طاهره نطقی طاهری
حذف ارز نیمایی از نظام ارزی کشور گامی مهم در راستای شفافسازی و بهبود رقابت در بازار ارز محسوب میشود. این تصمیم که با هدف تنظیم بازار بر اساس عرضه و تقاضا گرفته شده است، اگرچه با چالشهایی همراه خواهد بود، اما میتواند زمینهساز کاهش وابستگی به واردات، افزایش صادرات غیرنفتی و تقویت تولید داخلی شود.
به گزارش کیوسکخبر، حذف ارز نیمایی بهعنوان یکی از تصمیمات مهم اقتصادی کشور، پیامدهای متنوعی برای اقتصاد ایران به همراه دارد. از حذف رانتهای ارزی گرفته تا کاهش فسادهای ناشی از نظام چند نرخی ارز، همگی از جمله فرصتهایی هستند که این تغییر میتواند ایجاد کند. اما این اقدام چالشهایی نیز به همراه دارد که نیازمند مدیریت هوشمندانه است.
ارز نیمایی به دلیل اختلاف زیاد با نرخ بازار آزاد، بستری برای سوءاستفادهها و ایجاد رانت بود. حذف این نرخ و سوق دادن معاملات به سمت بازار آزاد و توافقی، شرایط شفافتری را برای فعالان اقتصادی فراهم میکند. در این سیستم جدید، نرخ ارز بر اساس واقعیتهای بازار تعیین میشود و صادرکنندگان و واردکنندگان میتوانند معاملات خود را در فضایی آزادتر و شفافتر انجام دهند.
در نظامهای ارزی دو نرخی، تفاوت قیمتها بهطور طبیعی منجر به سوءاستفادههایی نظیر بیشاظهاری در واردات و کماظهاری در صادرات میشود. با حذف ارز نیمایی، احتمال این تخلفات بهطور چشمگیری کاهش خواهد یافت. شفافیت بیشتر در تخصیص ارز و حذف واسطههای غیرضروری نیز از دیگر پیامدهای مثبت این تغییر است.
یکی از نتایج مهم این تصمیم، کاهش وابستگی به واردات و تقویت تولید داخلی است. با حذف ارز نیمایی، تولیدکنندگان داخلی انگیزه بیشتری برای استفاده از ظرفیتهای داخلی خواهند داشت. در عین حال، این اقدام میتواند صادرات غیرنفتی کشور را تقویت کند. واقعی شدن نرخ ارز باعث میشود که صادرکنندگان ارز حاصل از صادرات خود را با نرخ منصفانه به بازار بازگردانند، که این امر تأثیر مثبتی بر تراز تجاری کشور خواهد داشت.
با وجود مزایای این اقدام، نگرانیهایی نیز وجود دارد. افزایش هزینه واردات، بهویژه برای کالاهای اساسی، یکی از چالشهای احتمالی است. این موضوع میتواند فشار بیشتری بر خانوارها وارد کند و نرخ تورم را افزایش دهد. برای مدیریت این چالش، دولت باید تدابیر مناسبی نظیر اختصاص یارانه مستقیم به اقشار آسیبپذیر اتخاذ کند.
یکی از پیامدهای حذف ارز نیمایی، نزدیکتر شدن نرخ ارز به ارزش واقعی آن است. این تغییر میتواند اعتماد سرمایهگذاران را افزایش دهد و پیشبینیپذیری بیشتری برای کسبوکارها ایجاد کند. نرخ ارز واقعی، بستری مناسب برای جذب سرمایهگذاریهای داخلی و خارجی فراهم میکند و زمینهساز رونق اقتصادی خواهد شد.
ایجاد یک بازار آزاد و رقابتی، از دیگر مزایای حذف ارز نیمایی است. این بازار میتواند با تنظیم قیمتها بر اساس عرضه و تقاضا، از نوسانات مصنوعی جلوگیری کند. علاوه بر این، با کاهش وابستگی به سیاستهای دستوری دولت، بازار ارز به سمت خودتنظیمی پیش خواهد رفت.
برای بهرهبرداری از فرصتهای ناشی از حذف ارز نیمایی، دولت باید نقش فعالی در مدیریت بازار ارز ایفا کند. تأمین کالاهای اساسی، تنظیم سیاستهای مالی و پولی مناسب و جلوگیری از نوسانات شدید، از جمله اقداماتی است که میتواند تأثیرات مثبت این تصمیم را تقویت کند.
حذف ارز نیمایی اقدامی استراتژیک است که با وجود چالشهای کوتاهمدت، در بلندمدت میتواند به سود اقتصاد کشور تمام شود. افزایش شفافیت، کاهش رانت، تقویت تولید داخلی و واقعی شدن نرخ ارز از جمله فرصتهایی است که این تغییر برای اقتصاد ایران به ارمغان میآورد. با این حال، موفقیت این طرح به مدیریت صحیح دولت و اتخاذ سیاستهای مکمل بستگی دارد تا ضمن کاهش آثار منفی، زمینهساز رشد اقتصادی و ثبات بازار ارز شود.
منبع خبر : کیوسک خبر
https://www.kioskekhabar.ir/?p=247214