نائب رئیس هیئت مدیره و سرپرست شرکت بیمه آسماری با مروری بر تاریخچه تحولات صنعت بیمه در کشورمان پس از انقلاب اسلامی و نیز چگونگی مواجهه با تحریم، به بیان نکاتی درباره شیوه نرخ گذاری بیمه ها، بیمه های اتکایی و نیز لزوم توجه به دانش روز و بومی سازی علم بیمه پرداخته است.
به گزارش کیوسک خبر به نقل از روابط عمومی شرکت بیمه آسماری، بخش هایی از گفت و گوی «آیت کریمی» با «شماره ۳۰ – بیمه داری نوین» را در ادامه می خوانید:

 کتاب «کلیات بیمه» شما سال‌هاست در بخش‌های مختلف تدریس می‌شود و کسانی هم که در آزمون نمایندگی شرکت می‌کنند باید این کتاب را مطالعه کنند. مقداری از تألیفات خود بگویید.

کلیات بیمه چهار جلد پرسش و پاسخ دارد که دو جلد آن را بیمه مرکزی چاپ کرده است؛ چون این کتاب را به سفارش بیمه مرکزی تألیف کردم و وقتی کتاب را تألیف کردم رئیس کل از من خواست که هزار سؤال هم طرح کنم؛ هزار سؤال امروز به چهار کتاب تبدیل شده است.

علاوه براین من کتابی به نام «بیمه‌های اعتباری» دارم؛ بنابراین کتاب کلیات بیمه چهار ضمیمه دارد که با «بیمه‌های اعتباری» پنج جلد می‌شود.

این کتاب‌ها مرجع آزمون نمایندگان، کارگزاران و … هستند؛ اما امروز الزامی نیست که برای آزمون نمایندگان، کارگزاران و غیره از کلیات بیمه استفاده کنند معمولاً از پرسش و پاسخ استفاده می‌کنند یا از پرسش و پاسخ سؤالاتی استخراج می‌کنند.

من در ابتدا یا انتهای کتاب نوشته‌ام که اگر پیشنهادی دارید ارائه کنید؛ البته پیشنهاداتی هم ارائه شد و من آنها را اصلاح کردم.

 شما هشت سال مدیرمسئول فصلنامه بیمه مرکزی بودید.

بله. من هشت سال مدیرمسئول فصلنامه بیمه مرکزی بودم که سردبیر آن آقای دکتر علی‌آبادی بود.

 آقای ایثاری این فصلنامه را راه‌اندازی کردند؟

فصلنامه بیمه مرکزی در واحد آقای ایثاری تأسیس شد. آقای ایثاری در حقیقت پیشکسوت این فصلنامه بودند. من مدیرمسئول و آقای دکتر علی‌آبادی سردبیر بودند و آقایان مهندس آوانسیان و نادر مظلومی و ایثاری شورای نویسندگان را تشکیل می‌دادند. یک نفر باید به وزارت ارشاد به عنوان مدیرمسئول معرفی می‌شد که من را به عنوان مدیرمسئول فصلنامه معرفی کردند؛ گاهی ما مجبور بودیم چند مقاله بنویسیم یا ترجمه کنیم به نام‌های دیگر و چاپ کنیم تا فصلنامه منتشر شود. همکاران و کارشناسان در بیمه مرکزی و شرکت‌های دیگر کم‌کم تشویق شدند تا مقاله‌هایی برای فصلنامه بنویسند یا ترجمه کنند. گاهی آقای ایثاری مجبور می‌شد مقالات دیگران را که ترجمه کرده‌اند دوباره ترجمه کنند و به نام آن شخص منتشر کنیم. ما هشت سال توانستیم این فصلنامه را منتشر کنیم.

هنوز که هنوز است کارشناسان به عنوان مرجع از این هشت سال فصلنامه استفاده می‌کنند و ای کاش ادامه می‌یافت.

همان‌طور که می‌دانید ذات صنعت بیمه بر اساس ارزیابی ریسک ایجاد شده است و کار بیمه‌گری بدون ارزیابی ریسک بی‌معناست؛ وقتی آزادسازی تعرفه‌ها صورت گرفت انتقادات بسیاری وارد شد؛ حتی شما از طریق تلویزیون انتقادات خود را وارد و مقالات بسیاری نیز در این زمینه منتشر کردید، سؤال من این است که آیا در بازار فعلی، ارزیابی ریسک واقعی صورت می‌گیرد یا بیمه‌گران بدون توجه به این مقوله و صرفاً برای کسب سهم بازار بیشتر فعالیت می‌کنند؟به عبارتی پس از آزادسازی تعرفه‌ها رقابت بر سر سهم بازار شد نه بر اساس نرخ فنی و ارزیابی ریسک واقعی.

زمانی که قرار بر این شد تا تعرفه‌ها برداشته شود پیشنهادی ارائه کردم که بعدها پژوهشکده بیمه آن را عملیاتی کرد و آن اینکه یک تعرفه مشورتی به بازار ارائه دهیم که ارائه کردند. این پیشنهاد الگو گرفته از بازار آلمان بود. آلمانی‌ها بازار مشورتی دارند. آن زمان معاون طرح و توسعه بیمه مرکزی بودم. در آن زمان لازم بود یک تعرفه مشورتی ارائه دهیم تا کارشناسان، تعرفه‌های نامعقول در رشته‌های مختلف ارائه ندهند که بعدها ارائه دادند! مثلاً انبارهای درجه یک که تأسیسات ایمنی دارند و اصول چینش کالا در آنها رعایت می‌شود نرخ یک در هزار دارند و باید کارشناسان را هدایت کنیم تا روی نرخ مصوب یا تعرفه مشورتی مانور دهند. در مورد منازل مسکونی و سالن‌های تولیدی و ماشین‌آلات و … این مورد اتفاق افتاد.

به این ترتیب پژوهشکده بیمه تعرفه مشورتی را وارد بازار کرد و مورد استفاده قرار گرفت؛ ولی آیین‌نامه‌ای که بیمه مرکزی ارائه کرد که هر شرکت بیمه‌ای برای تعیین نرخ، ریسک‌هایی که بیمه می‌کند باید جدول نرخ و تعرفه داشته باشد و این تعرفه را به تأیید بیمه مرکزی برساند. نظارت بیمه مرکزی واقعاً لازم است که تعرفه شرکت‌های بیمه را داشته باشد، ولی متأسفانه شرکت‌های بیمه آن را با دقت تهیه نمی‌کنند؛ فقط یک چیزی را کپی می‌کنند. از طرفی بازار نیز بالا و پایین دارد. کشورهایی که به سمت خصوصی‌سازی رفته‌اند با چنین مشکلاتی مواجه شدند. صنعت بیمه ایران نیز باید مشکلات و گرفتاری‌ها و کم و کاستی‌های صنعت را در فضای آزاد اقتصادی تجربه کند و به تدریج اصلاحات لازم در صنعت بیمه انجام شود تا ما وارد بازار آزاد حرفه‌ای شویم.

 بنابراین معتقدید که ما در دوران گذار قرار داریم و در این دوران گذار قطعاً آزمون و خطا وجود دارد.

بله درست است. ما در دوران تحریم حضور داریم و نمی‌توانیم از تجربیات جهانی به صورت مؤثر و جامع بهره‌مند شویم. به صورت جسته و گریخته اطلاعاتی وجود دارد؛ ولی کاربردی نیست. ما نمی‌توانیم از تجربه‌های جهانی در ریسک‌های کتستروف مثل سیل و زلزله و طوفان و … که بخش‌هایی از کشورمان را تحت تأثیر قرار می‌دهد و آسیب و خسارت وارد می‌کند، بهره ببریم.