گفت.

این موفقیت‌ها جای تحسین دارد، با این حال، آیا برای توسعه و بهینه کردن خدمات بانک در آینده نیز برنامه‌ریزی انجام شده؟

بله، حتماً این‌گونه است. یکی از رخدادهای مهم در سال ۱۳۹۸، حذف کاغذ از سیستم بانکداری ما بود. سامانه میعاد در سالروز تأسیس بانک و به دست وزیر اقتصاد رونمایی شد و عملاً به سمت بانکداری بدون کاغذ رفتیم. اتفاق دیگری هم که در بانک مهر ایران رخ داد، افزایش سرمایه بانک از ۱۵۰۰ میلیارد تومان به ۲۵۰۰ میلیارد تومان بود. برای افق ۱۴۰۰ نیز رقم ۵۰۰۰ میلیارد تومان در نظر گرفته شده است. یکی از رویکردهای هیئت مدیره و مدیرعامل این است که سقف کارمزد تسهیلات را نیز به سه درصد برسانیم.

شما رئیس کمیسیون معاملات بانک هم هستید، در فروش املاک مازاد، بانک به چه صورت عمل کرده است؟

باید تأکید کنم املاک مازادی نداریم که در قبال تسهیلات و توقیف مال باشد. تملیک وثیقه در بانک مهر ایران وجود ندارد و به‌طور کلی وثیقه‌ای را از مشتری در قبال اعطای تسهیلات به وی، نمی‌گیریم. سایر املاکی هم که موجود است، املاک متعلق به بانک‌های سهامدار بانک مهر ایران است که در هنگام تأسیس، به‌عنوان سرمایه اولیه در اختیار این بانک قرار داده شده است. در طول چهار سال اخیر این املاک را بهینه کرده‌ایم. برخی از این املاک در نقاط نامرغوب بوده و امکان دسترسی مشتریان به آن‌ها فراهم نبوده که غالباً آن املاک را فروخته و در محل بهتری ملک جایگزین تهیه شده است.