وحید شقاقی شهری-کارشناس اقتصادی

در مورد دلیل نوسانات اخیر بازار ارز باید گفت که این نوسانات تنها مختص بازار ارز نبوده و در اکثر بازارهای کشور شاهد آن بوده‌ایم اما ریشه اصلی این رخدادها در حجم نقدینگی است و در سال گذشته نیز رشد ۲۸ درصدی داشت که این نقدینگی در همه بازارها جریان می‌یابد و آنها را به هم می‌ریزد. البته در ماه‌های اخیر شاهد حوادثی بودیم که این مسئله را تشدید کرد مثلاً از بهمن و اسفندماه تحریم‌های امریکا تشدید شد و معطوف به اجزای صادرات غیرنفتی با محوریت پتروشیمی شد که بخش اعظم صادرات غیرنفتی ما را تشکیل می‌دهد و این شرایط را برای کشور ما سخت‌تر کرده است.موضوع دیگر مربوط به بحث بیماری کرونا است که با شیوع آن صادرات غیرنفتی ما در این مدت نزدیک به ۳۰ درصد افت کرده و این باعث ایجاد کسری در تراز تجاری و ارزی کشور شده است. همچنین تعطیلی بازارهای دارایی به دلیل بیماری کرونا موجب شد که نقدینگی بیشتری به سمت بازار سرمایه حرکت کند به طوری که در برخی روزها شاهد ورود تقریباً سه هزار میلیارد تومان به بازار سرمایه بودیم و این باعث شد تا شاخص کل در سه ماه رشد ۵۰۰ هزار واحدی را تجربه کند.ماحصل این رشد شتابان بازار سرمایه که دولت نیز مشوق آن بود ایجاد تلاطم در چهار بازار ارز، طلا، خودرو و مسکن بود. بنابراین تصور دولتمردان ما مبنی بر اینکه اگر نقدینگی به سمت بازار سرمایه حرکت کند مانع ورود نقدینگی به بازارهای موازی دیگر می‌شود، اشتباه بود. غافل از اینکه روند حرکتی این بازارها هماهنگ با یکدیگر است به طوری که وقتی بازار سرمایه رشد بی‌سابقه دارد تاثیرات آن بر چهار بازار دیگر نیز سرریز می‌شود.به عبارت دیگر امکان ندارد که یک بازار دارایی دچار تحول شود و بازارهای دیگر تغییری نکند. اگر بازاری مانند بازار سرمایه رشد غیرمنطقی داشته باشد پس از یک وقفه زمانی در بازارهای دیگر تاثیرات خود را نشان خواهد داد.البته بیماری کرونا موجب انسداد مرزهای کشور شد که فشار شدیدی به تراز ارزی کشور با وارد کرد. بنابراین اگر مرزها به روال عادی بازگردد، صادرات غیرنفتی کشور دوباره رشد کند، بتوانیم صادرات نفت را هم داشته باشیم و رشد نقدینگی برای سه ماهه دوم کنترل کنیم می‌توان انتظار داشت که قیمت دلار فراتر از ۱۸ هزار تومان نرود اما اگر به همین روال باشد احتمالا قیمت آن بالاتر از این نیز برود.