صادق ملکی – تحلیلگر ارشد روابط بین‌الملل
کیوسک خبر – در جنگ روسیه علیه اوکراین، در کنار عامل اصلی ژئوپلیتیکی، ملاحظات چند وجهی و پیچیده‌ای چون موضوع انرژی و تاثیرات آن بر رقابت‌های سیاسی و اقتصادی در سطح جهانی، جلوگیری از نزدیکی بیشتر برلین به مسکو، اهمیت این موضوع با درک روابط راهبردی واشنگتن – لندن پس از برگزیت بیشتر قابل درک است. اخطار به پکن در خصوص تایوان و… مطرح است که رسانه‌های غربی کمتر بدان می‌پردازند. در ارتباط با نگرانی نسبت به ابعاد و دامنه جنگ اگرچه نمی‌توان با قاطعیت پیش بینی کرد اما بعید است جنگ ابعادی جهانی بگیرد. موضع گیری‌ها نشان می‌دهد که طرف‌های غربی به هیچ وجه به ورود به جنگ به طور مستقم مایل نیستند. به نظر می‌رسد در نتیجه جنگ اوکراین، مسکو تأدیب خواهد شد. اروپا درس خواهد گرفت. چین هوشیار خواهد شد. و در این میان مردم اوکراین هزینه این بازی را بیش از همه خواهند داد. مردم ایران و همه آزادیخواهان مخالف تجاوز روسیه و نقض استقلال و تمامیت ارضی اوکراین هستند. مردم ما زخم خورده اعمال و سیاست‌های دیروز و امروز روسیه بوده و هستند. بستر اجتماعی مردم ایران از نوستالژی سرزمین‌های از دست رفته قفقاز، آکنده از نفرت نسبت به روس‌ها متاثر بوده است. روس‌ها پس از جدا کردن قفقاز از ایران نه تنها گامی در جهت کاهش این نفرت برنداشتند بلکه با عملکرد خود بر دامنه آن افزودند. رفتار خصمانه روس‌ها علیه مردم ایران در مشروطیت، در جنگ اول و دوم جهانی با تلاش برای تجزیه ایران، در دروان جنگ تحمیلی با کمک به صدام، در موضوع هسته‌ای و همراهی در صدور قطعنامه‌ها علیه ایران، در بد قولی در تحویل نیروگاه بوشهر، تأخیر در تحویل اس ۳۰۰ها و در آخرین ضربه در نحوه استقبال از رئیس مجلس و رئیس‌جمهوری ایران تحقیری ملی نسبت به ایرانیان به نمایش گذاشتند که زخم و نفرت نسبت به روس‌ها در ایران عمیق‌تر از هر زمانی شده است. با نقشی که ما برای روس‌ها و یا شاید خود آنان برای خویش قائل شده‌اند، می‌تواند روند برجام را تحت تأثیر قرار دهد. به نظر می‌رسد بحران جنگ در اوکراین، برای ایران می‌تواند هم فرصت و هم تهدید باشد. تبدیل آن به فرصت و تهدید بستگی به راهبردهای کلان کشور و نوع تلقی ما از معادلات بین‌المللی داشته و دارد. بارها تاکید کرده و باز می‌کنم که اگر برجام یک پروژه باشد نباید چندان به آن امید بست اما اگر برجام تبدیل به روند شود می‌تواند موفق و محل امید باشد.