بورس کالای ایران با هدف خاص حذف رانت از بازار خودرو به مقوله عرضه خودرو ورود پیدا کرد که بررسی‌ها نشان می‌دهد بورس کالا در مسیر درست گام برداشته و در این زمینه موفق بوده است. وزیر امور اقتصادی و دارایی تاکید کرده راه میانه برای حمایت از تولیدکننده و مصرف کننده در شرایط کنونی، عرضه خودرو در بورس کالاست. رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار هم یادآوری می‌کند که اگر سازوکارهای بورس کالا نبود، چه بسا که خودروسازان با زیان انباشته کنونی به تعطیلی کشیده می‌شدند. مدیرعامل بورس کالای ایران نیز با ارایه جدیدترین آمار از فروش خودرو در بورس کالا تاکید دارد سازوکار بورس کالا چرخه های پنهان معاملات خودرو را آشکار می‌کند و به دنبال حذف رانت است.

به گزارش کیوسک خبر به نقل از کالاخبر ، میزگرد تخصصی «تبیین و بررسی اثرات عرضه خودرو در بورس کالا»، با هدف بررسی وجوه و جوانب عرضه خودرو در بورس، با حضور وزیر اقتصاد، رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار، مدیرعامل بورس کالای ایران، مدیران عامل ایران خودرو، سایپا و بهمن‌موتور و همچنین برخی از اقتصاددانان به میزبانی دانشکده اقتصاد دانشگاه علامه‌طباطبایی برگزار شد.

راه میانه حمایت از مصرف کننده و تولیدکننده
احسان خاندوزی، وزیر اقتصاد در ابتدای میزگرد تخصصی «تبیین و بررسی اثرات عرضه خودرو در بورس کالا» اظهار کرد: بازگشت به روش های فروش خودرو در چند سال اخیر، زیبنده مردم، دولت و سیاست گذار اقتصادی نیست. منتقدان، راهکار شفاف پیشنهاد دهند که آیا به جز عرضه خودرو در بورس کالا، راهی برای حمایت همزمان از تولیدکننده و دسترسی منصفانه مردم به خودرو وجود دارد؟ از این موضوع استقبال می کنم.

به گفته احسان خاندوزی یکی از اهداف اصلی دولت سیزدهم مقابله با ویژه خواری است که با ایجاد شفافیت و کشف قیمت های منصفانه در بازار خودرو به این هدف می رسیم. راه وسط و میانه برای حمایت همزمان از تولیدکننده و مصرف کننده، عرضه خودرو در بورس کالا است. بازگشت به شیوه های قبلی فروش خودرو که در چند سال اخیر انجام شده، زیبنده مردم نیست.

اگر بورس کالا نبود، خودوسازان تعطیل می‌شدند
مجید عشقی، رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار نیز در ادامه این نشست اظهار کرد: در صورت عدم عرضه خودرو در بورس کالا، صنعت خودرو به تعطیلی کشیده می‌شد. این صنعت شبیه بیماری است که عارضه‌های مختلفی دارد.

به گفته مجید عشقی از قیمت‌گذاری دستوری تا مقیاس تولید، چالش‌های مالی، مدیریت و مالکیت دولتی و ضعف‌های مدیریت اجرایی این صنعت را طی سالیان متمادی ضعیف کرده است.

عشقی با بیان اینکه انباشت زیان ۱۵۰ هزار میلیارد تومانی یقینا قابل ادامه نبود و این صنعت در صورت ادامه روند قبل، حتما با یک توقف تلخ مواجه می‌شد، گفت: ادامه وضع قبل قطعا امکان‌پذیر نبوده و نیست. متاسفانه به تازگی رکورد جدیدی در قرعه کشی خودرو ثبت شد و به نوعی یک توزیع رانت بی هدف در روند قرعه کشی خودرو در حال وقوع است.

هدف خاص بورس کالا حذف رانت است
حامد سلطانی‌نژاد، مدیرعامل بورس کالای ایران نیز در ادامه این نشست با اشاره به کارنامه عملکردی بورس کالا گفت: ارزش معاملات بورس کالا از ابتدای امسال به ۷۰۰ هزار میلیارد تومان رسیده و رکورد سال گذشته را پشت سر گذاشته ایم؛ در این میان ارزش معاملات خودرو در بورس کالا نزدیک به ۲۰ هزار میلیارد تومان بوده است.

سلطانی‌نژاد تصریح کرد: با معامله بیش از ۳۴ هزار دستگاه خودرو تا قبل از معامله امروز دنا، حدود ۶ هزار میلیارد تومان سود تولیدکنندگان و ۴۴۰۰ میلیارد تومان سود مصرف کنندگان بوده است؛ همچنین دولت نیز ۵۴۰ میلیارد تومان از محل مالیات ارزش افزوده سود به دست آورده است.

به گفته مدیرعامل بورس کالای ایران همه این سودها تا پیش از این در چرخه های پنهان معاملات خودرو به افرادی خاص می رسید. ماموریت اصلی بورس کالا در زمینه معاملات خودرو، حذف رانت است.

هیچ راه حلی بهتر از بورس کالا نیست
مهدی خطیبی مدیرعامل ایران خودرو نیز در ادامه این نشست اظهار کرد: به راحتی می توان اثبات کرد که در چهار پنج سال گذشته بیش از ۳۵۰ هزارمیلیارد تومان از جیب خودروساز، سهامداران و مردم خارج شده و به جیب سودجویان وارد شده است.
به گفته او، هیچ راه حلی بهتر از بورس کالا وجود ندارد. با توجه به سهامداران عدالت، حدود یک چهارم مردم ایران، سهامدار ایران خودرو هستند. مردم، خودروساز و دولت همگی از روند عرضه خودرو در بورس راضی هستند.

چرا جبران خسارت قیمت‌گذاری دستوری اجرا نمی شود
جمشید ایمانی، رئیس هیئت مدیره بهمن خودرو نیز در این نشست تصریح کرد: چرا ماده ۹۰ اصل ۴۴ مبنی بر جبران خسارت تولیدکنندگان ناشی از قیمت‌گذاری دستوری اجرا نمیشود؟ حتی سازمان حمایت در خصوص قیمت‌گذاری به قانونی استناد می کند که صرفا مربوط به کالاهای اساسی است.

ایمانی در ادامه افزود: در حال حاضر قیمت اصلا دست خودروساز نیست؛ چرا که به صورت تکلیفی، هفتاد درصد عرضه به جوانی جمعیت و نوسازی اختصاص پیدا کرده و از پول سهامدار به افراد خاصی داده می‌شود این واقعا شرعی است؟ پیشنهاد من این است که این دو قانون تکلیفی، شش ماه تا یکسال تعلیق شود تا بازار با عرضه صد در صدی به تعادل برسد.

با زیان انباشته خودروسازان می‌توانیم مزدا را بخریم!
بیوک علیمرادلو، مدیرعامل گروه بهمن هم در ادامه این نشست تصریح کرد: براساس آمار بیش از ۸۰ درصد خریداران خودرو از سیستم قرعه کشی به سرویس اولیه خودرو مراجعه نمی کنند، چون بلافاصله خودرو را می فروشند؛ چرا این آمارها دیده نمی شود؟ با زیان انباشته خودروسازان در سال های اخیر می‌توان شرکت مزدا را خرید.

به گفته علیمرادلو، سود حاصل از تولید باید به چرخه تولید برگردد و صرف توسعه تکنولوژی تولید خودروهای جدید شود تا شاهد رشد تولید و رقابت در میان خودروسازان باشیم؛ در نهایت سود تولید باید به صاحبانش یعنی سهامداران برسد. کاهش دستوری قیمت ها به افزایش سوداگری در بازار منجر می شود.

مسیر فروش بورسی خودرو راه حل مناسبی است
در این نشست برخی از اقتصاددانان به ارزیابی موضوع فروش خودرو در بورس کالا پرداختند. محمد قاسمی، اقتصاددان در این باره می‌گوید: لاتاری ملی قرعه کشی خودرو بر پایه کدام منطق اجرایی می شود و آنچه واضح است، این رویه کاملا بی هدف عملیاتی شده و به عبارتی دست دلال ها را برای حضور در بازار خودرو بازگذاشته ایم.

به گفته قاسمی اصلاحات انجام شده از مسیر بورس کالا برای فروش خودرو، راه حل مناسبی است که می تواند به شفافیت و توسعه صنعت خودرو کمک کند.

در تایید فروش بورسی خودرو
داود دانش‌جعفری، اقتصاددان هم در ادامه این نشست اظهار کرد: قیمت گذاری دستوری در اقتصاد مطلوب نیست، همچنین روش عرضه خودرو در بورس کالا خوب است اما جای اصلاح دارد.

به گفته دانش جعفری قیمت ها باید به گونه ای اصلاح شود که قیمت برای مصرف کننده و تولیدکننده منصفانه باشد. مشکلات به صورت جمعی و با نگاه همه جانبه باید حل شود و نیازمند یک طرح پژوهشی است.