امروزه از واحدهای تولید فولاد خام به‌عنوان قلب تپنده کارخانه‌های فولادسازی یاد می‌شود. در برنامه رادیو فولاد این هفته، غلامرضا کمالی ،مدیر ناحیه فولادسازی و ریخته‌گری مداوم فولاد مبارکه، به سؤالات مجری این برنامه چنین پاسخ داد:

با توجه به محدودیت‌های شدید برق در خطوط تولید، ناحیه فولادسازی و ریخته‌گری در چه شرایطی است و با چه میزان از توان در حال تولید است؟

با توجه به محدودیت‌های برق شدید در نظر گرفته‌شده برای فولاد مبارکه، ما در تیرماه توانستیم تنها معادل ۶۰ درصد ظرفیت ناحیه فولادسازی تختال تولید کنیم و پیش‌بینی می‌شود که در مردادماه نیز با این میزان محدودیت، فقط ۴۰ درصد ظرفیت را پوشش دهیم.

یکی از راهکارهای مدیریت شرکت برای جلوگیری از افت تولید ذخیره‌سازی فولاد خام در ایامی بود که این محدودیت‌ها کمتر بود. الآن فولادسازی و ریخته‌گری چه میزان فولاد خام ذخیره‌سازی کرده است؟

در ماه‌های تولید حداکثری در فروردین و اردیبهشت، ما بیشترین تولید تختال را داشتیم که این موضوع می‌تواند بخشی از کسری تولید تختال جهت تولید نورد گرم را جبران کند؛ ولی این ذخیره تختال به‌هرحال محدود است و برای پایدار بودن تولید در واحد نورد گرم نیازمند تأمین انرژی در روزهای آتی هستیم.

در چنین شرایطی برای پایداری تولید در فولادسازی و ریخته‌گری مداوم چه تمهیداتی پیش‌بینی کرده‌اید؟

امسال با راه‌اندازی نیروگاه جدید انتظار داشتیم برق بیشتری از شبکه دریافت کنیم و علی‌رغم اینکه نیروگاه جدید فولاد مبارکه بیش از ۴۰۰ مگاوات برق به شبکه تزریق کرد، متأسفانه با گرمای بی‌سابقه هوا و بدعهدی شرکت برق، انرژی دریافتی در تیرماه حتی مقداری از انرژی مدت مشابه سال قبل هم کمتر بود. محدودیت انرژی دو نکته منفی دیگر را هم به همراه دارد؛ اول اینکه به دلیل نامنظم بودن و غیرقابل پیش‌بینی بودن میزان برق در دسترس امکان برنامه‌ریزی دقیق برای تولید وجود ندارد و دوم اینکه تفاوت در میزان انرژی در دسترس در ساعات مختلف شبانه‌روز موجب توقف مکرر کوره‌ها و شروع به کار مجدد آن‌ها می‌شود. این مسئله موجب گرم و سرد شدن زیاد نسوز کوره و پاتیل شده و باعث افزایش مصارف مواد به ازای هر تن تولید تختال خواهد شد. بااین‌حال همکاران ما در واحد فولادسازی با هوشیاری و کار جهادی، تمام توانشان را به کار گرفته‌اند که در زمان محدودیت انرژی از حداکثر انرژی در دسترس استفاده کنند. ما به بالای ۹۰ درصد استفاده بهینه از انرژی رسیده‌ایم و حتی برخی از روزها به ۹۵ درصد رسیده‌ایم و این عدد بسیار خوبی است. همکاران ما با تعهد و تلاش و دقت‌نظری که دارند به‌محض اینکه کوره‌ای تخلیه می‌شود کوره بعدی را در کوتاه‌ترین زمان ممکن آماده شروع کار می‌کنند تا بتوانیم از انرژی به‌صورت بهینه حداکثر بهره را ببریم.

یکی از راهبردهای فولاد مبارکه تولید حداکثری برای تأمین بازار داخلی و جلوگیری از التهاب در بازار است. نظر شما در این باره به‌ویژه در شرایطی که با محدودیت انرژی مواجهیم چیست؟

سیاست فولاد مبارکه همواره تأمین بازار داخل بوده و همیشه سعی کرده به تعهداتش در قبال مشتریان به‌طور کامل عمل کند. با توجه به برنامه‌ریزی‌های خوبی که انجام‌شده در ماه‌هایی که محدودیت انرژی نداریم، سعی می‌کنیم ذخیره‌سازی خوبی در تختال و آهن اسفنجی داشته باشیم تا بتوانیم طبق برنامه سفارش‌ها را تولید کنیم و به دست مشتریان برسانیم. از جمله اقدامات دیگری که با کمک واحد برنامه‌ریزی و کنترل تولید انجام می‌گیرد مدیریت دقیق سفارش‌ها و گریدهای تولیدی در زمان محدودیت است که سفارش‌های با اولویت بالاتر را بتوان در سیکل تولید نگه داشت. البته نکته مهم این است که سرمایه‌گذاری در بخش انرژی کشور و صنعت برق و گاز باید انجام شود و سرعت بگیرد تا ما در آینده با چنین مشکلات زیادی در صنعت فولاد مواجه نشویم.

آیا برای ذخیره‌سازی، حداقلی هم در نظر گرفته‌اید تا از پایداری تولید در نواحی پایین‌دست مطمئن شوید؟

حداقل ذخیره‌سازی به‌صورت برنامه‌ریزی‌شده بر اساس پیش‌بینی میزان انرژی در دسترس صورت می‌گیرد و بدیهی است که اگر مطابق پیش‌بینی‌ها انرژی اختصاص نیابد واحدهای پایین‌دست تحت تأثیر قرار خواهند گرفت.

از تهدید محدودیت انرژی در مسیر فرصت‌سازی برای تولید بهینه چگونه استفاده می‌کنید؟

در حال حاضر به دلیل محدودیت‌های برق، میزان تولید کم شده است؛ اما فرصت داریم که شات‌دان‌ها را برنامه‌ریزی و به‌موقع اجرا کنیم. ما معمولاً در زمان محدودیت‌های انرژی شات‌دان‌های بلندمدت را اجرا می‌کنیم تا بتوانیم با آمادگی کامل در زمان رفع محدودیت، تولید حداکثری را در زمان کوتاه با توقفات کم و کیفیت عالی داشته باشیم.

در مرداد و شهریور چند شات‌دان پیش‌بینی شده است؟

ماشین شماره یک ریخته‌گری مداوم به مدت یک ماه درگیر انجام شات‌دان سالیانه بود که خوشبختانه با موفقیت وارد مدار تولید شد. در ادامه، تعمیرات اساسی سایر ماشین‌های ریخته‌گری نیز امسال انجام خواهد گرفت. به‌طور هم‌زمان برای کوره‌های قوس الکتریکی، کوره‌های پاتیلی و سایر تجهیزات نیز برنامه‌ریزی صورت می‌گیرد تا در فاز تعمیرات اساسی قرار گیرد.