مقداد همتی- کارشناس حوزه مسکن

ماهیت کالای مسکن بسیار متفاوت‌تر و پیچیده‌تر از سایر کالاهای اساسی است. علاوه بر تفاوت‌های اقتصادی نظیر غیر منقول بودن خانه، کالای مسکن، اساسی‌ترین نیاز خانوارها و غیر قابل جایگزین است که این امر تصمیم‌گیری برای این موضوع را پیچیده می‌کند. از طرفی حضور کالای صددرصد مصرفی نظیر مسکن در بازارهای سرمایه‌ای با منطق اقتصادی در تضاد است.تلاش وزارت راه و شهرسازی مبنی بر فروش متری زمین در بورس به جهت افزایش تقاضایی که به وجود می‌آورد، شرایط را برای افزایش قیمت زمین مهیا می‌سازد.تجربه نشان داده است که بازار مسکن معمولا با دوره‌های رکود طولانی مدت مواجه می‌شود، از این رو کالای مسکن شرایط حضور در بازار بورس را ندارد و برای تقاضای سرمایه‌ای از نقدشوندگی مناسب برخوردار نیست.در شرایطی که قصد متولیان مسکن از عرضه زمین در بورس، تامین مالی باشد، می‌تواند با تسهیل شرایط پیش‌فروش مسکن نسبت به تامین مالی اقدام کند.تامین مالی ساخت مسکن می‌تواند به صورت پیش‌فروش انجام بپذیرد، همچنین برای حضور تقاضاهای خرد مصرفی میتوان شرایط پیش فروش دانگی را فراهم کرد.استفاده از روش‌های فروش اقساطی زمین که سابقه اجرا در پروژه مسکن ویژه را دارد، می‌تواند به عنوان روش‌های موفق ساخت مسکن احیا شود. در این شیوۀ ساخت مسکن، هزینه ساخت در اقساط چندگانه از متقاضی دریافت می‌شود، پس از تکمیل واحد مسکونی نیز هزینه زمین توسط اقساط بلند مدت از صاحب‌خانه گرفته خواهد شد.فروش اقساطی زمین تحت عنوان طرح تام فاز، مد نظر وزارت راه و شهرسازی قرار داشت که این شیوۀ ساخت مسکن پس از تغییر معاونت مسکن وزارت راه و شهرسازی پیگیری نشد.