با وجود تحریم‌های شدید آمریکا علیه صنعت پتروشیمی ایران، صادرات این بخش در سال جاری به مرز ۱۳ میلیارد دلار رسیده است. بررسی‌ها نشان می‌دهد که ایران با توسعه بازارهای صادراتی و افزایش تعداد کشورهای خریدار، توانسته است بر چالش‌های ناشی از تحریم‌ها غلبه کند. در این میان، نقش شرکت‌های پتروشیمی در خودکفایی و ساخت داخل قطعات نیز به عنوان عاملی کلیدی در مقاومت اقتصادی ایران در برابر تحریم‌ها مورد توجه قرار گرفته است.

به گزارش کیوسک‌خبر، صنعت پتروشیمی ایران در سال جاری با وجود تحریم‌های شدید ایالات متحده آمریکا، رشد قابل توجهی در صادرات داشته است. بر اساس آمارهای ارائه شده توسط مدیرعامل شرکت ملی صنایع پتروشیمی، میزان کل صادرات این صنعت در ۱۱ ماهه امسال به حدود ۱۲ میلیارد دلار رسیده است و پیش‌بینی می‌شود این رقم تا پایان سال به مرز ۱۳ میلیارد دلار برسد. این موفقیت در شرایطی به دست آمده که دولت آمریکا به رهبری دونالد ترامپ، تحریم‌های گسترده‌ای را علیه بخش‌های نفت و پتروشیمی ایران اعمال کرده است.

تحریم‌های آمریکا و تلاش برای صفر کردن صادرات پتروشیمی ایران

دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور سابق آمریکا، از زمان ورود به کاخ سفید، سیاست‌های تحریمی شدیدی را علیه ایران به اجرا گذاشت. یکی از اهداف اصلی این تحریم‌ها، محدود کردن صادرات نفت و محصولات پتروشیمی ایران بود. در این راستا، وزارت خزانه‌داری آمریکا در اقدامی هماهنگ با وزارت امور خارجه، تحریم‌هایی را علیه ۱۶ نهاد، ۲۲ شخص و ۱۳ شناور مرتبط با صنعت نفت و پتروشیمی ایران اعمال کرد. این تحریم‌ها به‌طور خاص بر بخش لجستیک و حمل‌ونقل محصولات پتروشیمی متمرکز بودند.

با این حال، بررسی‌ها نشان می‌دهد که این تحریم‌ها نتوانسته‌اند به طور کامل بر صادرات پتروشیمی ایران تأثیر بگذارند. محمدرضا حیدرزاده، مدیرعامل یکی از واحدهای پتروشیمی کشور، در این باره اظهار کرده است که علی‌رغم تحریم‌ها، بازارهای صادراتی ایران در دو سال گذشته توسعه یافته‌اند. به گفته وی، تعداد کشورهای خریدار محصولات پتروشیمی ایران از ۱۶ کشور در سال ۱۴۰۱ به ۲۳ کشور در سال ۱۴۰۲ و سپس به ۳۲ کشور تا پایان هشت ماهه سال ۱۴۰۳ افزایش یافته است.

نقش صادرات پتروشیمی در تأمین ارز کشور

صنعت پتروشیمی ایران نه تنها به عنوان یکی از مهم‌ترین بخش‌های تولیدی کشور شناخته می‌شود، بلکه نقش کلیدی در تأمین ارز مورد نیاز اقتصاد ایران نیز دارد. بخش قابل توجهی از محصولات پتروشیمی تولید شده در ایران به بازارهای جهانی صادر می‌شود و درآمد حاصل از این صادرات به عنوان یکی از منابع اصلی تأمین ارز کشور مورد استفاده قرار می‌گیرد. بر همین اساس، بانک مرکزی ایران همواره واردات ارز حاصل از صادرات پتروشیمی را تحت نظر دارد.

حسن عباس‌زاده، مدیرعامل شرکت ملی صنایع پتروشیمی، در این خصوص اعلام کرده است که در ۱۱ ماهه امسال، حدود ۹ میلیارد و ۱۴۰ میلیون دلار از صادرات پتروشیمی به چرخه اقتصادی کشور بازگشته است. وی همچنین پیش‌بینی کرده است که در ماه پایانی سال جاری، درآمد ارزی این صنعت به حدود ۸۰۰ میلیون تا یک میلیارد دلار برسد.

چالش‌های تحریم‌ها و راهکارهای مقابله با آن

اگرچه تحریم‌های آمریکا نتوانسته‌اند صادرات محصولات پتروشیمی ایران را متوقف کنند، اما واردات قطعات و تجهیزات مورد نیاز این صنعت با مشکلاتی مواجه شده است. در پاسخ به این چالش، برخی از مجتمع‌های پتروشیمی ایران اقداماتی را برای خودکفایی و ساخت داخل قطعات انجام داده‌اند. به عنوان مثال، محمدرضا حیدرزاده، مدیرعامل یکی از مجتمع‌های پتروشیمی تولید کننده پلیمر، از تشکیل کمیته‌های خودکفایی و مراکز نوآوری در این واحدها خبر داده است. وی اعلام کرده است که با همکاری شرکت‌های دانش‌بنیان و دانشگاه‌ها، بیش از ۶ هزار قطعه طراحی و ساخته شده است که این اقدام منجر به صرفه‌جویی اقتصادی بالغ بر ۱,۶۷۶ میلیارد ریال شده است.

آینده صنعت پتروشیمی ایران

با توجه به رشد صادرات و تلاش‌های انجام شده برای خودکفایی، آینده صنعت پتروشیمی ایران امیدوارکننده به نظر می‌رسد. مسئولان شرکت ملی صنایع پتروشیمی اعلام کرده‌اند که با تشکیل کمیته‌های تخصصی ساخت داخل، تا سال ۱۴۰۵ بخش قابل توجهی از تجهیزات مورد نیاز این صنعت در داخل کشور تولید خواهد شد. این اقدام نه تنها وابستگی به واردات را کاهش می‌دهد، بلکه باعث تقویت بنیه اقتصادی و فناوری کشور نیز می‌شود.

سید حمید حسینی، عضو اتاق مشترک بازرگانی ایران، نیز در این خصوص اظهار کرده است که بازگشت ترامپ به قدرت نمی‌تواند تأثیر منفی بر صادرات محصولات پتروشیمی ایران داشته باشد. به گفته وی، حتی در دوره اول ریاست جمهوری ترامپ نیز صادرات پتروشیمی ایران با مشکل جدی مواجه نشد و این روند در آینده نیز ادامه خواهد یافت.

به گزارش کیوسک‌خبر، صنعت پتروشیمی ایران با وجود تحریم‌های شدید آمریکا، توانسته است با توسعه بازارهای صادراتی و افزایش خودکفایی، رشد قابل توجهی را تجربه کند. صادرات ۱۳ میلیارد دلاری این صنعت در سال جاری نشان می‌دهد که ایران توانسته است بر چالش‌های ناشی از تحریم‌ها غلبه کند و جایگاه خود را در بازارهای جهانی حفظ نماید. با ادامه روند خودکفایی و توسعه فناوری‌های داخلی، آینده این صنعت در ایران روشن به نظر می‌رسد.