کتاب «درآمدی بر هنجارسازی اجتماعی» نوشته سیدمحسن میرسندسی منتشر شد.

به گزارش کیوسک خبر به نقل از ایلنا، کتاب «درآمدی بر هنجارسازی اجتماعی» نوشته سیدمحسن میرسندسی عضو هیئت علمی گروه قرآن و مطالعات اجتماعی پژوهشکده اسلام تمدنی دفتر تبلیغات اسلامی منتشر شد.

هنجار اجتماعی عبارت از قواعد، الگوها و شیوه‌های تثبیت‌شده رفتار در گروه‌های اجتماعی است که در تمام سطوح زندگی انسان‌ها و در همه محیط‌های اجتماعی وجود دارند و عاملی مهم در تنظیم روابط اجتماعی و ایجاد نظم اجتماعی هستند. بنابراین، بسیاری از مسائل و مشکلات جاری در جامعه، ماهیتی اجتماعی و فرهنگی دارند (هر چند علی‌الظاهر در حیطه‌های دیگر جای گرفته باشند). یکی از مهم‌ترین راه‌های کاهش و حل این مشکلات، استفاده از الگوهایی است که از طریق مفاهیم جامعه‌شناسی ازجمله هنجارهای اجتماعی معرفی می‌شوند.

هرچند غالباً نقش و وجود هنجارهای اجتماعی مسلم و بدیهی فرض می‌شود ولی سوال اساسی این است که هنجارها چرا و چگونه به وجود می‌آیند؟ مسئله‌ای که محور این مطالعه بوده، در قالب سوالات زیر مطرح شده است:

چارچوب مفهومی و نظری هنجارسازی اجتماعی چیست؟ و عوامل و شرایط مؤثر در ایجاد هنجارهای اجتماعی کدام است؟

هدف کلی از انجام این بررسی از یکسو اهمیت شناسایی شرایط و عوامل خرد و کلانی است که در ایجاد هنجارها چه به‌صورت عاملی و چه فرآیندی مؤثر هستند و از سوی دیگر واشکافی جنبه‌های مختلف هنجارسازی اجتماعی و به‌کارگیری آن در تحقق امور مورد مطلوب فرهنگی توسط سازمان‌ها و کارگزاران فرهنگی و تبلیغی است.

برای انجام این مطالعه از روش اسنادی و مراجعه به متون مرتبط با موضوع استفاده شده است؛ در مرحله اول، به جمع آوری و توصیف مطالب و در ادامه به تحلیل و نتیجه گیری از آنها اقدام شده است.

عواملی که در این مطالعه برای هنجارسازی شناسایی و تحلیل شد، عبارتند از:

۱- هنجارسازان یا کارگزاران هنجارفرستی که می‌تواند هم شامل افراد در گروه‌ها و محیط‌های کوچک و هم گروه‌ها و سازمان‌های رسمی باشد.

۲- هنجارپذیران که شامل طیف وسیع و متنوعی از مخاطبان هنجارسازی شده و به اعتبارات و شرایط گوناگون طبقه‌بندی می‌شوند.

۳- هنجار مورد نظر که نقش کانونی در فعالیت هنجارسازی ایفا می‌کند، باید مبتنی بر ویژگی هائی در انطباق با نیازها و فرهنگ محیط‌های اجتماعی هنجارپذیران قرارگیرد.

مجموعه این عوامل در یک شرایط خاص و از طریق برخی سازوکارها امکان تأثیرگذاری مطلوب را فراهم می‌آورند که که برخی از مهمترین آنها عبارتند از: توجه به تعمیق و درونی سازی هنجارها، تمرکز بر اولویت‌های هنجاری و استفاده از شیوه‌های غیر مستقیم، توجه به کاربرد مناسب هنر و ظرفیت‌های رسانه و توجه به نقش گروه‌های مرجع در جامعه.

روشن است که کیفیت مجموعه این عوامل و شرایطی که بر محیط اجتماعی هنجارسازی حاکم است، تأثیرات متفاوتی را در برخواهد داشت.