احمد زیدآبادی – روزنامه‌نگار و فعال سیاسی
کیوسک خبر ـ زمین گرمتر می‌شود و برخی از مردم نیز در برافروختن آتش بی‌مبالاتند. نتیجه اینکه، در فصل تابستان جنگل‌ها، بیشه‌ها، مراتع، نیزارها و جلگه‌ها و دشت‌ها در معرض آتش‌سوزی قرار می‌گیرند. این پدیده مختص ایران هم نیست و به معضلی جهانی تبدیل شده است. ارگان‌های دولتی معمولاً در فرونشاندن آتش‌سوزی‌های وسیع، نیروی انسانی، امکانات، سرعتِ عمل و حتی در پاره‌ای موارد انگیزه و دلسوزی لازم را ندارند و از همین رو قادر به فرونشاندنِ به موقع حریق به‌خصوص در جنگل‌ها و مراتع نیستند. بنابراین، شرکت مردم در مقابله با آتش‌سوزی در منابع طبیعی به امری حیاتی تبدیل شده است. مردم اما بدون‌آمادگی و آموزش و سازماندهی لازم، امکان مشارکت مؤثر در اطفای حریق جنگل‌ها و مراتع را ندارند و پیش از هر اقدامی در این مورد باید آمادگی و مهارت‌های ضروری را کسب کنند. این هم کاری است که عمدتاً از نهادهای غیردولتی برمی‌آید. گرچه زمان بسیاری از دست رفته، اما هنوز این فرصت وجود دارد که مسئولان از تعریف نهادهای غیردولتی به عنوان تهدیدی علیه موجودیت خود دست بردارند و امکان تشکیل سازمان‌های فراگیر و مردمی را به‌خصوص برای کمک به اطفای آتش‌سوزی‌های پی در پی در محیط‌های طبیعی کشور فراهم آورند. قاعدتاً در هر استان و شهر و بخش، شمار قابل‌توجهی از افراد دلسوز و طبیعت‌دوست برای مشارکت داوطلبانه در این امر حیاتی یافت می‌شوند. یک سازمان غیردولتی سرتاسری قاعدتا می‌تواند با ایجاد شبکه‌ای از نهادهای استانی و شهرستانی و بخشی، داوطلبان را شناسایی و بسیج کند و در دوره‌های آموزشی مختلف، مهارت‌های لازم را در اختیار آنان قرار دهد. بسته به وسعت آتش‌سوزی و میزان خطر آن، نیروهای داوطلبِ سازماندهی شده در سطوح مختلف بخشی و شهری و استانی و ملی می‌توانند در اطفای حریق به کار گرفته شوند. به نظرم شماری از شخصیت‌های شناخته شده حامی حفظ محیط‌زیست و فعالان مدنی خوش‌نام برای تأسیس چنین نهادی باید قدم پیش بگذارند. تردیدی نیست که نیروی انسانی و منابع مالیِ لازم این کار از سوی مردمان خیر و انسان‌دوست فراهم خواهد شد. این کار افزون برحفظ محیط‌زیست و خدمت به جامعه، بهترین کمک به دولت هم هست و بار و هزینه هنگفتی از دوش آن برمی‌دارد. با این حال، از آنجا که گرایش به یکه‌تازی در بخش‌های مهمی دیده می‌شود، دولت ممکن است با این کار مخالفت کند یا برای تأسیس آن شروطی بگذارد. این شروط مادامی که مخل کارکرد اصلی نهاد مذکور نباشد، قابل‌تفاهم است، اما چنانچه بهانه‌ای برای پیشگیری از اصل تأسیس آن و مغایر روح عملکرد نهاد غیردولتی باشد، باید به آگاهی مردم برسد تا برای آنها روشن شود چنانچه در گوشه‌ای از کشور آتش به جان جنگل‌ها و مراتع افتاد و در اطفای آن تاخیر شد و خسارتی کلان و جبران‌ناپذیر به بار آمد، تقصیر آن متوجه دولتی است که با فعالیت سازمان‌های مردم نهاد در این زمینه مخالفت می‌کند!