رشد استفاده از رمزارزها در ایران، با وجود فرصت‌هایی چون دور زدن تحریم‌ها و انتقال مالی سریع، چالش‌های فراوانی به همراه داشته است. بانک مرکزی با تدوین سند سیاست‌گذاری جدید، گامی مهم برای تنظیم و نظارت بر این فناوری نوظهور برداشته است؛ اما آیا این اقدامات برای کنترل ریسک‌ها و بهره‌برداری بهینه از ظرفیت‌های رمزارزی کافی خواهد بود؟

به گزارش کیوسک‌خبر، در سال‌های اخیر، رمزارزها نظیر بیت‌کوین و اتریوم به‌سرعت در میان مردم و بنگاه‌های اقتصادی ایران گسترش یافته‌اند. از انتقال پول تا دور زدن تحریم‌ها، این فناوری توانسته به ابزاری جذاب برای مقابله با محدودیت‌های مالی بین‌المللی تبدیل شود. ایران با دسترسی به انرژی ارزان، به یکی از مراکز اصلی استخراج رمزارزها تبدیل شده است. فعالیت‌های ماینینگ نه‌تنها منبع درآمد برای بسیاری از افراد و شرکت‌ها شده، بلکه به توسعه اکوسیستم رمزارزها نیز کمک کرده است.

بااین‌حال، نگرانی‌های زیست‌محیطی به دلیل مصرف بالای انرژی برای استخراج، منجر به تصمیماتی چون محدودسازی موقت این فعالیت‌ها از سوی دولت شده است. علاوه بر این، استفاده گسترده از رمزارزها در پرداخت‌های داخلی و بین‌المللی همچنان در سایه نبود قوانین شفاف و نظارت دقیق قرار دارد.

هرچند رمزارزها امکان معاملات مالی امن و سریع را فراهم می‌کنند، اما این فناوری خالی از اشکال نیست. نوسانات شدید قیمتی، یکی از بزرگ‌ترین معضلات آن محسوب می‌شود که می‌تواند به بی‌ثباتی اقتصادی دامن بزند. از سوی دیگر، ماهیت ناشناس تراکنش‌های رمزارزی خطرات جدی برای استفاده‌های غیرقانونی مانند پولشویی و تأمین مالی تروریسم به همراه دارد.

ثبت تراکنش‌ها در بستر بلاک‌چین، اگرچه شفافیت نسبی ایجاد می‌کند، اما مشخص نبودن هویت کاربران، پیگیری و کنترل فعالیت‌های غیرقانونی را دشوار ساخته است. این موضوع، چالش مهمی برای کشورهای در حال توسعه مانند ایران است که با تحریم‌ها و محدودیت‌های بین‌المللی مواجه‌اند.

تحریم‌های اقتصادی، یکی از عوامل اصلی استقبال ایرانیان از رمزارزها بوده است. این فناوری به تجار و شرکت‌ها اجازه داده تا معاملات بین‌المللی خود را بدون وابستگی به سیستم‌های مالی تحت نظارت آمریکا انجام دهند. اما در مقیاس کلان، استفاده از رمزارزها برای معاملات بزرگی مانند صادرات نفت یا واردات کالاهای اساسی همچنان چالش‌برانگیز است.

یکی دیگر از کاربردهای رمزارزها، ذخیره‌سازی ارزش و سرمایه‌گذاری است. در شرایطی که دسترسی به ارزهای خارجی محدود است، این فناوری می‌تواند راهی برای حفظ ارزش دارایی‌ها و کاهش اثرات تورم باشد.

بانک مرکزی ایران، با درک اهمیت این فناوری، سند سیاست‌گذاری رمزارزها را تصویب کرده است. این سند، چارچوبی برای تنظیم و نظارت بر فعالیت کارگزاران و صرافی‌های رمزارزی ارائه می‌دهد. از مهم‌ترین نکات این سیاست‌گذاری، الزام به رعایت قوانین مالیاتی و مقررات مبارزه با پولشویی است که می‌تواند به شفافیت بیشتر در این حوزه کمک کند.

این رویکرد، بر تقویت تعامل بین بانک مرکزی و نهادهایی نظیر وزارت اقتصاد تأکید دارد. هدف اصلی، بهره‌برداری بهینه از ظرفیت‌های رمزارزها و کاهش مخاطرات ناشی از فعالیت‌های غیرقانونی است. بااین‌حال، موفقیت این سیاست‌ها وابسته به همکاری موثر همه ذی‌نفعان و ایجاد چارچوب‌های قانونی جامع و شفاف است.

خدایار سعید وزیری، کارشناس حوزه رمزارزها، معتقد است که ورود بانک مرکزی به این عرصه می‌تواند به ایجاد نظم و کاهش سوءاستفاده‌ها کمک کند. وی تأکید دارد که برای استفاده موثر از رمزارزها در دور زدن تحریم‌ها، ایجاد زیرساخت‌های لازم و پذیرش این فناوری از سوی شرکای تجاری خارجی ضروری است.

همچنین، ساماندهی فعالیت‌های استخراج رمزارز، از جمله مسائل مهمی است که نیاز به تدوین مقررات دقیق دارد. قاعده‌گذاری در این حوزه، می‌تواند فرصت‌های اقتصادی ناشی از استخراج را افزایش داده و از چالش‌هایی نظیر مصرف بالای انرژی بکاهد.

تصویب سند سیاست‌گذاری بانک مرکزی در حوزه رمزارزها، گامی اساسی برای نظارت و توسعه این فناوری در ایران است. با وجود چالش‌هایی نظیر نوسانات قیمتی و خطرات امنیتی، این فناوری پتانسیل بالایی برای تقویت اقتصاد کشور دارد. آنچه اهمیت دارد، تدوین مقرراتی است که ضمن کنترل ریسک‌ها، از فرصت‌های این بازار نوظهور به بهترین شکل بهره‌برداری شود.