محمد قربانی گلشن آباد- مدرس دانشگاه

پیش نویس ۱۸ صفحه ای “برنامه ۲۵ساله همکاری های جامع ایران و چین” در واقع عملیاتی سازی بند ششم بیانیه مشترک سفر “شی جین پینگ” در بهمن ۱۳۹۴ – یک هفته پس از برجام- که متاسفانه تاکنون، به تعویق افتاده بود.بر اساس این برنامه، امکان مشارکت و سرمایه گزاری (بیش از چهارصد میلیارد دلاری) چین در طیف وسیعی از پروژه های مهم و حیاتی ایران، توسعه می یابد و در عین حال امکان خرید مداوم و در مقیاس بالای نفت ایران، برای بزرگترین خریدار نفت جهان که روزانه بیش از ده میلیون بشکه نفت، وارد می کند، فراهم می سازد و از طرفی این حجم بالای مراودات تجاری و مالی، با ارزهای ملی طرفین صورت خواهد گرفت. در این راستا، کافی است نگاهی کنیم به توافق چین و عربستان که براساس آن، سعودیها روزانه ۱/۸میلیون بشکه نفت می فروشند و در عوض چینی ها در پروژه های متنوع و متعدد عربستان، حضور فعال دارند و یا توافق چین و پاکستان که در ابتدای دهه نود میلادی بسته شد و براساس آن پاکستان میلیاردها دلار وام ارزان قیمت دریافت کرد. ممیزان سرمایه گزاری چین فقط در احداث بزرگراه استراتژیک “کاشغر-گوادر”، بیش از پنجاه میلیارد دلار است.حالا معلوم می شود اتفاقا، ایران در آغاز راهی است که همسایگانش، ده‌ها سال پیش با اقتصاد دوم جهان، شروع کرده اند.به نظر می رسد این “برنامه” علی رغم هیاهوی رسانه‌ای، به نتیجه برسد، بخش عمده ای از تحریم های ظالمانه آمریکا که همراهی و همکاری اروپا را نیز به همراه داشته است، ناکارآمد خواهد شد. دلیل اصلی عصبانیت ترامپ و پمپئو، دقیقا در این راستاست.آنها نمی توانند فشار حداکثری و طولانی مدت بر چین جهت کاهش تعهداتش در قبال ایران، وارد آورند چرا که پکن، بیش از ۱/۷ تریلیون دلار از اوراق قرضه آمریکا را به عنوان ذخائر ارزی، بر عهده دارد و از طرفی چین از بزرگترین شرکای تجاری متحدین راهبردی آمریکاست. فشار امریکا، به انزوای سیاسی و بدتر از آن اقتصادی ایالات متحده خواهد انجامید و چین را با سرعت بیشتری به اقتصاد اول جهان، تبدیل می کند، سلطه دلار را پایان داده و  هژمونی امریکا، فرو می پاشد.نشانه استیصال و آچمز دولت آمریکا از جیغ ترامپ و پمپئو، آشکار است ولی اینکه در ایران عده ای همان حرفها را با ادبیاتی سخیف تر، تکرار می کنند، چه معنایی دارد، باید خودشان پاسخ دهند.