رضا ذبیحی،کارشناس مسائل سیاسی
کیوسک خبر ـ اتفاقات جدید در پی سفر رییس‌جمهور چین به عربستان و بیانیه های مشترک منتشر شده میان این دو کشور و نیز میان چین و دیگر کشورهای عربی، نشان از تحولات جدید در خاورمیانه می دهد که در آینده ممکن است اثرات قابل توجهی داشته باشد. در واقع سیاست خارجی چین تغییر نکرده است. سیاست خارجی این کشور همیشه بر مبنای منفعت گرایی بوده و آنچه اتفاق افتاده، این است که فرصت برای چین به منظور عرض اندام بیشتر و موثرتر برای این کشور در خاورمیانه ایجاد شده و لذا چین سعی دارد از این فرصت ایجاد شده نیز نهایت استفاده را کند.در واقع فرصت جدید برای چین در خاورمیانه پدیدار گشته است و چه بسا اگر این فرصت زودتر اتفاق می افتاد باز هم چین دقیقا همین رویه فعلی را طی می کرد. آنچه در اینجا بیشتر مشهود است، تغییر سیاست خارجی عربستان است، مشاهده می شود که عربستان سعی دارد از وابستگی کامل به غرب مقداری فاصله بگیرد و سیاست چندجانبه گرایی را در پیش بگیرد. بعد از اختلافات پیش آمده میان عربستان و آمریکا به دنبال مرگ جمال خاشقجی و نیز پس از اظهارات بایدن علیه بن سلمان و نیز موافقت آمریکا برای احیای توافق هسته ای با ایران، مشاهده شد که شکاف ها میان واشنگتن و ریاض در حال افزایش است. در نهایت پس از عدم تبعیت عربستان از خواست آمریکا برای افزایش عرضه نفت در قالب اوپک، امروز پرده دیگری از سیاست های جدید بن سلمان آشکار شده است و آن نشان دادن تلاش این کشور به منظور کاهش وابستگی به غرب است. مجموعه اتفاقات اخیر در روابط میان آمریکا و عربستان، ریاض را نسبت به غرب بدبین کرده است و لذا در تلاش است برای غرب در روابط با خود رقیب ایجاد کند تا از این طریق از یکسو از مواهب نزدیکی به پکن بهره مند شود و از سوی دیگر غرب را برای تبعیت از خواسته های خود تحت فشار قرار دهد. در این شرایط، چین از این فرصت نهایت استفاده را کرده است و از یکسو سعی کرده میان غرب و ریاض فاصله بیندازد و از سوی دیگر سعی کرده است جای پای مستحکمی برای پیشبرد اهداف خود در خاورمیانه بیابد. بیانیه های دو طرف و اشاره مستقیم آنها به مسائل سیاسی و حمایت از یکدیگر در این مسائل در مقابل رقبای منطقه ای و بین المللی، نشان از این دارد که سطح وابستگی اقتصادی طرفین به سطح بالایی در حال افزایش است و دارای منفعت مشترک بسیار بالایی می باشند.