صباح زنگنه-کارشناس مسائل غرب آسیا

قابل پیش بینی بود که بعد از بن بستی که در مورد مسائل مالی لبنان پیش آمده و همچنین انفجار و انهدام تاسیسات بندر بیروت اعتراضات در این کشور به مراحل جدیدی  کشیده شود.فساد از ۱۵ سال قبل در لبنان گسترش پیدا کرده و شخصیت‌هایی که منشأ این فساد هستند و دچار این موضوع شده‌اند کشور را به سمت اضمحلال داخلی و نابودی همه خدمات مورد نیاز مردم سوق داده‌اند . این مجموعه ها در وزارتخانه‌هایی چون وزارت اقتصاد و نهادهای تجاری و مالی این کشور حاکم هستند و در طول این سال‌ها  از حمایت برخی از کشورهای منطقه و غربی نیز برخوردار بوده اند.اکنون دست این فاسدین برای مردم رو شده است و آن‌ها به نقطه اوج تعارض شان با مردم رسیده‌اند،در همین چارچوب آنها نیاز داشتند که برای انحراف افکار عمومی از فسادهای‌شان، سناریویی را اجرا کنند چنانکه در چند روز اخیر شاهد اجرای این سناریوی کامل و پیچیده از سوی آنها در لبنان هستیم.محموله مواد منفجره در زمانی که بندر بن سلطان مسئول سازمان امنیتی و اطلاعاتی عربستان بود و توسط شرکت های جعلی با نام های جعلی به لبنان فرستاده شد تا در عملیاتی علیه سوریه استفاده شود. مقامات فاسد لبنان این محموله را دریافت کردند و در آن مقطع به جای اینکه این محموله را به کشور مبدأ یا مقصد بفرستند آن را نگهداشتند تا در زمان مقتضی از آن استفاده کنند.در طول این چند سال به تدریج برخی از این محموله ها به سرقت رفتند ولی بخش اعظمی از آن‌ها باقی ماند،  در مقطعی نیز دادگستری لبنان برای تعیین تکلیف این محموله وارد عرصه شد ولی نتوانست تصمیمی بگیرد.در مورد این محموله یک سری حوادث در هم پیچیده درست می شود تا لحظه ای که گند فسادها در لبنان به مشام مردم می رسد  و در همین چارچوب تصمیم گرفته می شود که آثار ملموس این فسادها از بین برده شود و سناریویی در این زمینه طراحی می شود.در جریان ورود  برخی از معترضین به برخی از مراکز مالی – تجاری لبنان ،توسط تعدادی از معترضین که شاید اصلا نمی دانستند دنبال چه هستند آثار این فساد و جرم و جنایت از بین برده می شود،در صحنه دیگر بلافاصله رسانه های عربی وابسته به کشورهایی که حامی جریان فساد در لبنان هستند  از جمله عربستان و امارات وارد صحنه می شوند و طی یک عملیات روانی انگشت اتهام را به سمت حزب الله می برند. در حالیکه حزب الله در طی دو دهه اخیر مسئولیتی در این بندر نداشته و از دیگر سو حضورش در کابینه نیز در سطح سمبلیک و نمادین است.در پی این تحولات در لبنان کشورهای مختلف از جمله کشورهای غربی شروع به کمک رسانی به لبنان کردند .آنها در طی این کمک ها اینگونه تبلیغ می کنند که مدیریت امور در لبنان از دست مردم و دولت خارج شده است و آنها باید بیایند امور لبنان را سامان دهند ، آنها در همین راستا تاکید می کنند که با توجه به فساد موجود در لبنان باید خودشان مسئولیت توزیع کمک ها را بر عهده بگیرند تا این کمک ها دست افراد فاسد نیفتد.در همین چارچوب شاهد سفر مکرون رئیس جمهور فرانسه به لبنان بودیم او با مسئولان و  تعدادی از مردم لبنان صحبت و تاکید کرد که ما در لبنان در راستای اصلاح امور خواهیم بود و بر این امر نظارت می کنیم . مکرون در این سفر  به مانند کسی که قیمومیت سیاسی یک کشور را بر عهده دارد سخن می گوید.غربی ها در پی این تحولات  همچنین این مسائل را مطرح می کنند که حزب الله باید خلع سلاح شود و جریان مقاومت در لبنان پایان پیدا کند. در همین چارچوب بر این موضوع نیز تاکید دارند که نیروهای سازمان ملل باید با اختیارات وسیع تری در مرز لبنان و فلسطین اشغالی قرار بگیرند و حزب الله محدود شود.در واقع جریان فساد در لبنان برای انحراف افکار عمومی یک سناریوی کامل و پیچیده ای را مرحله به مرحله در لبنان پیاده کرده است،این در حالی است که مشخص است فساد مالی و اقتصادی در لبنان عمدتا توسط چه اشخاص و احزابی صورت گرفته است. آنها با موج رسانه ای تلاش دارند که منشأ فساد در این کشور را در ابهام قرار دهند و توجه مردم را از موضوع اصلی دور کنند.درخصوص سر دادن شعارهایی علیه ایران از سوی تعدادی از حاضران در اعتراضات اخیر در لبنان این موضوع در ادامه سناریویی است که در عراق انجام شده است. آن‌ها تلاش کردند که همان سناریویی که در عراق در مورد ایران اجرایی کردند در لبنان نیز به پیش ببرند و در همین چارچوب بلافاصله دیدیم که سفارت آمریکا در لبنان بیانیه‌ای را منتشر کرد و از برخی از شعارهای مطرح شده در اعتراضات صورت گرفته در این کشور حمایت کرد.این در حالی است که وضعیت لبنان متفاوت از عراق است. ارتش لبنان از یک قدرت نسبی برای کنترل امور در این کشور برخوردار است و مانع گسترش درگیری های خشونت بار در لبنان خواهد بود. از دیگر سو حزب الله لبنان نیز اعلام کرده است که به تحقیقات دقیق و بی طرفانه ای که از سوی سازمان امنیت ارتش در مورد انفجارهای اخیر بیروت صورت می گیرد احترام می گذارد و به توان ارتش در کنترل امور اعتماد دارد.

حزب الله لبنان همچنین از کمک دیگر کشورها به لبنان جهت بازسازی تشکر کرد و به سفر رئیس جمهور فرانسه به بیروت نیز نگاه خوش بینانه ای داشت و به نظر من این مجموعه برخورد حزب الله عبرت آموز و یک اهرم اطمینان بخش برای مردم لبنان است.در مورد اظهارات اخیر نخست وزیر لبنان مبنی بر برگزاری انتخابات زودهنگام در این کشور و اینکه آیا انتخابات می تواند باعث حل مشکلات در لبنان شود ، انتخابات در لبنان همیشه مرکز اصلی تنظیم امور سیاسی در لبنان بوده و خواهد بود. حزب الله لبنان نیز تا کنون از ورود جدی به صحنه قدرت در دولت لبنان برای کسب امتیاز و جایگاه امتناع ورزیده است و اگر مسیر سیاسی از طریق انتخابات پیگیری شود   شاید حزب الله روند قبلی خود را تغییر دهد و حضور جدی تری در انتخابات داشته باشد تا از این طریق بتواند به نحوی جلوی برخی از فسادهای گوناگون در عرصه سیاسی و اداری لبنان بایستد.